Frank Bosman protesteert tegen de D66 en de VVD die ‘in rap tempo op de laatste resten van Nederland als christelijke natie jagen’ (NRC, 17 maart). Terecht is opmerking van Bosman over het fanatisme van sommige liberalen op dit punt; het is een spiegelbeeld van hun verwijt aan het adres van de (christelijke) religie in Nederland. Als gelovige kun je dan met Bosman protest aantekenen. Maar even belangrijk is het om in de spiegel van je eigen, christelijke verleden te kijken. Hoezo zouden Gods aanwijzingen in het Burgerlijk Wetboek moeten worden vastgelegd? Dat is niet alleen het door elkaar heen halen van diverse grootheden. Het zorgt er ook voor dat het vandaag als bevrijding aanvoelt om deze ‘God’ af te schaffen. Als theoloog kijk ik trouwens vooral naar een ander punt. Grote theologen zoals bijvoorbeeld Augustinus (354-430) – die onze westerse cultuur sterk heeft beïnvloed – zeggen dat wie (het geloof in) God afschaft daarvoor altijd iets anders in de plaats zal zetten. Omdat de politieke mainstream vandaag volop in de tegenbeweging zit (met name tegen ‘de islamisering’) is het spannendste punt welke overtuigingen wél mogen meedoen. Worden vanaf nu de liberale uitgangspunten vergoddelijkt? Bang daarvoor ben ik niet. Als het zondag Pasen is, klinkt de vraag waarom we de levende bij de doden zoeken (Lucas). Misschien moet er eerst nog meer afgeschaft worden, ‘doodgaan’, voordat er nieuw leven kan opbloeien.

PS Zie Alternatief voor Europese leegte (NRC Handelsblad en NRC Next, 11 juni 2016).