Er bestaat een spel dat je laat ervaren wat geloofsvervolging betekent. Maar is het niet naïef als Nederlandse christenen dat spel spelen?

Bij het maatschappelijke debat over de opvang van asielzoekers blijkt dat beschaving soms maar een dun randje heeft. Daaronder zitten tal van gevoelens, zoals vervreemding en agressie. ‘Daar moet een piemel in’ werd er in Steenbergen gescandeerd. En elders in het land telde het publiek tijdens een debatavond over asielopvang een predikant af. Op de keurige, Hollandse tv gebeurt hetzelfde, maar dan op een meer vileine manier. En daarom een stuk heftiger. Dimitri Verhulst was bij Pauw te gast om over zijn nieuwste schrijfsel Bloedboek te komen praten. Hij mocht, zo mailde iemand me, ‘de Bijbel komen verkrachten’. Weldenkende mensen als Paul Cliteur hebben in bijvoorbeeld Het monotheïstisch dilemma (2010) een vloer van afkeer ten opzichte van de Bijbel neergelegd. Anderen hoeven alleen maar te volgen.

Bij al die gevoelens van ongemak en agressie zijn christenen een voor de hand liggend doelwit. Want welke partijen stonden – in ieder geval in het begin – op het standpunt van ruimhartige opvang van vluchtelingen? En wie zijn veelal de initiatiefnemers om vluchtelingen bij hun aankomst in Europa of hier ter plaatse een warm welkom te geven? Juist ja.

In die situatie komt het erop aan. Ongeacht de gevolgen zullen christenen altijd hun Heer volgen in het goede. Toch is er ook een andere kant. Soms wekken christenen de indruk dat zij door hun opstelling ‘het verschil (willen) maken’. In het hoofdartikel van dit themanummer gaat het erover dat die houding typisch een verschijnsel is dat hoort bij de huidige tijdgeest waarin mensen authentiek en onderscheidend willen zijn. Deze houding is daarom zeker niet perse christelijk te noemen. In dit verband trof me een uitspraak van een christen. Hij zei dat we nu eindelijk iets voor asielzoekers konden doen. Dat is zeker fijn. Maar hebben christenen al niet veel voor asielzoekers gedaan door volhardend te bidden dat God hen een woonplek geeft (Psalm 146)? Wie denkt pas iets te kunnen doen als het binnen z’n eigen bereik ligt, schiet zomaar in de overdrive. Wie gelooft dat God het verschil kan maken, zal zich dienstbaar opstellen. En daarbij ook proberen rekening te houden met diegenen die blijkbaar ongemak ervaren.

Redactioneel OnderWeg, zaterdag 12 december 2015

Zie mijn bijdragen over de komt van asielzoekers in het Nederlands Dagblad en NRC Handelsblad van begin september dit jaar. Zie ook Eigen geloofspapieren (NRC Handelsblad, augustus 2016).