Louise O. Fresco beschrijft op een inspirerende manier waarom het woord ‘tsunami’ asielzoekers ontmenselijkt en als absurde term moet worden weerlegd (NRC Handelsblad, 9 september). Toch ontkomt zij niet aan de valkuil van de taal waar zij zelf aandacht voor vraagt. We zijn dit jaar in en door de (berichtgeving over) vluchtelingen geconfronteerd met een onvoorstelbare en onstuitbare kracht. Vergelijk die kracht gerust met een tsunami. Dat betreft allereerst de innerlijke kracht van de ‘zwakke’ vluchtelingen. Correspondent Gert van Langendonck heeft in deze krant dagenlang bericht over hun ontberingen, doorzettingsvermogen en de risico’s die zij bereid zijn te nemen voor een perspectiefvol bestaan.
Als Europeanen hebben we die kracht ook aan den lijve ondervonden. Voor ons basale afspraken (Dublin, Schengen) kwamen onder zware druk te staan. Discussies gingen en gaan zowel over de waardigheid als over het voortbestaan van Europa. Het debat in de Tweede Kamer over het Dikke Ik veranderde van toon doordat het in het teken kwam te staan van de verdronken peuter Aylan. Evengoed is te denken aan de diverse reacties op de vluchtelingen; in haat en afgrenzen enerzijds en liefdevolle zorg anderzijds.
Door je te keren tegen een bepaald soort gebruik van het woord ‘tsunami’ loop je niet alleen de kans mensen weg te zetten die zich bedreigd voelen. Het ontneemt je vooral het zicht op intrigerende vragen. Cijfers kunnen laten zien dat de vluchtelingen maar 0,2 procent van de Europese bevolking vormen. Maar wie kijkt naar wat hun komst teweeg brengt, krijgt de indruk Europa wordt overspoeld.
NRC Handelsblad, zaterdag 12 september 2015
Zie hier voor mijn opiniebijdrage over dit onderwerp in het Nederlands Dagblad van 9 september jl.