We komen samen als kerken van de Zuidhoven en Kandelaar. We komen samen om te bidden. Voor wat? Voor vrede? Eten en drinken? Lucas 9 zet ons vizier op scherp.

Gemeente van de Heer

1 Bidden om alles wat nodig is.
Vandaag is het biddag voor gewas en arbeid. Is dit gebedsmoment nodig? Er is krapte op de arbeidsmarkt. Als je door de stad loopt wordt er overal personeel gevraagd. En bidden om eten en drinken? Dat komt toch uit de tijd dat er nog geen kunstmest was uitgevonden? Toen was het spannend of de oogst lukte. Vandaag ben je hooguit chagrijnig omdat de koffieprijzen omhoog gaan.

Kunnen we niet beter een gebedsmoment voor vrede in de wereld organiseren? Er is zoveel onrust, oorlog en geweld in de wereld. Ver weg (Syrië, Gaza e.a) maar ook op ons

continent. Een oudere van onze gemeente zei laatst: ‘ik voel de spanning van tijd rond WOII weer. Het lijkt wel alsof alles wat daarna is opgebouwd verdwijnt.’ Ja, in wat voor een tijd leven we.

Maar wat ik me afvraag, gemeente: zou het dan voller zijn in zo’n dienst (voor vrede)? Of heb je het daar ook te druk voor? Zoveel verplichtingen. Dan ook nog een kerkdienst op een doordeweekse dag?

Gebed.
Het evangelie van Lucas zet je blik op scherp. Jezus’ leerlingen zien hun Heer in een wonderlijke gedaanteverandering, op de berg (preek zondag jl. samenvatten voor leden van Zuidhovenkerk).[i]

En dan verschuift het tafereel. De tegenstelling ‘hemelse heerlijkheid’ op de berg en ‘aards gedoe’ als ze afdalen klopt niet. Het ‘hemelse’ moment op de berg gaat immers ook over lijden. Jezus wordt geconfronteerd met ziekte. Falende discipelen. Zij kunnen zieke niet genezen terwijl ze die bevoegdheid wel gekregen hadden van Jezus (Lucas 9:40 en 9:1). Jezus’ frustratie om het nog langer uit te houden met dit type gelovigen. Een indrukwekkend wonder van Jezus en de daarbij horende erkenning dat je in hem met Gods grootheid te maken hebt (Lucas 9:43).[ii] Jezus tweede aankondiging van zijn lijden en het onbegrip daarover (Lucas 9:44 en 45).

Lucas vermeldt niet wat Marcus wel zegt; dat Jezus bij deze gebeurtenis over het belang van het gebed spreekt (Marcus 9:29). Dat maakt het compleet. Heel dit gedeelte begint met gebed (Lucas 9:18). Jezus’ bidden is de aanzet tot het spreken over zijn identiteit, zijn lijden en zijn gedaanteverandering die zijn identiteit onthult. Dat woord over gebed zegt ook wat wij hier vanavond doen. Bidden is niet eerst zeggen wat jij wel of niet nodig hebt. Bidden is ook niet iets wat je kunt doen mocht je nog een paar minuten over hebben. Bidden is jezelf openstellen voor Gods werkelijkheid. Jezus (leren) zien als hemelse koning (Opwekking 520). Leiding van hem verwachten. In alle dingen van je leven. Op piekmomenten (Lucas 9:32). Als het goed gaat in je leven. Evengoed als het anders gaat. Bij moeite, verdriet, tegenslag, ongeloof, ziekte of wat ook maar. En dan bidden voor alles. Voor eten en drinken. Het kerkelijke leven. Je werk. Dat je daarin geen slaaf bent van verplichtingen maar een dienaar in Gods koninkrijk. Je inzet voor de ander. Dat vrede het wint. Alles.

Heilige Geest.
Zo komen we hier vandaag samen. En wat hebben we dan veel om voor te bidden. Denk aan het tekort schieten van Jezus’ discipelen en Jezus’ frustratie daarover. Houdt jou dat een spiegel voor? Hoe kijkt Jezus naar jou? Weet je dat? Hoeveel heeft Jezus jou gegeven en zet jij dat ook in in zijn dienst? Ik bedoel niet dat je perfect bent maar of je bezig bent met wie Jezus voor je is en welk effect dat heeft. Kijk ook ons naar ons als gemeenten; Zuidhoven (CGK) en Kandelaarkerk (NGK). We zijn op biddag hier samen. Dat is mooi. Tegelijk; wat is er een spanning in of tussen kerkverbanden. Wat kan er makkelijk kerkelijke verdeeldheid zijn terwijl Jezus eenheid geeft en vraagt (Johannes 17, Efeze 4). Zou Jezus het niet eens zat zijn met jou of met ons, net zoals hij het toen was met zijn leerlingen? Reageer dan niet met de dooddoener dat je/we nu eenmaal zondig(e) mens(en) bent/zijn. Dat is op zich waar. Maar Jezus geeft en belooft ons zijn Geest. Bid om die Geest. Laat je leiden door die Geest (Galaten 5:12-26).[iii] Laat ons christelijk leven blijdschap geven in de hemel en erkenning hier, op aarde, dat Gods grootheid (Lucas 9:43) in ons leeft.

Illusie.
En dan het gebed voor gewas. Voor eten en drinken. Misschien is dat vandaag wel meer nodig dan vijf of tien jaar geleden. Ik bedoel het volgende. Het is in de afgelopen jaren vaak anders gegaan dan gedacht. Corona kwam en maakte aan veel van onze zekerheden een eind. Er begon een gruwelijke oorlog op ons continent. Het woord illusie is de laatste jaren vaak gevallen.[iv] De illusie dat we controle hadden (Corona). De illusie dat er na de val van De Muur (1989) nooit meer oorlog zou komen. Welke illusies hebben we nog meer? Dat er elke dag eten is? Dat ‘geef ons heden ons dagelijks brood’ een overbodig gebed is? Wat als God die basiszekerheid van je zou afnemen? Het is intens om met beelden geconfronteerd te worden van mensen die honger lijden. In Gaza of elders. Die vechten om een stukje brood. Je kunt het je hier niet voorstellen.

Als je vast of (consu)mindert in de lijdenstijd/veertigdagentijd kan dat je helpen bij je concentratie op Jezus. Hij prikt door je vanzelfsprekendheden en illusies heen. Hij is Heer. Hij wil dat je in zijn kracht leeft. Dat hij zogezegd jouw voedsel is (Johannes 6). Dat je je leven niet bouwt op wat voor jou wel of niet vanzelfsprekend is. Dat je eerst opkijkt naar hem. Ben je dat aan het leren? Juist bij eten en drinken komt dat erop aan. Het gaat om vertrouwen om te kunnen leven. Elke dag weer. Waar vertrouw jij op? Hoe ga jij om met onzekerheid, in kleine en grote dingen?

2 De juiste orde.
Kijk eens om je heen. De wereldorde verandert voor ons nu het niet meer vanzelfsprekend is dat de VS ons steunen. En nu? Op wie vertrouw je? Wie geeft ons broodnodige support? Je hoort mensen zeggen we dat we het als Europa eindelijk leren om zelfstandig te worden nu ‘onze grote broer’ (Amerika) de andere kant op kijkt of ons zelfs begint te pesten. Zoeken we de kracht in onszelf? Gaan we spieballen kweken (defensie, eigen atoommacht)? Of hebben we een nieuwe kennismaking met Jezus nodig in (Noordwest-)Europa?

De weg van lijden.
Juist op dit punt is Lucas 9 bijzonder, gemeente. Kijk weer even mee. Op die berg onthult Jezus zijn identiteit. Hij begint (uit zichzelf) te stralen. Jezus is werkelijk ‘God uit God, licht uit licht’ (Nicea). En zijn grootheid wordt ook erkend door de mensen. Alle reden dus om eens flink uit te pakken. Je macht te laten gelden. Te gaan zeggen hoe jij je grootheid gaat inzetten. En dat doet Jezus ook! Maar dan wel op een totaal ongedachte manier.

Net als eerder begint Jezus weer over zijn lijden en sterven (Lucas 9:44&45). Het verschil met de eerste lijdensaankondiging is opvallend. Nu spreekt Jezus niet over zijn opstanding – waarmee het volle accent ligt op zijn lijden. Juist als je Jezus’ grootheid hebt gezien verwacht je zijn lijden niet. Er staat dan ook dat de betekenis ervan voor Jezus’ discipelen verborgen bleef (Lucas 9:45). Dat kan onbegrip zijn (niemand verwachtte een lijdende Messias). Er kan ook iets anders bedoeld zijn. Dat God ervoor zorgt dat ze het niet inzien (cf. Lucas 24:16). Deze ongedachte weg blijft verborgen tot na Pasen en Hemelvaart. De Pinkstergeest laat ons die zien – al blijft het een geheim (1 Timoteüs 3:16).

Vertrouwen.
Het punt is: zo, in Jezus’ kruisdood, wordt Gods grootheid zichtbaar. Zijn macht om worden zonden vergeven. Op deze manier geeft God je het vertrouwen dat Hij je altijd en overal nabij is – zelfs tot in de dood (Psalm 68).

Zie je dit? Vertrouw jij Jezus? Biddag leert je om naar hem op te kijken. Helpt ‘onze grote broer’ ons niet meer? Het evangelie zegt dit: de hemelse koning schaamt zich er niet voor jou zijn broer of zus te noemen omdat hij ons in alles gelijk is geworden (Hebreeën 2; zonder de zonde, Hebreeën 4:15). Jezus is onze grote broer. Die je nooit in de steek laat. Die je altijd kracht geeft. Vertrouw op hem en getuig van hem – op de plek waar God jou roept.

Ik sluit de preek af. We gaan zo bidden. Biddag voor gewas en arbeid. Voor vertrouwen. Voor alles wat je voor lichaam en ziel nodig hebt.

Wees gezegend in Jezus’ naam.
En leef tot een zegen voor wie God op jou pad plaatst.

=================================

[i] Zie preek Beslissend topoverleg. Preek Lucas 9:18-36.
[ii] Zie Zo is Hij (God) nog nooit in Israël verschenen’ (Matteüs 9:33). Zie preek Ook de dood wordt een halt toegeroepen.
[iii] Zie preek Galaten 5 over de vrucht van de Geest.
[iv] Zie preek Een illusie armer, een belijdenis rijker. Preek Psalm 77.

Liturgie

Welkom

Afkondigingen kerkenraad (ouderling van dienst)

Votum (gezongen)
Groet
Amen (gezongen)

Liedboek Psalm 97:1, 4 en 6 Groot koning is de Heer

Gebed

Lezen Lucas 9:37-45 Toen ze de volgende dag (lezer: korte intro dat dit gebeurt na Jezus’ gedaanteverandering op de berg).
GK 160/Opw. 123 Groot is uw trouw

Verkondiging van het evangelie
Opwekking 520 Wees mijn verlangen

Geloofsbelijdenis Nicea

Dankgebed en voorbede (biddag). Afwisseling van gebed en lied. Als volgt:

• Gebed gewas en schepping. Daarna Liedb 1973: Lied 479: 1. 2.: Aan u behoort o Heer der heren.
• Gebed diverse takken van arbeid. Daarna: Liedb. 1973: Ps. 90:8 : Laat Heer uw volk uw daden zien.
• Gebed overheden en grote zorgen: Daarna: Liedb. 1973: Lied 285: 1.2.3. Geef vrede Heer

Collecte

Geref. Kerkboek Ps. 68: 8 (geloofd zij God met dieps ontzag) en 13 (O koninkrijken zingt Gods lof)

Zegen
Amen (gezongen amen, Gereformeerd Kerkboek.

Verdere ontmoeting