Hieronder de preektekst van zondagmiddag 6 september. In deze eredienst kwamen de CGK (Zuidhovenkerk) en GKv (Kandelaarkerk) samen en werd het heilig avondmaal gevierd. Mijn collega Gert Jan Vogel en ik gingen samen voor. Voorbeeldliturgie: zie onder.
Gemeente van de Heer Jezus Christus
1 Doop en avondmaal als teken…
Wie van jullie is een tijdje geleden naar Sail geweest? Misschien niet zo veel. Je moet ervan houden natuurlijk. En: het is in 020….
Wat gebeurt er op Sail? Natuurlijk: je kunt op een paar schepen. En er wordt van alles en nog wat georganiseerd. Maar toch. Het is vooral kijken. En nog eens kijken. Het trekt aan je voorbij. Is dat leuk? Aantrekkelijk?
Vandaag was en is het vooral kijken in de kerk. Wij (Kandelaarkerk) hadden vanmorgen een echte kijkdienst. De doop werd bediend. Je ziet hoe het water terecht komt op ….. Daarna avondmaal gevierd. Je ziet mensen eten en drinken. Van hun plek opstaan. En dan komen de volgende weer. Zo ging het vanmiddag ook.
Wat vind/vond je daarvan? Is het ‘leuk’ – of is dat geen goede vraag om in de kerk te stellen? Kijken. Nog eens kijken.
Gemeente, gasten: geloven in God en de dingen van God zijn misschien wel precies dat; kijken. Goed, scherp zien.
Je merkt dat aan belangrijke gebeurtenissen in de Bijbel. 2 Kronieken 5 is zo’n gedeelte. Gods plan met zijn volk was om hen een eigen land te geven (Genesis 12). En het meeste bijzondere van dat land zou zijn dat er een heiligdom van en voor God kwam. De tempel als ontmoetingsplaats. En eindelijk komt die tempel er. Daar is een heel lange tijd overheen gegaan. Maar dan had je ook écht wat. De tempel van Salomo was een must have seen in die tijd. De koningin van Seba kwam van ver om de tempel te bewonderen. En in die tijd stond dit gebouw hoog aangeschreven, zeg maar in de reclamefolders en toeristische branche. Zoals je naar 010 gaat en daar de Markthal moet zien. Zoals je, als je in Dordrecht komt te wonen, snel moet gaan kijken hoe de binnenstad eruit ziet. Zo keek iedereen z’n ogen uit bij de tempel van Salomo. Israël is in de tijd van Salomo ook op de toppen van haar bestaan. Wij zouden zeggen: op haar toppunt van haar cultuur.
Maar kijk! Kijk goed. Waar gaat de aandacht in de Bijbel nou naar uit? Naar dat prachtige gebouw? De focus ligt eerst op (de (ver)plaatsing van) de ark. Vers 2-10 beschrijft dat nogal uitgebreid; té uitgebreid misschien wel, voor ons gevoel (kan in een zin). Zo niet in de Bijbel. De ark, als symbool voor de aanwezigheid van God, trekt aandacht. Alsof er staat: dat prachtige gebouw? Dat zal wel. Dat laten we even voor wat het is. Stapje voor stapje wordt beschreven hoe het met die ark gaat. Nóg iets beter moet je kijken. De Bijbel wil zelfs dat je als het ware ín de ark kijkt. Er staat: in die ark was niks anders aanwezig dan de twee platen die Mozes aan de Israëlieten heeft doorgegeven toen de HEER een verbond met hen sloot op hun uittocht uit Egypte (5:10).
Alle aandacht voor de ark. Alle aandacht zelfs voor iets wat niet te zien was: de verbondswoorden (in die ark). Opmerkelijk.
Gemeente, gasten: God leert ons ánders te kijken. Kijk naar de doop (vanochtend): het kind is klein maar de heilige God verbindt zich aan hem. Kijk naar die mensen die avondmaal vieren. Als jij ze goed kent, weet je dat het geen heilige boontjes zijn. Maar God heeft een bedoeling met hen en neemt hen aan. Daaraan willen al die mensen gehoor geven. Ze nemen van het levensbrood en de drank die eeuwig leven geeft. Kijk naar al die verschillende mensen: één in Jezus. Vanmiddag: uit twee verschillende gereformeerde tradities maar dezelfde genade als grond. Kijk! Deze twee symbolen, doop en avondmaal, zijn – zoals 2 Kronieken aandacht vraagt voor de wet in de ark – het belangrijkste dat de kerk heeft omdat die bij uitstek wijzen naar Jezus en die gekruisigd; hij alleen. Laten we zuinig zijn op deze symbolen als verwijzing naar hem. Ze leren ons anders te kijken. Ons leven in zijn licht te zetten.
Kijk naar de verbondskist– zegt 2 Kronieken 5. Daarin ligt de basis van Israël. De beloftewoorden van God: Ik ben de HEER, jullie God, jullie bevrijder. Eer naast Mij geen andere goden. Dáár gaat het om. De aandacht voor de verbondswoorden is veelzeggend. 2 Kronieken eindigt er namelijk mee dat de prachtige tempel zonder pardon wordt verwoest. In brand gestoken en alle voorwerpen daaruit worden meegenomen naar Babylonië. Daarom vraagt 2 Kronieken 5 de aandacht voor waar het werkelijk om gaat. Waar kijk je naar? Wie/wat imponeert jou? Houd je van God? Dien je Hem van harte?
Dáár wordt het leven mooi en aantrekkelijk van. Nergens anders van. God leert je te kijken naar wat het leven werkelijk de moeite waard maakt.
2 …dat Gód ons leven vult.
Geloven leert je anders te kijken. Want het allermooiste uit 2 Kronieken 5 is ook al zo opvallend. Het staat aan het einde van het hoofdstuk. Gods aanwezigheid vervult de tempel. God wil daar zijn. Niet zomaar. God is zo majestueus aanwezig dat de priesters hun taak niet kunnen verrichten.
Wat mooi, wat mooi! Moet je je voorstellen dat alles erop gericht is dat die tempeldienst kan starten. De priesters staan klaar om aan de slag te gaan zoals een stervoetballer helemaal gereed is om de championsleague-finale te spelen. En dan hoeft het niet. Kan het niet.
God zélf vult de tempel. Je proeft hier iets van wat geprofeteerd is over de dag dat God alles nieuw zal maken: de aarde zal vol zijn van de kennis van Gods majesteit (Habakuk 2:14). Niet een tempel wil God vullen. Niet een volk. Of een bepaald soort gelivgen. Alles wil God vervullen. Allen. Die wereld heeft Hij op het oog.
Wat moet dat een bijzonder moment zijn geweest bij de inwijding van de tempel. God zet de priesters buitenspel. Ík doe dienst – zegt God.
Gemeente, zo ontmoeten we Jezus ook in dit hoofdstuk. De Heer zei eens van zichzelf: meer dan de tempel is hier (Matteus 12). Jezus is Gods liefde en trouw voor ons. En Jezus zei en deed precies wat God hier doet als God zelf intrek neemt in de tempel zodat de priesters geen dienst kunnen doen. Jezus zegt: ik ben niet gekomen om me te laten dienen maar om te dienen en mijn leven te geven als een losprijs voor velen (Markus 10, Matteus 20).
Gemeente: ik begon de preek met een voorbeeld. Kijken. Kijken naar Sail. Kijken naar de doop en het avondmaal. Geloven begint met goed kijken. Tegelijk; daar houdt het niet bij op. Gelovend is niet hetzelfde als een avondje TV-kijken, een zak chips leegeten en dan naar bed. Nee; wie kijkt naar wat God doet in Jezus, naar wat God belooft in de tekens van doop en avondmaal begint, stapje voor stapje, op Hem te lijken. Gods Geest belooft jou te vullen.
Laat ik een voorbeeld geven. Ik hoorde eens van een vrouw die in een omgeving werkte waar men het niet op prijs stelde dat mensen begonnen over hun geloof. O.k.; dat deed die vrouw dan ook niet. Op den duur kwam er op de afdeling waar die vrouw werkte een crisisachtige situatie. De sfeer werd vervelend. Men ging zoeken: hoe kunnen we dit nou oplossen? Op den duur kwamen een paar collega’s ook op die vrouw af. Ze zeiden: ‘jij gelooft toch; hoe kijk jíj er nou tegenaan? Wat is volgens jou goed om te doen?’
Hé! Wat mooi. Hoe wisten ze dat nou; dat die vrouw geloofde? Zij had zich juist, zoals men graag wenste, nooit iets over gezegd. Hadden haar collega’s toch iets gemerkt? En gaf dat een bepaalde verwachting: we kunnen haar (ook) eens om advies vragen? Geloof in Jezus leeft: mensen zullen er altijd iets van merken dat jij van Jezus bent. Dat is niet gelijk – sommige christenen doen daar vooral hun uiterste best voor – wat jij allemaal zegt, doet of laat. Jézus doet dienst, in haar. Merkbaar wordt dat er een geheim, iets groters, in je leven is. Wat/of iemand anders daarmee doet, dat is vers 2. Maar een christen is een zichtbaar uithangbord van Jezus. Herken jij dat? Bij anderen (daar wellicht beginnen); bij jezelf?
Ik rond de verkondiging af. Vandaag krijgen we veel zien. Te proeven. Als, met vallen en opstaan, in ons leven iets zichtbaar wordt van Jezus dan komt ook deze kijk-erediensten tot hun doel. Tot eer van God en zijn zoon onze Heer Jezus.
—-
voorbeeldliturgie
Mededelingen van beide kerkenraden
Psalm 116: 1,7 en 11 (1773)
Stil worden voor God
Votum (gezongen)
Groet (met gezongen Amen)
Psalm 123: 1 (GKB=LB)
Gebed
Avondmaalsformulier
Gezang 446: 1 en 2 (LB)
Viering Avondmaal
Gezang 446: 3, 4 en 5 (LB)
Afsluiting Avondmaal
Gezang 446: 6 en 7 (LB)
Schriftlezing: 2 Kronieken 5 (CGK-er)
Verkondiging. thema geloven is: anders gaan kijken
1. Doop en avondmaal als teken…
2. …dat Gód ons leven vult.
Lied: Psalm 118: 1 en 10 (LB)
Dankgebed en voorbeden
Collecte voor “Dit Koningskind”
Geloofsbelijdenis Nicea (staande)
Lied LB 44/GK 141: 1 en 3
Zegen (met gezongen Amen)