1ste Handout leerdiensten over Gods oordeel. leerdienstcyclus 2012.
Lezen: Psalm 36 en vraag & antwoord 10, 37 en 39 van de Heidelbergse Catechismus

1. Ongemakkelijke teksten.
Je zit in de kerk en zingt een prachtige psalm. Ineens gaat het in dat lied over de ondergang van goddelozen of klinkt het gebed om de dood van zondaars. Wil/kun/durf je dat mee te zingen? In onze maatschappij is vanaf de jaren 80 van de vorige eeuw meer aandacht voor de relatie geloof en geweld (zie bijvoorbeeld Het monotheïstisch dilemma van Paul Cliteur). Door aanslagen van religieuze terroristen is dit onderwerp heel dichtbij gekomen. Hebben wij een probleem? Opvallend is dat juist de ‘mooiste’ Psalmen spreken over (dreigend) oordeel: Psalm 1, 36, 92, 103 (eenheid met 104) en 139.

De Psalmen staan niet op zich. Iemand rekende eens uit dat in het Oude Testament
• 100 teksten staan waarin God de opdracht geeft te doden;
• 600 teksten over een moord gaan;
• 1000 passages spreken over Gods toorn….

We bekijken een aantal voorbeelden van zulke teksten. Wat valt er op?
• Die teksten zijn inderdaad nooit makkelijk.
• Alle teksten liggen dicht tegen de kern van het evangelie aan. Altijd zien we dat onze Heer Jezus Christus het verschil maakt. Bijvoorbeeld: hoewel de strijd van het geloof alleen maar heftiger wordt, roept het NT nooit meer op (zoals bij Jozua) tot fysiek geweld. Integendeel: ‘doe je zwaard weg’ (Mat.26:52, zie ook Mat.5, Ef.6).
• Dat betekent niet dat de ‘moeilijke’ teksten uit het OT de deur van de kerk uit kunnen! Integendeel! Beslissend is dat Jezus Gods oordeel onderging en daarom ook Gods oordeel ten uitvoer zal brengen. Hij is Redder én Rechter. In Christus komt en zal alles uitkomen.

De diepste vraag bij dit ‘ongemakkelijke’ onderwerp is daarom ook: vertrouwen wij God? Ook bij dit moeilijke onderwerp? Vertrouwen wij Hem zoals Hij Zich bekend maakt?

2. Wat zeg jij, wat zegt de Bijbel?
Er is een aantal valkuilen bij dit onderwerp. Daarom de aandacht voor het volgende:

A Niet “de god van het OT” maar de Drie-enig God Vader, Zoon en Heilige Geest.
Iemand als Marcion knipt niet alleen in de Bijbel om zo liefde te laten winnen van oordeel maar bij hem raakt vooral uit zicht wie God is (NGB 9). Aan dit voorbeeld zie je duidelijk dat het bij dit onderwerp ten diepste gaat om de vraag naar Gods identiteit.

B Bijbels spreken over geweld, oordeel en dood is anders dan wij vaak denken.
Geweld, oordeel en bloed komt vaak voor in de Bijbel. De vraag is: op welke manier?

Geweld wordt ontmaskerd (Genesis 4),
genade wint van geweld (Jozef),
geweld wordt – in tegenstelling tot andere vertellingen uit die tijd – niet verheerlijkt (de ban),
oordeel volgt na lange tijd van barmhartigheid/verdraagzaamheid (volken in Kanaän),
geweld staat onder kritiek (David mag de tempel niet bouwen, 1 Kronieken 22) e.d.

——————
De tweede dienst ging over de inname van Kanaan; de opdracht om de volken daar te doden (Bijbelboek Jozua). Zie een betere versie van dit onderwerp in Laat het oordeel aan God, bijdrage in het gesprek met imam Karrat (april 2015).

Zie ook De kerk kan niet zonder wraakpsalmen (opinieartikel in Nederlands Dagblad)