Hieronder de preektekst over Kolossenzen 3:11. Gehouden op zondag 23 maart 2014, in de week van de ophef over het ‘minder, minder’ inzake de hoeveelheid Marokkanen, tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van woensdag 19 maart jl. Hieronder vind je ook een voorbeeldliturgie.

——-
Gemeente van de uit het graf verrezen Jezus van Nazaret,

In plaats van de 10 woorden (Ex.20/Deut.5) lezen we in de ochtenddienst ook met bepaalde regelmaat dit gedeelte in de eredienst, Kolosenzen 3. In de 10 woorden presenteert God zich als de enige, betrouwbare. De Bevrijder; ‘ik heb je uit je slavenbestaan gehaald’ (Exodus 20).

Je wordt daarmee bemoedigd: zo is God. Gelijk ook geconfronteerd met je eigen verslavingen, verkeerd denken of handelen of waar je ook maar aan vast zit. Laat het los; Ik ben je houvast – zegt God.

We lezen wel eens Kolossenzen 3 (of iets anders over het nieuwe leven in Jezus) in plaats van de 10 woorden; niet om die 10 woorden daarmee aan de kant te zetten. Nee. Wonderlijker.

Luister naar Kolossenzen 3:1 ‘als je met Christus uit de dood bent opgewekt…’. Een echo van de inleiding op de 10 woorden. Maar dan eindeloos dieper, verder. Jezus Christus heeft héél ons leven op zich genomen, inclusief alle falen. Dat is Golgota, het kruis waaraan hij stierf. Híj leeft.

‘Als jullie met Christus zijn opgestaan…’.

Wat is God trouw. Wat gaat hij ver. Dit is Exodus 20 op het hoogste niveau. Wat is dit nodig als je merkt dat je er soms helemaal niet uitkomt. Wat is dit goed. Echt bevrijdend.

Dat dit evangelie heel ver gaat, hebben we de afgelopen week ook wel gevoeld en gezien, denk ik. Er ging een schok door het land omdat er werd gescandeerd: ‘minder, minder’; dat ging over bepaalde bevolkingsgroep in ons land. Marokkanen. Wat dacht/voelde je toen dat werd gezegd? Wat een slechte mensen die dat roepen? Werd je kwaad: wat een demagoog? Heb je aangifte gedaan? Of: wat erg voor Marokkanen? Of, stiekem natuurlijk want op déze manier zul je dat niet (naar ik hoop/bid) zeggen: ze hebben wel – heel klein beetje – een punt (maar laten we hier wel beseffen dat God ons hárt kent!)? Of gaan we een ‘christelijke’ tegenbeweging op gang helpen: méér Marokkanen of welke bevolkingsgroep dan ook?

Straks gaan we i.i.g., met vele kerken, bidden tegen uitsluiting en haat en voor recht in de samenleving, dat ieder zich hier thuis voelt (zie verklaring van o.a. onze kerken).

Maar gemeente, gasten: laten we eerst luisteren naar het evangelie. Heb je gehoord hoe ver het evangelie gaat? God heeft ons in Jezus van de dood verlost. Nieuw leven geeft hij ons. In alles. Echt álles.

Kolossenzen 3:11: er is geen sprake meer van Grieken of Joden, besnedenen of onbesnedenen, barbaren, Skythen, slaven of vrijen, Marokkanen of Nederlanders, Turken of Friezen: Christus is alles in allen.

O.k; die laatste paar heb ik er even tussen gezet. Maar zo moet het hebben geklonken. Sterker nog: het zal nog scherper hebben geklonken. God heeft steeds gezegd tegen zijn volk, Israël: jullie zijn mijn volk, anderen niet. Jullie kennen mij en zijn heilig, anderen zijn heidenen. Dat is bij herhaling gezegd in het Oude Testament. En nu zegt het evangelie: geen ‘Griek of Jood’ (let op de volgorde). Hallo!

Hoe klinkt vandaag ‘geen Marokkaan of Nederlander’? Zo klinkt het vandaag in de ophef over bevolkingsgroep. Hoe is dat? Het evangelie zegt niet perse iets als: een Nederlander; hoe bedoel je dat? Of: een Marokkaan; #bornHere doet er niet toe. Nee, het evangelie gumt dat verschil niet uit (‘jongens, we zijn allemaal hetzelfde’) maar stelt heel ánder punt aan de orde.

Dit zegt het evangelie: ben jij een nieuw mens geworden? Word je vernieuwd naar het beeld van je schepper (Kolossenzen 3:10)? ‘Gaat het weer ergens op lijken in je leven’. Kom je zo tot inzicht (3:10)? Ga je zo kijken, leven, praten, jezelf inzetten? Dit vers geeft en roept allereerst (tot) bekering, vernieuwing. Het is dankzij Jezus helemaal in orde tussen de Schepper en ons. Hij heeft de ‘twee één gemaakt’ (Efeze 2:11 vv). De schepper is in Jezus ook je verlosser geworden. Richt je op hem (3:2).

Je moet je voorstellen hoe dit er toen, in tijd van het schrijven en eerste lezen van de brief, moet hebben uitgezien en geklonken. De christelijke gemeente was zo aantrekkelijk/bijzonder (en ook bizar/onbekend, allerlei verhalen daarover gingen in rondte) omdat men daarin iets zag gebeuren dat niet normaal was, in geen enkel kader paste.

Slaven aan eenzelfde tafel met hun heer. Allen gelijk.
Mannen die ineens een oproep krijgen: heb je vrouw lief! Daar sta je dan als man die helemaal niet gewend is dat dat wordt gezegd.
Heren die te horen krijgen: denk maar niet dat dé Heer discrimineert; dus wees goed voor je slaven.

Je merkt hoe belangrijk dit is: als het NT ergens tegen tekeer gaat dan is dat wel dat er in de gemeente van Jezus toch nog bepaalde maatschappelijke standen domineren (1 Kor.11, Jac.2). Als mensen vanwege hun positie niet aangesproken willen worden.

Gemeente, gasten: Kol.3 is geen maatschappelijk of politiek betoog. Misschien beter gezegd: dat is het wél maar dan niet in de zin zoals wij over dat soort betogen spreken. Dit gedeelte geeft niet direct leidraad; dit of dat moet je doen als er ophef ontstaat in je naaste omgeving over afkomst. Maar wel betekent Kolossenzen dit. Wat spannend is als het vandaag zó gaat over afkomst, Nederlandschap enz. is deze vraag: biedt de gemeente van Jezus een aantrekkelijk alternatief? Merkt onze maatschappij, ongeacht afkomst of toekomst: in die kerk gebeurt iets, dat is mooi. Misschien ga niet gelijk (of helemaal niet) geloven maar dat goede wel merken. Zijn wij zo gemeente van Jezus? Gemeente, gasten: het evangelie van Jezus is zo ontzettend aantrekkelijk. Zo compleet. Is de gemeente van Jezus, en laten we dan beginnen bij onszelf, zo’n groep dat je zegt: hier gaat het écht over wat anders?

Het is waar dat je ogen, vanwege alle ophef over afkomst, gelijk naar vers 11 worden getrokken. Toch begint het daar niet mee. De kerk is ook niet een groep die dan maar gaat organiseren dat bevolkingsgroep x of y meer/minder vertegenwoordigd wordt in haar midden.

Want lees dit stukje eens vanaf vers 1 en verdere. Dit evangelie is zo compleet omdat héél het leven in alle eerlijkheid aan bod komt. alles wordt erin genoemd. Niets wordt verbloemd: hebzucht, seksuele zonden, onderling bedrog, oneerlijk spreken, vloeken enz. enz. (Kolossenzen 3:5 vv). zodat je voelt: joh, als er ook maar iets is: geef het op. Geef het aan Jezus. Hij is een vloek geworden op Golgota. God heeft al je zonden gezien. En ja; die vindt hij allemaal erg. Maar daar heeft hij ze, in Jezus, zelf gedragen, vergeven. Pak aan. Word genezen. Ga leven. Liefhebben. Je tekorten toegeven. Ophouden een dubbelrol spelen. Zó word je zo nieuw, zó compleet dat afkomst/toekomst niet domineert. Zo wordt de kerk geboren, uit dat leven van Jezus.

Dat is het eerste wat op ons afkomt. Ben je zo? Leef je zo? Ik hoorde tijdje geleden van man die geloof en kerk behoorlijk vaarwel had gezegd en toch was teruggekomen. Waarom? Daar is een begin aan eerlijkheid – zei hij. Over jezelf, je verkeerde dingen, waarin je faalt – en waarin toch hoop/hulp is. Dat is Kol. 3 vanaf het begin. Daar komt ook echt íedereen thuis.

Lees zo eens verder. Heel mooi lopen de verzen 5 – 9 (nieuwe leven in Jezus) uit op het wegvallen van voor ons dominante verschillen in afkomst of status. Het voelt haast logisch om daarover te beginnen. Afkomst/toekomst, status kán ook helemaal niet domineren. Daar heb je het veel te druk voor!

Laat ik een voorbeeld geven. Heb jij wel eens iemand gezien die aan hardlopen is in marathon en dan begint te zeuren of ‘ie op Adidas of Nike loopt? Of waar ‘ie die die schoenen vandaag heeft gehaald? Mensen; je moet lopen!
Zoiets staat hier ook: je bent zo bezig met het uitpakken van het cadeau van God, het leven dat hij je in Jezus geeft, en dan zit er iemand naast je en die is daar ook zo druk mee bezig; en dát verbind je. ‘O, ben je Turk. O, ben je Pakistaan, Nederlander? Lastig hè, echt liefhebben? Valt niet altijd mee, hè, volhouden?’ ‘Mooi, toch, dat Jezus de weg echt is gegaan tot op dat smadelijke kruis. Ja, gaaf! Ja, en dat het graf hem niet vasthield; wat een hoop! En hoe zet jij je dan in voor dat goede nieuws? En durf jij dan echt je fouten toe te geven?’

Gemeente, gasten: dat is het punt. Zo worden we ervoor gezet. Het gaat niet allereerst om benadrukken of relativeren van culturen, standen of wat dan ook maar. Maar wel krijgt de kerk vandaag steeds meer die vraag voor haar kiezen. Ben je echt? Ben je anders; eerlijk? Geef jij je falen toe? Is er hoop; voor wie dan ook? Doe jij recht aan een ander. Gun jij een ander zijn/haar levensruimte? In je relatie, in je werk? Zo geeft en roept Jezus ons om in deze samenleving de compleetheid en de veelkleurigheid van God te laten merken.

Dat het echt helemaal compleet is, merk je dan weer aan het vervolg. Want ook die nieuwe, ‘klasseloze’ maatschappij in Jezus, krijgt een nieuwe orde mee. Het is zonder klasse maar geen chaos. Vers 13 en verdere. Het is de orde van Christus. Mannen en vrouwen, de werkvloer, het gezin – en dat alles te beginnen in de gemeente. Zo heeft Jezus het voor het zeggen. Wat is dit mooi en compleet. We prijzen en danken de Heer. En ook: wat vraagt dat om nieuwe toewijding. Ook als het gaat om omgaan met culturele verschillen. dat is ook in de kerk niet makkelijk en vraagt om onze oprechte inzet en liefde.

Gemeente: zo is het nieuwe leven begonnen. Pak dit cadeau van Jezus aan. Er is geen sprake meer Joden of Grieken enz. En laten we dan gelijk de rij maar even verder maken: er is geen sprake meer van getrouwde of gescheiden mensen, van hetero’s of homo’s, van getrouwden of singles want Christus is veel belangrijker. Is het zo? zijn wij zo echt? Natuurlijk: je bent een van deze maar Jezus is het voor ons geworden. En natuurlijk: ook dan heeft Jezus aanwijzingen voor je leven maar zijn last is wel licht (Mat.11). Hij is eerste. Of niet? Geldt dan niet precies hetzelfde als eerder over afkomst/toekomst of status?

Maak het rijtje maar af: wij zeggen/voelen wel eens: ik ben sinner en saint. Soms vergeet ik God e/o bak ik er niks van. Of: ik heb idee dat ik zo vaak dit of dat voor God moet doen (en tekort schiet)? En dan? Lees Kolossenzen 2. Álle voorschriften: doe dit, laat dat (tot in detail) heeft God in Jezus aan het kruis geslagen. Vrij. We zijn geaccepteerd. In Jezus is geen sprake van sinner of saint. Genade slaat de klok. En ja; ook dan wijst Jezus de weg. Maar zijn last is licht.

Tot slot. Nog even over die afkomst of toekomst. Per slot van rekening is dat nogal in nieuws – en het gaat er hier ook over. Kijk, jullie zeggen wel eens: het is zo blank in de gemeente. Ja, dat is ook zo. Gelukkig hebben we ook broers en zussen met andere huiskleur e/o andere dan Nederlandse culturele achtergrond. Wat mooi dat we even geleden meemaakten dat ….. hier lid wilden worden; zij begonnen niet over culturele achtergrond o.i.d. maar zeiden allereerst: we voelen ons hier thuis. Wat mooi. Dat is Kolossenzen 3.

Maar belangrijkste is: wat bedoel je ermee als je dat zegt? Zeg je ook als je onder de douche vandaan komt: ‘wat heb ik toch weinig aan’? Zeg je zo: ‘Wat is het hier toch blank’ (punt).

Dus?

Elke maand project Sonrise kans om wie dan ook maar te ontmoeten, uit te reiken namens Jezus. Begin mei is er weer marktkraam; doe je mee als zoveel culturen daar zijn? Binnenkort maaltijd hier in de kerk. Bedoeld om die mensen te vragen voor wie de kerk wel heel hoge drempel is. Hoeveel Turken, Marokkanen, Aziaten en noem maar op ken je – om hen eens mee te vragen? Er staat ook dan geen bord op de kerk: alleen voor christenen.

En misschien ga je juist deze dagen eens (met de kring) uit eten bij de Marokkaan. Of je bezoekt de Marokkaanse buurtgenoten. Het mooie van het evangelie is dat het in/uit elke situatie winst kan halen. Nee; dat ís het evangelie. Het kruis is teken van hoop. Dat afvalhout, meest smerige plek op aarde, was de troon van Gods zoon op aarde. Zo is hij onze Heer geworden.

———————————————————

Zie mijn brief in NRC Next ‘Wilders kruisigen helpt niet‘ van 22 maart 2014.

Welkom

Votum, groet

GK 133: 1a, 2v, 3m 4en5a

10 woorden

GK: 114: 4, 5 en 7  (vs.4 kompas gr. 3 en 4)

gebed

Kids 4 en 5 jr.: opwekking 42: ‘K stel mijn vertrouwen’.

Lezen Kolossenzen 3

Verkondiging: in Christus is geen sprake van Marokkaan of Nederlander

Ps.67: 1 en 2

Afkondigingen kerkenraad

Dankgebed en voorbede, begonnen met

GK 174: 1 en 2 en afgesloten met vers 3

collecte

Ps.87: 1a, 2v,3m 4en5a

zegen