Gemeente van de gekruisigde Jezus

1 bekend en (on)bemind.
Hoe meer je uit de Bijbel leest, hoe meer je daarvan onder de indruk komt. Herken je? Vorige week lazen we 1 Kor.13. Liefdeslied. Wereldliteratuur. Voor ieder aantrekkelijk. Vandaag hoofdstuk over David en Goliath. Ook al zo’n meeslepend verhaal dat heel de wereld kent. Denk nog even aan oorlog Israël en Palestijnen, deze zomer. Degenen die met slingers naar goedbewapende soldaten gooiden, werden vergeleken met David en Goliath; direct die associatie. (Ook grote voetbalclubs tegen kleintjes: David – Goliath). In onze westerse wereld waarin God weg is, zijn de Bijbelse verhalen er zomaar. Alleen is God eruit geknipt.

Gemeente: misschien maakt dat het juist voor ons wel zo lastig om goed te luisteren. Wij komen hier samen om de naam van Jezus te belijden als levende Heer. En we doen de Bijbel open omdat we geloven dat we die Heer daarin ontmoeten (Joh.5). Zie jij Jezus in dit hoofdstuk? Wat zegt hij tegen jou en mij?

Eerlijk gezegd, als je leest denk je wellicht eerder: mooi verhaal.
Of: hόe knap zal die dochter van Saul wel niet zijn geweest dat David dit durfde te doen (vs.25b)?
Of: zijn er nou ook vijanden in mijn leven, reuzen die ik moet verslaan (‘toepassing’)?
En het treffen David – Goliath eindigt met een onthoofding. Dat komt ineens wel akelig dichtbij, brrr… (onthoofdingen door IS).

Zo kijken wij. Voelen wij. Hebben onze associaties. Laten we zo verder luisteren:

2 Geloven is: orde aanbrengen.
Allereerst is dit zo’n bijzonder hoofdstuk omdat de 1ste twee koningen (Saul en David) hier zo dicht bij elkaar komen. Israel wilde een koning; hebben we vorige jaar gezien. God buigt met hun verlangen mee – maar houdt toch zijn eigen doel voor ogen. Hij wil zijn vrede(rijk) op aarde brengen. Saul is het daarom niet. David wel; mens naar Gods hart. Hier staan ze naast elkaar. Op het slagveld. Een vd belangrijkste taken die de koning toen had was voorgaan in de strijd. Het beloofde land was nog niet in bezit genomen.

En David valt direct aan. Superkoning.

Nee.

Zijn strijd begint veel eerder dan het moment waarop hij Goliath tegemoet treedt. Is het je opgevallen? Moet je je voorstellen dat er zo’n super-Arnold-Schwarzenegger (terminator) en dan maatje XXL tegenover dat volk Israel staat. 40 dagen lang uitdagen. Ieder schijt in z’n broek. Volstrekt logisch. En iedere Israëliet kent de fantastische beloning die voor ogen wordt gesteld, maar kijkt wel uit om te handelen. Dat is de situatie. Bevroren.

Dan komt David:

– Wat gebeurt er met diegene die Israel bevrijdt van deze schande? (26)
– Wat denkt die onbesnede wel!?
– Hoe komt hij erbij het leger van de levende God te beschimpen!?

– (later tegen Saul): om die Filistijn hoeft niemand de moed te verliezen. (32)
– (later bij Goliath): jij komt met jouw goden, met zwaard en geweld. Ik kom in de
naam van HEER van de hemelse machten. Ik heb geen wapen nodig. Jij hebt geen
schijn van kans. Ieder zal beseffen dat er een HEER is. (45)

Zie je dat?

Een totaal andere blikrichting.
Een heel andere orde.

Voordat Goliath kopje kleiner wordt, staat hier al een winnaar. Die winst begint met anders kijken: God had toch een plán met Israel? God wil toch door zijn volk heen zegen geven aan heel de wereld (Gen.12)? Dan wordt dat plan hier, door deze Goliath en net zo goed door het weifelachtige niks-gedoe van Israel, dwarsgezeten. Wat denkt die man wel niet!? En hoezo die angst?

David laat merken dat hij deze situatie tot aan God(s plan) bekijkt. Dat is geloven. Dat is de kracht die het geloof geeft. Zois hij koning naar Gods hart. Zo geeft God kracht gaat zijn werk door.

Dat is het eerste wat hier tegemoet komt. Wat zie je? Welke orde breng je aan? Het geloof van David wordt ons als een spiegel voorgehouden. Wij hebben het vaak over geloven in de zin van: je moet een heleboel dingen aannemen (weten). Of bepaalde dingen doen/laten (ethiek). Dat is ook zo.

Het begint een laag dieper. Dat merk je goed als je luistert naar mensen die tot geloof komen. Dat is zo mooi om daarnaar te luisteren, zien wat er gebeurt.
Eerst heb je geen idee hoe het kan zijn dat God bestaat. Dat Hij je leven maakt en liefheeft. Dat past niet. Zo kun je het gewoon niet zien (orde). Maar als je beter kijkt: waar komt toch het verlangen in mij naar contact met iets hogers vandaan; dat er meer is? Of er gebeurt iets ingrijpends. Je wordt ervoor gezet. Bestaat God (toch)!?
En zoveel ellende in de wereld, en wat er niet goed gaat in je eigen leven: hoe kijk je daarnaar, wat is dat? Kan het zijn dat het verhaal van de Bijbel dat er een diepe breuk in onze wereld loopt die niet door mensen is op te lossen; dat dat verhaal waar is, klopt?
En is er hoop op een verbetering; en voor wie dan? Kan het zijn dat God zelf heeft gezegd: ík maak het goed; ik draag deze wereld. En dat juist het kruis waaraan Jezus lijdt zo een teken is van hoop voor alle mensen, in alle omstandigheden? En een hartelijke uitnodiging van God zelf: kom naar mij, ik geef rust.

Welke orde breng je aan? Hoe kijk je? Wat laat je toe? Ook als je wel gelooft, is dat een belangrijke vraag. Waar komt mijn conflict vandaan? Wat gebeurt er als ik twijfel? Wat is het als ik merk dat ik steeds meer Jezus ga houden?

Kijk dieper. Vechtmachine Goliath geeft een diepere boodschap af: kracht wint. Een (super)mens maakt het.
Geloofsheld David geeft een diepere boodschap af: er is meer. God heeft een plan met deze wereld. Daar wil ik aan meedoen. Zo wil ik leven.

Dit verhaal is heel mooi en subtiel. ‘Ik ben een vrije Filistijn’ roept Goliath Israel toe; ‘jullie zijn slaven (!) van Saul’ (8)!

Dit is precíes het punt. Dank je, Goliath, dat je dat zo helder inbrengt! Wíe is vrij?

Hij heeft zeker een punt: Israel is niet vrij, zoals ze daar angstig staan. Een iemand in deze geschiedenis is echt vrij. Vrij om te zien hoe de wereld in elkaar steekt. Niet verlamd door angst. Ook niet beheerst door eigen overmoed of dadendrang. Hij stapt het toneel op en maakt de weg vrij voor Israel. Na zijn overwinning geen selfie met het lijk van Goliath. Hij komt terug naar Saul. Pakt de draad van zijn leven weer op. Hij is zelfs zo vrij dat hij, ook al is hij de gezalfde van God, Saul niet van zijn troon stoot maar wacht op Gods moment (en dat gaat lang duren en veel ellende opleveren).

3 Richting Jezus.
Gemeente: wat zie je in David? Aan wie spiegel je je eigenlijk? Herken je jezelf in de weifelhouding van Israel? Je weet niet of je gelooft. Herken je je in de levensvisie van Goliath; wellicht niet in zijn lengte of wapenarsenaal maar: ik maak het. Ik knok in mijn leven en komt ergens uit. Waarvoor zou ik God nodig hebben? Dat is niet vreemd, laten we niet doen alsof Goliath iets geks zegt.

Wat wij volgens mij wel eens doen, is dat we met dit soort vragen gaan zoeken, zoeken en zoeken. En zoeken. Of we zeggen: dit is een goede vráág (te bespreken bij goed glas whisky en sigaar; wat prachtige omstandigheden zijn, natuurlijk). Voordat je het weet merk je dat je er niet uitkomt, omdat je steeds in dezelfde cirkel rondloopt (ja, goeie vraag).

Maar in deze geschiedenis komt niet alleen een vraag naar je levensvisie naar voren. Hier klinkt een woord, een uitnodiging voor een richting die, zoals veel vaker in de Bijbel, voor een keuze stelt:

Twee kampen.
Twee koningen.
Twee vechters.
Twee levensvisies.
En het zit niet in het (on)besneden volk.
Ook niet in de religieuze overtuiging van de een of de ander.
Niet in de spierkracht van de een of de behendigheid van de ander.
Zelfs niet in David (zie verder naar zijn leven).

Er wordt een ruimte geopend.

We gaan straks PvN 16 zingen (liederen die dichtbij komen als we focussen op leven van David). PvN 16 zegt: mensen lopen idolen achterna. Ik zal dat niet doen. Ú vult mijn leven. Het is de blijdschap van de 1ste twee geboden. Het is een belofte. Een toewijding. Dat is 1 Sam.17.

Alleen de HEER. Alleen Jezus en die gekruisigd. Hij is de held die ongewapend het strijdtoneel opkwam (1 Sam.17:47). Hij is echt helemaal vrij om ons te dienen en te redden (1 Sam.17:8).

Naakt hing hij aan het kruis.
Weerloos tegen spot van mensen; en wat hebben ze gelachen.
Onbedekt voor de woede en het oordeel over alles wat verkeerd gaat in de wereld: hij heeft het allemaal gedragen.
Gebonden zodat de duivel en de dood hem konden inpakken waar hij bij hing. Wij kunnen 1 Sam.17 ingrijpend/smerig vinden – en het is hard en daarin afschuwelijk, maar God zelf onderging meer. Het kostte Jezus méér dan z’n kop. Z’n ziel en zaligheid gingen verloren.
Golgota is een afgang waarbij de sulligheid van Goliath in het niet valt.
En zoals de Filistijnen toen door Israel werden ingeblikt, nog veel vakkundiger werd Jezus afgemaakt tot er niets meer van hem overbleef.

Zo vult God héél ons leven. Zelfs in het graf is hij een held. Hij nam de schande van het kruis omdat hij zijn blik hield op verheerlijking (Hebr.12). Zo leeft Jezus. Zo lijdt Jezus. Die orde. Zo wint Jezus. Zo vult hij iedereen.

Hoe gaat dat dan? Laat ik het op een punt concreet maken. Afgelopen week hebben we bij belijdeniscatechisatie een voorstelronde gemaakt. Maar dan zo: een voor een hebben jullie brief/gebed voorgelezen aan Jezus gericht waarom je belijdenis wilt doen. (Soms denk ik, als ik vraag dat te doen: was vorig jaar ook al zo.) Maar het altijd weer zo ontzettend mooi. Je doet daar eigenlijk wat er in 1 Sam. 17 gebeurt: je legt op tafel wie de Heer is, hoe je hem hebt ontmoet/ontdekt en hem wilt dienen. Soms heb je heel direct en met veel kracht gemerkt dat Hij er echt is, juist als je dat zo nodig hebt. Voor ieder is het anders. Of je wilt meer richting ontvangen. Maar zo is het. En als God in jouw leven is begonnen dan zit je op het spoor. Dat is lang niet altijd (helemaal) duidelijk. Maar God zal het dan ook wel verder laten zien. Op de plek die God je geeft laat je iets zien/merken: dit is de orde die God geeft. Zo is het leven goed.

———–
voorbeeldliturgie

Welkom
Votum
groet
PvN 121
10 woorden
PvN 1 (gefeliciteerd)
Gebed
Kids en mini’s. zingen: ‘Van A tot Z’
1 Samuel 17 (Tekst vs. 8 en 47)
PvN 57
Verkondiging: Wie is werkelijk vrij?
1 bekend en (on)bemind?
2 geloven is: orde aanbrengen
3 richting Jezus
Opw.174 (juicht want Jezus is Heer)
Afkondigingen kerkenraad
Gebed: begonnen met lied ‘Ik zal er zijn’ (Sela)
Collecte
PvN 16
zegen