Gemeente van de Heer

1         Afscheid van 2025.
We komen voor het laatst bijeen in 2025. Veel markante personen zijn dit jaar overleden. Dieuwertje Blok bijvoorbeeld. Icoon van het Sinterklaasfeest. Zo lang het gezicht van spannende gezelligheid voor zoveel Nederlanders. De bescheiden Zweedse spits Ove Kindvall overleed. Bekend vanwege zijn doelpunt in de verlenging waarmee hij Feyenoord de Europacup I bezorgde (1970, eerste Nederlandse Europacup I/ChampionsLeague). Viola Ford Fletcher overleed dit jaar, op maar liefst 111-jarige leeftijd. Fletcher was een van de overlevenden van de rassenrellen van 1921 in het Amerikaanse Tulsa. ‘Ik ruik nog steeds de rook’ zei ze honderd jaar later. Door onder andere haar getuigenis is deze vreselijke wandaad niet in de vergetelheid geraakt.

Trouw.
Zoveel namen. Zoveel gebeurtenissen. De tijd gaat voorbij als een stroom. Wat gaat het hard. Heb je dit jaar wel eens gedacht: ‘wanneer is het mijn tijd? Wat gebeurt er als ik voor de laatste keer mijn ogen sluit?’ Weet dat God het werk van zijn handen niet loslaat. Hij laat jou niet los.

2         Vrederijk.
Hoe gaat 2025 de geschiedenisboeken in? Vorig jaar stonden we in de oudejaarsdienst stil bij het visioen van Jesaja. Jesaja voorzag dat zwaarden zouden worden omgesmeed tot ploegijzers (Jesaja 2); nota bene een tekst die bij de VN in de tuin staat, in een kunstwerk.[i] Ondertussen gaat de oorlog en de onzekerheid die daarin meekomt door. Neemt zelfs toe op ons continent.

Daarom luisteren we nog een keer naar Jesaja. Heeft hij zich vergist (LB 1009)? Moet hij terugkomen op profetieën in enthousiasme uitgesproken? Moeten wij onze verwachtingen bijstellen?

Zoek God.
Jesaja doet twee dingen tegelijk. Aan de ene kant is hij steeds duidelijk(er) over menselijke tekorten. Hij benoemt zonden en wonden van Gods volk. Als Jesaja een kind krijgt moet hij dat een onheilspellende naam geven (Jesaja 8:3vv). Donkere wolken pakken samen boven Gods volk. Je zou de situatie van toen zo op ons anno nu kunnen toepassen. Aan de andere kant gaat Jesaja, steeds grotere, meer wenkende profetieën uitspreken. Ellende en hoop stapelen zich zo samen op. Op die manier maakt God duidelijk dat je het bij Hem hebt te zoeken. Bij Hem alleen. Hoeveel heb je nodig om dat te doen? Heeft 2025 je dichter bij God gebracht?

Schitterende namen.
Schitterend komt Gods goedheid eruit in (het bekende) hoofdstuk 9. In alle duisternis breekt een licht door. Waar er eerst een kind wordt geboren met een onheilspellende naam (Jesaja 8:3) wordt er nu een kind geboren met hoopgevende namen:

Wonderbare raadsman,
Sterke God,
Eeuwige Vader,
Vredevorst
(Jesaja 9:5).

Wie noemt z’n kind zo? Wie durft z’n kind zo te noemen? ‘Raadsman’ en (vrede)vorst; dat kan nog op bijzondere mensen slaan. Maar een kind ‘sterke God’ noemen!? En ‘Eeuwige Vader’!? Een is sterk en dat is God zelf. Zo getuigen de Psalmen. Een is Vader – Een die alles voortbrengt. En dat is God.

Voortgang.
De tekst is zo bijzonder dat je wat anders makkelijk over het hoofd ziet. Dat is de voortgang waarvan Jesaja getuigt. Hij begint over een oorlogsvrije, vredige samenleving (Jesaja 2). Hoe gaat dat rijk er komen? Door een kind! Een kind staat, zeker in Bijbelse tijd, voor kwetsbaar en fragiel.[ii] Ongeveer een derde van de kinderen stierf in het eerste levensjaar en slechts de helft haalde de tien jaar.[iii] Bedenk dat bij deze profetieën. Hoe gaat God die oorlogsvrije samenleving tot stand brengen? Net zoals er vandaag vredesakkoorden komen; ‘peace through strength’/vrede door kracht (VS)? Door een overmacht aan wapens? Door een nieuwe AI-techniek die je op voorsprong zet?

Nee. Gods eindeloos grote belofte (Jesaja 2) wordt vooral wonderlijk door de manier waarop die die samenleving er gaat komen. Door een kind met wonderlijke namen. Namen die ervan getuigen dat God zelf iets nieuws gaat beginnen. Namen die ervan getuigenis dat God en mens onlosmakelijk verbonden (zullen) zijn.

De gekruisigde leeft.
Het ligt voor de hand dat de eerste christenen deze teksten na Pasen gingen toepassen op Jezus.[iv] Het verachtelijke kruis van Golgota bleek geen einde maar een nieuw begin. De uitgerangeerde, monddood gemaakte profeet is kleiner en onbeduidender dan welk kind dan ook maar. Dat laat Golgota zien. Maar dan komt het bericht van Jezus’ opstanding. Jezus wordt gezien. Aangeraakt. De gekruisigde leeft. Hij deelt orders zijn. Hij is koning. Zijn rijk komt. Alles wordt anders. Alles wordt nieuw. Zo worden Jesaja’s profetieën werkelijkheid. Jesaja 9 kennen we van Kerst maar het past beter bij Pasen. God zelf is in Jezus onze vrede (Jesaja, Efeze). Het vrederijk van Jezus betekent het einde van oorlog. Het betekent het einde van de dood. Het betekent vrede, genade, goedheid en recht.  Voor iedereen. Voor alles rassen en culturen (Viola Ford Fletcher).

Vergeet dat niet als je 2025 afsluit. Vergeet je redder niet. Je wonderlijke Adviseur/Raadsman. Hij die altijd je Vader is – ook als jouw (aardse) vader of moeder sterft. Die je altijd kracht en energie zal geven. Ook als jij geen fut meer hebt. Zo komen Jesaja’s woorden ons in Jezus tegemoet.

3         Leef met Jezus.
Gemeente, hoe kijken we dan vooruit? En hoe doen we dat als gemeente? Als het spannender wordt op ons continent; wat is ons (ant)woord? De vrede die Jezus is en belooft komt meer onder druk te staan. Kunnen we getuigen van die vrede? Of denk je ook snel in termen van meer dreiging en geweld? En handel je ook zo?

Plek in samenleving.
Ik hoorde laatst een mooi voorbeeld van een kerk. Toen iedereen van de overheid een brief kreeg met advies voor een noodpakket dacht die kerk bij zichzelf: ‘wat zouden wij in deze situatie kunnen betekenen?’ Wat mooi. Je staat niet op jezelf. Als individu. Als gezin. ‘Als ik maar drinken heb. En elektriciteit. Als wij tenminste maar….’ Zo denk je als je de koning van het vrederijk niet kent.

Kun je je als kerk ook voorbereiden op een situatie waarin de basisvoorzieningen (voor even of langere tijd) wegvallen? Welke plek geeft God je in zijn wereld? Hoe kun je hierin getuigen van de hoop waarvan het evangelie spreekt?

Zegen.
Ik rond de preek af. De Bijbel spreekt op een bijzondere manier over Gods komende vrederijk. Jesaja laat het zien. Een rijk dat eindeloos goed is (Jesaja 2). Gesticht in kwetsbare kracht (Jesaja 9). Maar de Bijbel spreekt ook zo over dat rijk dat wie erin gelooft en ernaar handelt ervoor zorgt dat dat rijk sneller aanbreekt (2 Petrus 3:12).[v] Zie je dat? Geloof je dat? Of denk je: ‘daarvoor is mijn leven toch te klein/onbeduidend’? Ja? Leef Jesaja 2 en 9 nog eens en bedenk hoe God redt. ‘Een kind kan de was doen’ luidt het spreekwoord. Zo geldt het voor Gods Koninkrijk.

Gods Geest vertrouwt de komst van Jezus’ rijk ook toe aan jou. Vergeet ook dat niet als je 2025 afsluit en je richt op wat komt. Kijk op naar je Heer en volg hem. Leef toe naar Jezus’ dag en wees zo tot een zegen voor de ander.

===============================

[i] Zie preek Gods oorlogsvrije samenleving. Preek Jesaja 2 bij oudjaar 2024.
[ii] Zie preek Jezus zegent de kinderen (Marcus) en Je komt als geroepen. Preek Matteüs 18.
[iii] Zie doordeweekse lezing over de roeping van de rijke jongeling (zie voetnoot ii).
[iv] Zie De goddelijke held die alles nieuw maakt. Matteüs 4 en Jesaja 8/9.
[v] Zie oudejaarspreek 2017 Richt je op Gods dag. Preek 2 Petrus 3.

Liturgie

Welkom

Votum (GK)
Groet
Amen (GK)

DNP Psalm 65:1 en 2 Vanuit de stilte

Gebed

LB 90a:1a, 2v, 3m, 4v, 5m en 6a O God die droeg ons voorgeslacht

Jesaja 8:23b – 9:6 Zoals het land van Zebulon… tot stand
LB 1009: 1 tm 3 O lieve Heer, geef vrede
Verkondiging van het evangelie
GK Psalm 90: 1 en 8 Gij zijt geweest…

Geloofsbelijdenis Nicea
GK 115: 1 en 2 Nooit kan ’t geloof

Dankgebed en voorbede afgesloten met
Onze Vader (samen hardop bidden)

Collecte

GK 165 Machtig God

Zegen
Amen (GK)

—