Nederlanders zijn tevreden over hun eigen leven maar bezorgd over Nederland (onderzoek Sociaal en Cultureel Planbureau 2024). We zijn een van de welvarendste landen ter wereld. Als het goed gaat met je huis en haard, dan kun je tevreden zijn. Maar er verandert

ook veel – in eigen land en daarbuiten. De wereldorde die na de Tweede Wereldoorlog is opgebouwd bestaat niet meer. Wat betekent dat voor nu en de toekomst? De onzekerheid is groot.

Onzeker
Onze tijd lijkt op die waarin Hosea leefde en als profeet dienst deed (ongeveer 750 voor Christus). Het was een ‘gouden eeuw’ voor het volk. Economisch ging het de mensen voor de wind. Tegelijk was de politieke situatie erg instabiel. Hosea maakte maar liefst zeven koningen mee. Grootmacht Assur komt op. Moet je daar je kaarten op zetten of kijk je toch liever naar het sterke Egypte? Zo aarzelen wij vandaag. Zaken doen met China of er vooral op blijven hopen dat de VS onder (of na) Trump een beetje bijdraaien? Religieus loopt alles ook lekker. De godsbeelden in Bethel en Dan worden druk bezocht. Er zijn tal van machten en krachten waar de mensen hun vertrouwen in stellen (Hosea 8).

Vertrouwen
Voorspoed is er niet voor iedereen. De rijen voor de voedselbank worden langer. Hosea’s tijdgenoot Amos protesteert fel tegen dit grote maatschappelijke onrecht. Zo hoort het onder Gods volk en in Gods wereld niet te zijn. Hosea laat ook de ontwrichtende gevolgen zien van de lakse houding van Gods volk. Het is zo erg dat het land een burn-out heeft (Hosea 4:3) – zelfs de vissen leggen het loodje. Zonde is vandalisme (Plantinga jr.); het maakt alles wat goed en mooi is stuk. Voor Hosea zit het vooral vast op een kromme houding ten opzichte van God. Kern van Hosea is deze zin:

Mijn volk komt om doordat het met Mij (God) niet vertrouwd is
(Hosea 4:6. Oudere vertalingen zeggen vanwege ‘gebrek aan kennis’).

Zo gezien is het niet vreemd dat Hosea opent met ontrouw. Hosea moet de ontrouw van Gods volk illustreren door een relatie aan te gaan met iemand die publiek bekend staat als overspelig type. Ga er maar aanstaan. Diverse uitleggers hebben zichtbaar moeite om om te gaan met de bizarre opdracht die de profeet krijgt.

Wie God is
Wat vooral opvalt is Gods reactie en houding. Soms is God een woeste leeuw die zijn volk verscheurt (Hosea 5:14). Daar gaat je idee dat God ‘je beste vriend’ is. Dan weer lijkt het erop dat God – die het werk van zijn handen nooit loslaat – het opgeeft; de tekst valt stil (Hosea 4:17). God trekt ook als een krijger ten strijde om zonde te bestrijden (Hosea 8:1). Maar hoe win je het hart van mensen? In hoofdstuk 12 wordt Jakob als type voorgesteld. Hij wil zijn zaken zelf regelen en vertrouwt God niet. Hoe wordt dit anders?

Wat in ieder geval niet gebeurt is dat God relativeert wat er aan de hand is bij zijn mensen. Lees de zondenlijst van Gods volk in Hosea 8. Tien zonden zoals er tien geboden zijn; het volk dreigt dan ook teruggestuurd te worden naar Egypte. Hoofdstuk 11 springt er wat dit betreft uit. Terwijl Gods volk zich als een pitbull vastbijt in zonde, keert Gods hart zich in Hem om en verklaart Hij zijn onvoorwaardelijke liefde. Onvoorstelbaar! Wat vooral opvalt is Gods motief. God zegt:

God ben Ik, en geen mens
Heilig ben ik in jullie midden
(Hosea 11:9).

Bloei
God is vastbesloten om tot zijn doel te komen. Ontroerend mooi wordt dat beschreven in het slothoofdstuk van dit profetenboek. Een boek dat begint bij ontrouw en overspel (Hosea 1) eindigt met tal van beelden van bloeiende bomen (Hosea 14). God zal zijn wereld en zijn mensen vruchtbaar maken (cf. Galaten 5). Eeuwen voordat Jezus zijn leven geeft en de Geest wordt uitgestort laat God al zien dat Hij het is die het leven de moeite waard maakt.

Dordrecht, 22 december 2025

Overzicht prekenserie Hosea:

1. Een onbegrijpelijke opdracht. Preek Hosea 1.
2. Meer dan rijkdom meer dan macht. Preek Hosea 1:1-2:3 (tweede inleidende preek over Hosea en zijn tijd).
3. Opmerkelijke herstelwerkzaamheden. Preek Hosea 2:4-25.
4. God geeft alomvattende vrede. Preek Hosea 2:16-25.
5. Een opvallende weg naar een nieuwe koning. Preek Hosea 3.
6. Eerst het land! Preek Hosea 4:1-6.
7. Geeft God het nou op? Preek Hosea 4:6-19.
8. Vrede in recht en liefde. Kerstpreek Lucas 2 en Hosea 2:21.
9. Oproep tot een nieuw begin. Preek Hosea 5 en 6.
10. Terug bij af of een stap vooruit? Preek Hosea 8.
11. Een onverwachte ommekeer. Preek Hosea 11.
12. Hoe God je hart wint. Preek Hosea 12.
13. In volle bloei. Hosea 14 over volledig herstel.