Hieronder de preektekst over de zalving/roeping van David, 1 Samuel 16. Zie ook de handout met gesprekspunten. Voorbeeldliturgie: zie onder.

Gemeente van de uit het graf verrezen Jezus van Nazaret

1 God gaat vérder.
We gaan op weg naar Kerst. God zoekt een koning naar zijn hart. Blijkbaar is het Saul niet. Het debacle van zijn koningschap hebben we vorige week bekeken. God had geluisterd naar zijn volk en hen een koning gegeven. Had ik maar níet geluisterd, zegt God als Hij merkt dat het hart van Saul geen luisterhart is.

Maar God gaat vérder. ‘Hoe lang blijf je nog treuren om Saul die ik heb verworpen?’ zegt God tegen Samuel. Gemeente: dit is wel prachtig.

De schrijver, dichter Samuel Beckett zei: ‘No matter. Try again. Fail again. Fail better’. Dat heeft hij goed gezien. God gaat verder. Het gaat i.d.d. beter als David er komt. Maar ook David zal ernstig falen. Maar God zit niet bij de pakken neer.

Zo vieren we Advent. Kerst is niet terugkijken naar 2000 jaar geleden. Het is vol spanning uitzien naar de dag van Jezus, de koning naar Gods hart (ps.72).
De koning naar zijn hart komt! God belooft dat de dag komt waarop iedereen elkaar hartelijk zal liefhebben. Geen armen, daklozen in de koude. Geen onrecht en detentiecentrum. Zó ver gaat God. God heeft de lat hoog gelegd. Jullie kind deelt vandaag in dat geheim. Ondergedompeld als nieuwe wereldburger. Als Jezus aan eind vd dienst (terug)komt, zit zij gebeiteld.

God gaat verder. Delfshaven: wat betekent dat voor ons? Samuel, de ervaren profeet, zit in zak en as. God port hem op. ‘Werk aan de winkel. Hou op met treuren. Pak je boel bij elkaar en ga de nieuwe koning zalven’. Tegenstribbelingen van de profeet worden, geheel volgens traditie (Mozes, Exodus 3), niet gehonoreerd.

Delfshaven: hoe is dat voor ons? Zo’n twintig jaar geleden hadden wij hier eigenlijk de deur moeten dichtgooien. Te weinig mensen. Verlopen boel. Bij de pakken neer. Een soort Samuelervaring. Treurig. En ja; past helemaal bij de ontwikkeling in (Noordwest)Europa, Nederland. Ontkerkelijking zet (nog steeds) door. Tot op dag van vandaag. Hou ermee op, jongens. Treuren om een christelijk verleden. We zijn ‘post-christelijk’ – heet het dan. En we houden vast aan wat we ‘nog’ hebben.

Ja. Zo denken wij. Zo voelt het soms ook. Wij kijken terug, zoals Samuel dat deed. God niet. God gaat verder. Altijd. Concreet: verder met Delfshaven. Verder met Nederland. Kom op, jongens. Hou op met treuren. Resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst. God biedt die garantie wel. Steeds opnieuw.

Afgelopen zondag kregen we bezoek van iemand die zelf niet (meer ) gelooft en hij berichtte zijn ervaringen op Joop.nl, de opiniesite van de VARA. O.a.:

“Ik bekeek de zaak op mijn ongelovige manier: deze stampvolle kerk, deze gereformeerden, deze jeugdige stelletjes, die jonge ouders (al die studenten, jongeren en net zo goed oudere mensen, jmh)…. Er hing een sfeer van grote verbondenheid in het kerkgebouw. Alsof alle aanwezigen voor zichzelf beseften dat hun leven zin en betekenis had…”

Herkennen wij ons in? Jij? Het is haast komisch. Wij klagen in kerk(verband) over onverbondenheid. Krijgen bezoeker: ‘tjonge, wat een verbondenheid’.
Ja, ja: ik weet ook wel…; komt hij meer dan zal hij ook weten van zwakte, onverbondenheid, ongeïnteresseerdheid en hoe bar slecht jullie dominee doorgaans preekt – enz. enz. We zijn net echte mensen.

Delfshaven; wat ik wel dacht is dit. Wij kijken altijd met onze eigen ogen naar onszelf. En misschien vinden we het dan al heel wat dat we er (überhaupt) nog zijn. En dat je nog kunt geloven. O.k!

Maar…, toch ook: wie zijn wij; voor God en mensen? God zegt in 1 Sam.16 met zoveel woorden: kijk niet naar uiterlijk dingen maar naar het hart (7). Wat is het hart, geheim van Delfshaven? Hoe kijken ‘vreemde’ ogen naar ons?

Nog geen bezoeker heb ik gehoord die ook niet enthousiast was: ‘jullie houden van God’ was laatst de ervaring van iemand die echt niet wat met God wilde hebben. Dat ervaart, voelt diegene. Dat geven wij (blijkbaar) door. ‘Jullie zijn verbonden en beseffen dat je leven zin heeft’ – hoorden we zondag jl. ‘Wat ontspannen, enthousiast’ zie laatste iemand tegen me die voor eerst kwam. ‘Ik werd in alles zo geraakt; de hele dienst’ zei iemand die hier eens binnenkwam en dienst meemaakte. Delfshaven: beseffen wij het geheim dat in ons schuilt?

Het zijn allemaal ervaringen. Die laten zich niet uitleggen, verdedigen of aanvallen. Het ís er. Beseffen wij onze kracht (Ef.3:20)? En zeker: net zo goed zullen mensen binnenlopen, meedoen en er niks aanvinden. Of saai. Of oplichterij. Traditie om de traditie (al hoor ik dat niet zo vaak). En voelen mensen afstand of zijn ze kwaad; zie reacties onderaan blogbericht op Joop.nl. Het is er allemaal.

Gemeente: hoe het precies is – dat maakt in zekere zin niets uit. We leven. God gaf ons een tweede leven. Hij zat niet bij de pakken neer. Er is genoeg reden om aan te nemen, blijkt, dat dat leven interessant is voor mensen van nu. Laten we het als een compliment, bemoediging opvatten.

Gemeente: kunnen we dan ook een stap verder zetten? Afspreken, Delfshaven, dat niemand van ons afgeeft op de gemeente of op de erediensten? Waarom zouden wij doen wat gasten niet doen? Zullen we ook afspreken, Delfshaven, dat we deze zin niet meer uit onze strot krijgen: ‘ik durf mijn vrienden/collega’s/buren écht niet mee te nemen naar onze kerkdienst’?
Jíj kunt je schamen. Maar inmiddels hebben we zoveel gehoord: is het vooral joúw probleem is of van die geïnteresseerde? Als je wilt, doe het dan andersom. Beklaag je bij je vrienden over wat er hier allemaal wel/niet gebeurt en vraag dáárom je vrienden mee. Dat is prima. Zo van: naar hen – vreemde ogen dwingen – wordt tenminste geluisterd. Wie weet wat dat oplevert. Benieuwd. Blijf ondertussen komen met al die dingen waarvan je zegt: dat helpt ons nog verder. Welkom. Steeds weer.

En, natuurlijk, als je buurman, medestudent enz. niet geïnteresseerd is: prima. Even goede vrienden. Maar valse schaamte past Delfshaven niet. Want God is verder gegaan. Enige dat wij doen is: volgen. O.k., blijkbaar is er hier iets dat de moeite waard is. Wij kunnen er ook niks aan doen.

2 (Naar) Gods hart.
Gemeente: wat maakt het de moeite waard: in Gods ogen en voor mensen? Waar zit dat dan in? Laten we teruggaan naar 1 Sam.16. Wat zoekt God? Wat is nodig voor het volk, de mensen? De niet-luisteraar Saul werd afgewezen. Snoeihard. Tóch is de les blijkbaar niet binnengekomen. Ook niet bij Samuel. Als hij dan op pad gaat, ziet hij de oudste van Isai staan. ‘Dat is ‘m; wat een kerel (vs.6)’. Wat ziet Samuel?

Hij ziet Saul de 2de!

Weer zo’n indrukwekkende man met wie je voor de dag kan komen (1 Sam.8:20). Het zit blijkbaar diep in ons om zo te kijken.

Vanmorgen krijgen we bij de doop les. Geen zwemles voor M maar kijkles voor allemaal. Wat doet er nu toe, zegt God? Wie is de juiste koning? Hoe ben je goed mens? Moet je volwassen zijn om erbij te horen? Moet je tot op bepaalde graad zeker zijn van…(noem je overtuiging of levenswijding maar op)? Is het fifty-fifty; beetje van de gelovige ouders en wat van God?

Opvallend bij de geschiedenis van de zalving van David zijn de vele ‘afwijzingen’. Die niet. Die niet. Enz. Is God zo kieskeurig? Het is een les. Israel keek naar Saul en ging uit z’n dak. Maar God kijkt anders. Gaat het bij ons vaak niet zo? Het valt me op dat mensen zeggen: toen ik werd stilgezet (niet…werk/relatie/antwoorden had) kreeg ik dieper oog voor waarde vh leven. Dat is een uitnodiging van God. IK ben het.

De doop laat het schitterend zien. Ik denk dat wij allemaal (on)bewust onze manieren hebben om erbij te horen, om dat te doen/laten wat maakt dat je acceptabel bent voor een ander. Het doopformulier (vandaag is lezen aan beurt) laat er geen onduidelijkheid over bestaan. Aan begin vj leven of later, als je tot geloof komt, wordt je eigenlijk allereerst iets afgeleerd/afgepakt. Je moet opnieuw geboren worden. Om Jezus straks te ontmoeten moet een mirakel plaatsvinden. Een gebeuren dat helemaal buiten ons (vermogen) ligt en toch alles met ons te maken heeft. Dát zegt de doop.

Nee. Nog iets preciezer: het mirakel heeft plaatsgevonden. Je gaat kopje onder in het grootste mysterie dat ooit plaatsvond. Zie het nou zó; zegt God. IK kijk naar jou. IK kijk naar je hart en maak dat in orde. Ik heb het oordeel in de wereld gebracht en geef je mijn vrede. De genade van de mens die niet om aan te zien was, die zijn leven eindigde op het vernederende hout van Golgota. Zijn hartelijke daad heeft zoveel kracht dat Hij ons samenbrengt. In die genade delen jullie. Daarom ook jullie M. Want God werkt inclusief.

Gemeente: zo zijn we gemeente van Gods hart. God gaf een geeft zichzelf in dat onooglijke moment. Door vriend en vijand verlaten; zo creëerde Jezus de weg naar het hart van God. Zo is de schepping gered en krijgt je leven zin. Het is Jezus.

3 Hartelijke gemeente.
Delfshaven: als wij 2de leven krijgen als mensen soms wat merken van ons geheim: wat is dan gemeente zijn naar Gods hart?

Paar van jullie zeiden: ik schrik zo van al die reacties op blog van Joop; zo hatelijk en hard. Anderen zijn wat nuchter: ach, mensen moeten nu eenmaal ‘digitaal kotsen’ (en, eerlijk: dit is mooie kans).

Laten we eerst opmerken: het evangelie dóet wat met mensen. Jullie zíjn Gods hartelijke kracht (2 Kor.3:3); dat is niet iets wat nog gebeuren moet. Valt je op in gesprek met collega’s, buren: mensen vinden er wat van. Raakt aan diepere laag vj menszijn. En we weten blijkbaar mensen te raken. Gebeurt.

Hoe ga je om als je enthousiasme merkt of juist heel felle anti-gevoelens? Op m’n blog onderaan de preek over 1 Sam.15 zeg ik er wat van. Wat kun je wel niet verdedigen als het om geloof gaat. Goed om er vanmorgen ook iets van te zeggen:

A/ Je hart. Ten diepste: God en je geloof kan niet verdedigd worden (afgelopen week zoekgroep: elke keer weer C.S. Lewis op Alpha enzo; overtuigt niet). Ergo: laat je hart spreken. Dat is 1 Sam.15. Getuig van wat je meemaakt(e) van God. Hoe jij de Heer hebt leren kennen en ervaart. Wees daarin eerlijk, kort en krachtig. Een prijs-de-Heer-in-het-zoveelste-kwardraat of een preek (sorry ) is niet geloofwaardig. Om getuigenis kúnnen mensen niet heen. Want jij bent het zelf. Daarin ligt ook het meeste kracht. Van hart tot hart. Mens tot mens. Heel spannend. Heel mooi.

Misschien is het goed ons hierop wat meer toe te leggen. Sommigen kunnen dit heel goed. Jullie zeggen ook wel eens: sta soms voor m’n gevoel met mond vol tanden. Goed om in komende seizoen hier bij kringen eens bij stil te staan?

B/ In ontmoeting. Digitaal ‘kotsen’; daar is lastig mee om te gaan. Kun je gevoel hebben: oei, ‘terugtrekken’. Maar: in die reacties ligt eigenlijk een uitdaging. Uitdaging om te weten: wie ben je eigenlijk; wat drijft jou? Uitdaging is voor ons om de beweging naar andere te maken. Hier; pleinproject. In je buurt. Open je hart voor mensen. Als je mensen ontmoet, is het gesprek vaak al heel anders – ook als je niet eens bent. Ieder op de plek die de Heer je geeft. Ieder op de manier die de Heer je geeft. Maar wel ieder.

C/ Gesprek/argumenten. Ergens in gesprek doen argumenten er wel toe. Op m’n blog ga ik bijv. in op onderwerp v vorige week; opdracht om te doden. Een van jullie waagde zich deze week ook in digitale strijdperk om eens een nadenker te plaatsen. Helpt het? Wie zal zeggen?

Mensen zien dan i.i.g. dat christenen weliswaar zo gek als wat zijn te geloven in gekruisigde Heer maar dat dat toch ook weer niet betekent dat ze zonder verstand rondlopen. Ook wat dat betreft is (valse) schaamte niet aan de orde. Laat iedereen daarin ook doen wat zijn/haar hart ingeeft. En ook daarin, denk ik, kunnen we nog wel verder groeien, om het evangelie aan de man/vrouw te brengen.

Vooral is hierin blijvend gebed nodig (Kol.4:3). God is niet harteloos dat Hij ons niet ieder op ons pad zal brengen die Hij op oog heeft. Gods hart heeft Hij ons gegeven. Vanmorgen extra bijzonder te zien in doop.

Dat hart; laten wij dat hartelijke uitdragen.

——————————————————————–

Welkom
Advent IV
Lofzang van Maria (koor)

Votum
Groet
Ps.72: 1 en 4
LB 473: 1a, 2m en 5v
Nieuw leven in Christus (Filippenzen 2:1-13)
LB 473: 6a, 7v, 9m en 10a
Gebed
Kids en mini’s vertrekken naar kidsclub (lied)
1 Samuël 16: 1-13
Psalm 40 (reciteren, met refrein door gemeente)
Verkondiging Koning naar Gods hart
1. God gaat vérder
2. Gods hart
3. Hartelijke gemeente
GvL 427 (verzen door koor, refrein door gemeente)
Bediening heilige doop aan ……..
Opwekking 518
Afkondigingen kerkenraad
Dankzegging en voorbede; gemeentegebed
collecte
LB gezang 126 (vers 1: allen, vers 2: mannen gemeente met tegenstemmen koor; vers 3 gemeente met tegenstem koor) slotzang