Vastberaden op weg. Preek Hebreeën 12:1 en 2 aan het begin van de lijdenstijd

Woensdag was het Aswoensdag. Getekend door het symbool van Jezus’ leven-gevende lijden. Hebreeën zegt er iets opvallends over. Een voorbeeldliturgie staat onderaan de preektekst.

Gemeente van de Heer

1         Roeping.
Voordat we luisteren naar Hebreeën 12 nog even terug naar vorige week. Het was toen roepingenzondag.[i] Word je geroepen als diaken of ouderling?

Het onderwerp levert veel reactie op. Iemand zei bijvoorbeeld: ‘we gaan als gezin een nieuwe stap zetten. Er is iets op ons pad gekomen. Onze roeping.’ Een ander zei dat toen hij met pensioen ging, dat toen de vraag kwam of hij een bepaalde taak op zich wilde nemen. Dat zag de broeder eigenlijk helemaal niet zitten. Hij dacht erover na en stemde ermee in en voerde die taak vervolgens jarenlang uit! En we hadden het erover dat het dan misschien lastig is om ouderlingen te vinden maar dat als je kijkt naar alles wat er in de gemeente wordt gedaan…; dat is indrukwekkend. Zoveel roepingen en taken. Dank de Heer. Kortom: roeping gaat over zoveel in de gemeente. Dan komt het vast ook goed als het gaat om de roeping voor diakenen en ouderlingen.

2         Vastentijd.
Vandaag krijgen we een roeping uit de brief aan de Hebreeën. Hoofdstuk 11 staat vol van mensen die ons zijn voorgegaan. Geloofshelden als Abraham en Sara, David – talloze mannen en vrouwen. Het leven wordt voorgesteld als een wedstrijd. Niet een sprint van 100 meter maar eerder een marathon. En als het lang duurt kun je vermoeid raken of opgeven. De lijst van hoofdstuk heeft als doel je vol te laten houden – zoals al die anderen hebben gedaan. De roeping van Hebreeën is om vastberaden de weg te gaan. Om te blijven geloven. De kerk van toen had het niet makkelijk. Ze was jong. Onervaren. Had te maken met tegenslag en moeite (lijden). Wil je nog blijven geloven in Jezus? Misschien herken je er iets van. Als je te maken hebt met ziekte. Of twijfel. Iets anders misschien. Deze nieuwtestamentische brief wil de gemeente bemoedigen en ondersteunen.

Wij moeten elke last van ons afwerpen … en vastberaden de wedstrijd lopen die voor ons ligt
(Hebreeën 12:1).

Aswoensdag.
Deze opdracht krijg je in de lijdenstijd. De tijd naar Goede Vrijdag en Pasen.

Afgelopen woensdag was het Aswoensdag. Je kunt dan een kruisje op je voorhoofd laten zetten. Om je te realiseren dat je met Jezus bent gestorven en begraven om met hem op te staan in een nieuw leven. Een kruisje op je voorhoofd. De plek waar het doopwater overheen gaat. Heb jij zo’n kruisje gekregen? Zou het wat voor ons zijn om de kerk dan open te zetten zodat mensen zo’n kruisje kunnen ontvangen? Het is het symbool dat verwijst naar het geheim van Jezus. Een aanmoediging om de weg te gaan die Jezus wijst.

Vastberaden.
Deze week kreeg ik een inspirerend woord toegestuurd. Een woord van paus Franciscus (2022). Ik moest eraan denken bij Hebreeën 12. Daar gaat het over een last die je met je meedraagt; een last die zo zwaar is dat je niet vordert op de weg. Hebreeën zegt: laat je ballast los en loop vastberaden de wedstijd, denkend aan de vreugde die te wachten staat. Dit zegt Franciscus:

Vast van kwetsende woorden               en zeg vriendelijke woorden.
Vast van verdriet                                   en wees vervuld met dankbaarheid.
Vast van woede                                    en wees vervuld met geduld.
Vast van pessimisme                            en wees vervuld met hoop.
Vast van zorgen                                    en vertrouw op God.
Vast van klachten                                 en overweeg eenvoud.
Vast van drukte                                     en bid.
Vast van bitterheid                                en vul je hart met vreugde.
Vast van egoïsme                                 en heb medelijden met anderen.
Vast van wrok                                       en verzoen.
Vast van woorden                                 en zwijg zodat je kunt luisteren.

Een mooie toepassing van Hebreeën 12. Bij vasten denk je snel aan ‘niet of minder eten/drinken’. Een goede en christelijke invulling, ook in de lijdenstijd. Tegelijk zie je in de Bijbel altijd dat het God gaat om je manier van leven (zie Jesaja 58:3-12 over vasten). Intensiveer je leven met de Heer in de lijdenstijd. Door aan de ene kant allerlei ‘lasten’ los te laten (vasten). De andere kant voor wat de Geest daarvoor in de plaats wil geven. Dat voorkomt dat je stil komt te staan. Het geeft je energie in je leven met God en de ander.

In de Arabische Bijbel staat hier het woord dat je ongetwijfeld kent: jihad. Een bijzondere inspanning of toewijding om een bepaald doel te bereiken. Ik hoop dat je zo een gezegende tijd hebt deze veertigdagen en dat we ook dit jaar weer een goede invulling van de Stille Week hebben. Straks zal … iets over de invulling van die Stille Week vertellen.

3         Focus op Jezus.
Een andere roeping van Hebreeën is deze: om steeds te focussen op Jezus. De achtergrond daarvan is dat hoofdstuk 11 vol staat met namen van bijzondere geloofshelden, mensen als jij en ik. Maar uiteindelijk volg je Jezus. Jezus die ‘Gods luister (heerlijkheid) uitstraalt’ (Hebreeën 1:3).

Vreugde.
In hoofdstuk 5 is het uitgebreid gegaan over het lijden van Jezus (5:7vv). Gods zoon is ons echt in alles gelijk geworden. Hij is de weg van beproeving en lijden gegaan. Nu staat er iets bijzonders over die weg:

Met de vreugde voor ogen die in het verschiet lag, heeft Hij het kruis verdragen en de schande ervan aanvaard, en heeft Hij plaatsgenomen aan de rechterzijde van de troon van God
(Hebreeën 12:2).

De vreugde staat voorop. Denk aan Jezus’ transfiguratie (‘verheerlijking op de berg’).[ii] Direct na Jezus’ eerste aankondiging van zijn lijden, sterven en opstanding begint Jezus oogverblindend te stralen. Mozes en Elia spreken over ‘zijn heengaan, de weg die Hij in Jeruzalem zou voltooien’ (Lucas 9:31). De blik is gericht op Hemelvaart. De gang van het evangelie over heel de wereld – dat het ook jou en mij heeft bereikt. Het gaat via Golgota. ‘De schande’ noemt Hebreeën dat. Want zo sterven was een publieke vernedering. Een afgang. Maar Jezus doet dat niet met de kiezen op elkaar, balend van en mopperend op zijn lot. Zijn motivatie is om de weg te gaan die tot verlossing leidt. Om een nieuwe wereld te maken van recht en vrede. Een uitnodiging en bevel voor jou om in die wereld te leven op zijn manier. Zo is hij nu onze hemelse koning.

Volhouden.
Deze weg en ook de manier waarop Jezus die weg gaat houdt Hebreeën je voor. Als je zelf in de problemen komt of bent gekomen – in moeite, verdriet – dan weet je hoe bijzonder het is wat hier staat. Want je reactie is snel: in elkaar krimpen. Zomaar verlies je de moed. Je wordt misschien onzeker. Je kunt bang worden. Ja, zegt Hebreeën. Zo gaat het in het leven. Al die dingen heeft Jezus aan den lijve ondervonden (Hebreeën 5:7). Niets menselijks, op de zonde na, is hem vreemd. En toch. Toch is dat niet alles. Er is meer. Er is een weg opengegaan in Jezus die verder reikt. Er is ongedacht perspectief gekomen. Wat is het bemoedigend als mensen die weg gaan. Getuig van de hoop en de vreugde die God je geeft en leef zo tot een zegen voor de mensen om je heen.

=======================

[i] Zie preek roepingenzondag Matteüs 18 en 2 Timoteüs 2.
[ii] Zie preek daarover uit het evangelie van Matteüs (zie m.n. voetnoot x).

Voorbeeldliturgie

Welkom

Afkondigingen kerkenraad

Votum en groet Sela
PvN 84 Wat houd ik van uw huis

GK 176b Wij kiezen voor de vrijheid

Gebed

Kinderen naar voren
Lied: opw. Kids 149 Ja is ja
Kinderen groep 1 tm 4 naar kring

Lezen Lucas 9:28-36 Ongeveer acht dagen…
Hebreeën 12:1-2 Nu wij door…
Opw. 614 Zie hoe Jezus….

Verkondiging van het evangelie
Opw. 798 Hou vol

Toelichting op de Stille Week
Dankgebed en voorbede

Collecte

LB 416: 1s, 2v, 3m en 4a Ga met God

Zegen
Amen
(GK, gezongen)

verdere ontmoeting

=== einde ===

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.