Vandaag start het jaarthema ‘Talentvolle gemeente’. De preek gaat over de bouw van de Tabernakel. Wat kunnen wij daarvan leren? Onderaan de preektekst staat materiaal om verder te gaan met het jaarthema en ook is er een voorbeeldliturgie te vinden.
1 Begaafd.
Toen jullie – inmiddels heel wat jaren geleden – een beroep op mijn uitbrachten, kreeg ik van twee collega’s ongeveer tegelijkertijd deze opmerking: je krijgt een
talentvolle gemeente; gefeliciteerd. Deze collega’s hebben geen woord teveel gezegd. De vele en heel diverse gaven en de royale inzet daarvan zijn teveel om op te noemen. In de afgelopen jaren zijn ze trouwens bij diverse gelegenheden wel ter sprake gekomen.
Het mooiste is nog wel dat die talenten dwars door de generaties heenlopen. Van die oudere broeder die zei dat zijn inzet voor de voedselbank toch vanzelfsprekend bij het geloof hoort tot en met de kleinsten die een tekening of iets anders maken als cadeau, wanneer er een kind wordt gedoopt. Van jongeren die waardevolle bijdragen leveren aan een (jeugd)dienst tot en met muzikanten van allerlei leeftijden die de dienst een feestelijk karakter geven. De Kandelaarkerk stond niet achteraan toen de Geest zijn gaven uitdeelde.
Groei.
‘Talentvolle gemeente’ is het jaarthema 2024/2025. Een kolfje naar onze hand. Je kunt je zelfs afvragen of het wel nodig is om daar (zoveel) aandacht aan te besteden. Hebben we geen andere dingen te doen? Toch hebben we ervoor gekozen. … heeft er zonet namens de kerkenraad iets over gezegd. We denken dat het goed is om op een aantal punten te zien hoe die gaven te structureren en daaraan leiding te geven. Het zou me niet verbazen dat als we met talenten bezig gaan dat we nog heel wat ontdekken dat nu in de marge aanwezig is. Of dat we blinde vlekken ontdekken en dat we de Geest bidden om wat er ontbreekt. Kijk; op den duur kwam in (politiek) Nederland de gedachte op dat ons land ‘af’ was. Alles loopt. We hebben alles voor elkaar. Achteraf bleek dat te voorbarig. Maar het punt is: de houding dat het wel o.k. is of ‘af’ kan de kerk van Jezus niet hebben. Dat is funest. Het Koninkrijk van God groeit. Bloeit open. De Geest wil verder (werken). Denk aan de onstuimige en onstuitbare rivier die Ezechiël zag (Ezechiël 47).
Jaarthema’s.
Voordat we verder gaan eerst nog even een stap terug. Op welke manier sluiten we met dit jaarthema aan bij die van vorige jaren?
- Twee jaar geleden ging het over ‘Eenheid en diversiteit’. Een wezenlijk thema. Je weet dat je verschillend denkt over zaken. Het is belangrijk te weten hoe dat eruit ziet en wat dat betekent. Vooral om elkaar daarin te zien en te horen. Daar hebben we toen veel in geïnvesteerd. En niet met de gedachte dat we dat voor een jaar doen. Het gaat om een houding die je ten opzichte van elkaar aanneemt. Dat werkt door. Vergeet niet om te beginnen en te eindigen met de eenheid die de Geest geeft en vraagt (Efeze 4).
- Vorige jaar ging het over ‘Leven uit de Bron’. Je kunt niet bij diversiteit blijven staan. Op z’n minst is het zo dat het in de kerk niet om jouw of mijn mening gaat. Het gaat om Jezus. Dat hij tot zijn eer komt. Getuig van hem en blijf in hem groeien. Bemoedig elkaar om dat te doen.
En dan dit jaar ‘Talentvolle gemeente’. De winst die we de afgelopen jaren hebben geboekt zal, hoop ik, helpen om te zien hoe we Jezus dienen. In de gemeente. Buiten de gemeente. Als een lofzang voor God in de erediensten. Om onze plek in de samenleving in te nemen. Om te verduurzamen. Om de drempels die door sommige gemeenteleden of door buitenstaanders ervaren worden omlaag te brengen. Mag het zijn tot eer van onze Heer Jezus.
2 God woont onder ons.
We beginnen het jaarthema bij de bouw van de tabernakel. In het Oude Testament. Wat kun je van dat verhaal leren? Allereerst, je dacht tijdens het lezen misschien: ‘wat een lang verhaal!’ Inderdaad. Heb ik expres zo uitgekozen. Dit stukje roept namelijk een vraag op. Je kunt dit toch ook samenvatten in drie zinnen? Waarom is er zoveel aandacht aan besteed? Die vraag wordt sterker als je ziet dat de opdracht tot het maken van de tabernakel en alles wat daarin en omheen staat en de bouw ervan vrij kort achter elkaar tweemaal uitgebreid beschreven wordt (Exodus 25-31 en 36-40). Herhaling van zetten. Zonde van al dat papier (niet duurzaam). Bedenk dat schrijven indertijd een veel kostbaarder proces was dan nu. Hier moet wat achter zitten. Wat?
Uitbundig.
Een vergelijking. Denk aan de Sagrada Familia in Barcelona. Wat een indrukwekkende Kathedraal. Als je je erin verdiept weet je dat dit gebouw een bedoeling heeft. De pilaren zijn als het ware bomen. Alsof je in een bos loopt. Gods schepping. Zijn wereld. De kleurrijke ramen symboliseren Gods veelkleurige wijsheid die zijn wereld mooi maken. Het evangelie van Jezus’ geboorte, dood, opstanding en Hemelvaart wordt van alle kanten belicht. Ik weet het niet maar het lijkt me lastig om dit ‘verhaal’ te zien en niet onder de indruk te komen van of te gaan geloven in God.
Zo is het met de tabernakel. God wil daarin iets laten zien. Hij wil zichzelf laten kennen. Het belangrijkste van de tabernakel: dat Hij bij je wil zijn. Bij zijn mensen wil wonen – al was dat toen nog buiten het gebied waar Gods volk zelf leefde. Gods unieke karakter zoals Hij dat aan Mozes onthulde zie je in al die voorschriften voor de tabernakelbouw. Gods unieke karakter luidt zo:
De HEER! De HEER! Een God die liefdevol is en genadig, geduldig, trouw en waarachtig, die trouw blijft tot in het duizendste geslacht, die schuld, misdaad en zonde vergeeft maar niet alles ongestraft laat, en die voor de zonde van de ouders de kinderen en kleinkinderen ter verantwoording roept, tot in het derde en vierde geslacht
(Exodus 34:6&7).
Daarom doet ieder detail van en rondom de tabernakel ertoe. Het gaat om Gods heiligheid. Dat je Hem leert kennen zoals Hij is, ‘helemaal’. Edelstenen voor de borsttas van de priester. Acaciahout. Goud. Diverse soorten wol. Goddelijke wijsheid voor de architecten en de jongens van de bouw. Families die eens rondkijken wat ze aan kostbare spullen hebben liggen. De bereidwilligheid van iedereen om mee te helpen. Zelfs zo dat Mozes op den duur moet verbieden om nog iets te brengen.
Zo maakt God zich bekend. Zijn sprankelende aanwezigheid leidt tot overvloed. Zie je het voor je bij ons in de gemeente? Dat het zo gaat als in Exodus 35:
- Wil je ajb ophouden met financiële bijdrage te geven want de kerk-kas loopt over?
- Wil je je ajb niet aanmelden als jeugdleider want er zijn al twintig wachtenden voor je?
- Dit jaar doen we geen missionaire activiteiten want eerst moeten al diegenen gedoopt worden die tot geloof zijn gekomen.
- Kom svp niet naar de kerk want de dubbele morgendiensten zitten al stampvol.
- Enzovoort.
Hoe kan dit? Het is niet minder dan een wonder. De Geest roept de talenten wakker. God die bij zijn volk wil wonen motiveert hen ook.
Heerlijkheid.
Het geheim van dit hoofdstuk lees je net hiervoor. Als Mozes bij God is en met Hem spreekt straalt zijn gezicht (Exodus 34:30). Dat maakt enorm veel indruk. Ze zien Gods heiligheid. Men komt in de benen. Zo gaat het in de kerk ook. Het begint niet met taken of taakvelden. Het begint niet met jouw en mijn talenten. Het werkt niet als je het idee hebt dat je een systeem of bepaalde gewoontes in stand moet houden.
Het begint bij de ontmoeting met Jezus. Het leren kennen van Jezus. Het deel willen hebben aan zijn dood en opstanding (Filippenzen 3). Johannes schrijft met een knipoog naar o.a. het Bijbelgedeeltes die wij lazen:
Het Woord is mens geworden en heeft onder ons gewoond
(Johannes 1:14).
Dat verwijst naar de tabernakel. Jezus tabernakelt bij ons. Slaat zijn tent onder ons op. God is mens als jij en ik geworden. Niet een stevig gebouw met dikke betonmuren en een atoomkelder. Maar een kwetsbaar mens van vlees en bloed. Iedere gelovige verwachtte de redder. Maar niet op deze manier. Wat hebben ze zich geërgerd aan zijn nederige verschijning. Toch gaat zo Gods belofte in vervulling. Ezechiël heeft het al gezegd toen de opvolger van de tabernakel, de tempel, eraan ging. Iedereen zat toen in zak en as. Maar God zette juist toen een stap vooruit. Een sprong. God belooft dat Hij zelf voor zijn volk een heiligdom zou zijn en door zijn Geest in zijn mensen wilde wonen (Ezechiël 11).[i] De (eindeloos) vele nieuwtestamentische gaven- en talenten die genoemd worden zijn hierop gebaseerd. De Heer geeft ze (genadegaven/cadeaus).
Op een indrukwekkende manier verbindt Paulus het stralende gezicht van Mozes (Exodus 34) met de vernieuwing door de Geest in het leven van wie in Jezus gelooft:
Wij allen die met een onbedekt gezicht de luister van de Heer weerspiegeld zien, zullen door de Geest van de Heer meer en meer naar de luister van dat beeld veranderd worden
(2 Korintiërs 3:18).
Zo gaan de gaven en talenten getuigen van wie God in Jezus is. En dat gaat op Jezus’ manier. Onverwacht en ongedacht gaat de Heer zijn weg en deelt de Geest gaven uit. Leef zo tot een zegen in de gemeente en voor ieder die God op jouw pad plaatst.
==========
[i] Zie Hoe God bij mensen woont. Preek Ezechiël 11. Zie ook preek 1 Tempelvisioen Ezechiël 40.
Talentvolle gemeente. Aan de slag met het jaarthema
Hieronder vind je materiaal om bezig te gaan met het jaarthema. We hebben het materiaal in drie stukjes geordend. Je kunt er zelf mee aan de slag maar het mooiste is toch om dat met een groep te doen; met je jeugdgroep, in de kring of tijdens een koffieochtend.
Goede gesprekken gewenst.
De commissie jaarthema 2024/2025
- Stellingen en vragen.
- De Kandelaarkerk is een talentvolle gemeente. Eens of oneens?
- Wat zijn onze talenten? Zijn er talenten onderbelicht? Zijn er bepaalde gaven te belangrijk/dominant?
- Op welke manier zet jij je gaven in (zie ook de gaventest hieronder)?
- Bespreek de preek en/of de gelezen en in de preek besproken Bijbelgedeelten. Wat valt of viel je op?
- Jezus heeft onder ons ‘getabernakeld’ (Johannes 1:14). Wat betekent dit?
- Wat verwacht je van het jaarthema? Is er iets dat je de commissie en/of de kerkenraad wilt meegeven?
- Luister naar het lied ‘Voor de zwijgers’ van Matthijn Buwalda (op Open Spotify te beluisteren). Inspirerend voor ons jaarthema?
- Inzet van gaven, gaventest en boek.
- Geestelijke gaven: Welke heb je en wat moet je ermee? – EO BEAM. Toegankelijk (gericht op jongeren).
Gaventests en/of cursus.
- Spiritual Gifts Test – Discover your spiritual gifts! Engelstalige gaventest. Als Engels een probleem is: je kunt Google Translate gebruiken of de test samen met iemand invullen.
- De gaventest – NCD-Nederland (Schwarz, vernieuwde versie). Hiervoor dien je het boek aan te schaffen of online een betaling te doen.
- Een cursus gavengericht werken van het Evangelisch College. Deze cursus kun je als kring doen. In de tweede of derde les zit ook een gaventest. Dit is dezelfde test die vroeger door Netwerkcursus- Willow Creek Nederland en later door St Opwekking werd verspreid. Zie
https://www.evangelisch-college.nl/nieuw-cursus-gavengericht-werken/ of https://www.evangelisch-college.nl/studie/cursus-gavengericht-dienen/
Boek.
Als een vis in het water (2014) van Max Lucado.
Luisteren naar de Bijbel. Je gaven ontdekken. Praktische oefeningen en verwerkingsopdrachten. Geschikt voor persoonlijk gebruik maar ook voor kringgesprek.
====== einde ======
Voorbeeldliturgie
Welkom
Afkondigingen kerkenraad
Votum en groet (Sela)
Sela Welkom in Gods huis
OTH 365 We are one in the Spirit
Leven in Jezus (nieuwtestamentische leefregels)
Bij U is de Bron (Sela, Psalm 36)
Gebed
Kinderen naar voren
Kinderlied. Suggestie: dit is mijn hand (Elly en Rikkert)
Talentvolle gemeente. Introductie jaarthema
Lezen Exodus 35:4-36:7 Mozes zei…kunnen uitvoeren
Johannes 1:14 Het Woord is mens…
Voor de zwijgers (Matthijn Buwalda) of opw. 488 Kracht van uw liefde
Verkondiging van het evangelie
Samen in de naam van Jezus (opw. 167)
Dankgebed en voorbede, afgesloten met Onze Vader
Collecte
Heer, uw licht en liefde (opw. 334)
Zegen
Amen (hardop uitspreken)
Verdere ontmoeting
=== einde ===