Gemeente van de Heer

Kerstfeest
Vorige week was het jeugd-Kerstgala met een dresscode. Jullie zagen er mooi uit. De tafels waren prachtig versierd. Aan het diner was veel aandacht besteed. Er lag een rode loper in de hal van de kerk. Als een ster werd je onthaald.

Als Jezus wordt geboren is het een ander verhaal. Op die allereerste Kerst geen warm onthaal voor Jezus. Geen versierde zaal. Geen rode loper. Een herberg zit er zelfs niet in. Alle plaatsen zijn bezet. Jezus komt in een voerbak terecht. In doeken gewikkeld. Veel armoediger kan niet.

Is Kerst dan wel een feest? Ja. Want er is ook een andere kant. De geboorte van Jezus is normaal en de omstandigheden zijn inderdaad niet best. Tegelijk is er een hemelse bode die zegt dat Jezus’ geboorte goed nieuws is voor de mensen en grote vreugde betekent. Een hemels engelenkoor zingt van Gods vrede op aarde. Unieke gebeurtenissen die een ander licht werpen op Jezus’ geboorte.

Omgekeerd
Zie je wat het evangelie zegt? Lucas schrijft voor mensen uit de Grieks-romeinse cultuur. Mensen die de keizer kenden (Lucas 2:1). Zoals jij Trump, Putin en Xi kent. Machthebbers die de boel naar hun hand zetten. Die vrede voor ogen hebben maar dan wel op hun manier, met het oog op hun positie en hun volk. Elke dag gaan de nieuwsberichten over wat deze leiders doen. En dan komt Lucas met nieuws. Goed nieuws voor de mensen. Er wordt een redder geboren. In de stad van koning David. Maar… een gewoon kind. Niks bijzonders aan te zien. Zo begint God aan de bouw van zijn vrederijk. Niet door geweld. Met een leger dat een koor is dat van vrede zingt. Het begint niet in een paleis maar in een kribbe. Maria heeft al gezongen dat God alles op de kop zal zetten. Maar heeft zij zich ook gerealiseerd dat dit in de eerste plaats betrekking heeft op God zelf? God neemt in Jezus een nederige gestalte aan. Hij wordt een koning die niet komt om zich te laten dienen maar om te dienen en zijn leven te geven.

Nieuw begin
Vandaag is het Kerst. Wat betekent dit feest voor jou? Wat brengt je naar de kerk? Lucas leert zijn lezers om oog te krijgen voor het onverwachte optreden van God. God die als het ware tussen de regels van het gewone leven in de wereld komt. Jezus lage afkomst staat in schril contrast met de grote en indrukwekkende dingen die hij doet. De verwachting ontstond dat Jezus de bevrijder zou zijn (Lucas 24:21). Tot die dag van zijn dood. Een dood aan het kruis. Toen was er geen hoop meer. Want het kruis betekende in die tijd een enorme afgang.[i] Ja. Maar wat verwacht je van een redder die geboren wordt in een stal? Van een profeet die zich de mond laat snoeren? Van een koning die komt om te dienen? Een Heer die een leger heeft dat bestaat uit zangers?

Met Kerst begint God opnieuw. Zie het als een uitnodiging om Hem te leren kennen. Een (hernieuwde) kennismaking. Misschien ben je opgegroeid met het geloof maar ben je er, om wat voor een reden dan ook, mee opgehouden om te geloven of naar de kerk te gaan. Misschien ken je de verhalen maar heeft het je nooit echt geraakt. Kerst is een schone lei. Een nieuw begin van Gods kant. God zelf wordt geboren in onze wereld. Hij komt onze geschiedenis is. Als je op kraamvisite bent is het mooiste moment dat de vader of moeder zegt: ‘en, wil je … even vasthouden?’ Stel je het voor. Je loopt dat gastenverblijf in. Maria die aan het bijkomen is van de bevalling. Jozef die zenuwachtig heen-en-weer loopt. ‘Wil je ‘m even vasthouden?’ Je houdt de Schepper van hemel en aarde vast. Het begin en het einde van alle dingen. Zo kwetsbaar en klein. Het enige dat je moet doen: je handen open houden. Hem willen vastpakken. Hem aannemen. Sinds Kerst moet je niet opkijken – omhoog kijken – naar God alsof Hij ergens in de hemel is. Met Kerst kijk je naar beneden. Buig om het kind te zien. Als je al omhoog kijkt is het om hem te zien aan een kruis.

Heilig
Wij vieren Kerst nadat we naar Hosea hebben geluisterd.[ii] Die profeet helpt ons om te zien wie God in Jezus is. Bij Hosea zie je God regelmatig met zijn handen in het haar zitten. God ziet wat er mis is in zijn wereld. Hij ziet alles en legt er zijn vinger bij. En God wil het er niet bij laten zitten. Zo kwaad is God soms dat Hij zich vergelijkt met een woeste leeuw die zijn prooi aanvalt en verscheurt. God heeft het zo gehad met zijn mensen dat hij als een krijger is die vastberaden de strijd aangaat en niks van zijn tegenstander overlaat. Een walk-over. Maar zo blijft het niet. Op den duur gooit God het over een andere boeg. In het meest indrukwekkende hoofdstuk – net nadat God heeft gezegd wat Hij zijn volk allemaal gaat aandoen – gebeurt er iets opvallends. God keert terug op zijn schreden. Hij kan het niet over zijn hart krijgen om zijn mensen iets aan te doen. God verklaart hen zelfs zijn onvoorwaardelijke liefde!

De vraag is dan: waarom doet God dat? Lang niet altijd zegt God dat. Hij doet het gewoon. Zijn liefde verklaren. Het goede doen. In Hosea zegt God het wel. God zegt:

God ben Ik, en geen mens
heilig ben ik in jullie midden
(Hosea 11:9).[iii]

Een wonderlijke uitspraak. God laat zien dat hij uniek is. Zijn plannen niet laat afhangen van jouw of mijn (gebrek aan) geloof of inzet. God wil iets bereiken.

Zo’n 750 jaar voor onze jaartelling zegt God dat Hij geen mens is. En dan wordt het Kerst. Keizer Augustus is de baas. Gods volk is (opnieuw) onderworpen aan een vreemde heer. Zoveel is er niet veranderd na Hosea. Ja, toch wel. God die zegt geen mens te zijn (Hosea) wordt mens. Wordt ons in alles gelijk om ons te dienen en te verlossen. Wordt mens om jouw vertrouwen te winnen.

Kerst laat de weg zien die God heeft gekozen. Heilig is God in ons midden (Hosea). Zo is het tegen Maria gezegd toen zij hoorde van de wonderlijke manier waarop zij in verwachting zou raken; heilig zal hij worden genoemd (Lucas 1:35). Uniek is Jezus in zijn optreden omdat hij geen rechtvaardigen maar zondaren roept. Hij is zo fel als een leeuw (Hosea) als het gaat om de hypocrisie van mensen die zichzelf gelovigen noemen maar vooral bezig zijn om er zelf op vooruit te gaan in het leven en God als een soort bonus hebben. Hij strijdt (Hosea) in Getsemane om de weg naar Golgota te gaan. Hij laat zich gevangennemen en kruisigen om zo de Dood in alle diepte zelf helemaal te ondergaan. Zo is God heilig in ons midden.

Leven
Op Pasen krijgt Jezus een nieuwe naam: de Levende (Lucas 24:5b). God slaat een nieuwe bladzijde open. Daarvan zingen de engelen op die Kerstnacht. Zo komt er vrede op aarde. Vanwege die God die geen mens is en toch mens werd. Die heilig is en als grootste zondaar ooit werd terechtgesteld (2 Korintiërs 5:21).

Vandaag is het Kerst. Ontvang jij de koning in jouw leven? Kerst is een klein begin. Zo klein dat het past in ieders leven. Ook dat van jou. Aanbid hem en ontvang de vrede die alle verstand te boven gaat.

---

[i] Zie preek Goede Vrijdag uit Lucas over de kruisdood van Jezus.
[ii] Zie Korte inleiding prekenserie Hosea.
[iii] Zie preek Hosea 11.

Liturgie

Kom vier het feest met mij
Laat het kerst zijn (make some noise kids)

Welkom kerkenraad

Votum en groet Sela
Opw. 525 Jubel het uit

Zaligsprekingen
Zo is het beloofd Sela

Gebed

Kinderkring
Wij aanbidden Hem Hemelhoog 158

Lucas 2:1-14 In die tijd…
Lev: Wat een geweldige nacht
Verkondiging van het evangelie
Verwachten opw. 780

Artikel 18 Nederlandse Geloofsbelijdenis

Dankgebed en voorbede

Collecte

Opw. 527 Licht in de nacht

Zegen
Amen (GK)

Verdere ontmoeting