Wat is een goede manier van leven? ‘Verantwoord leven’ is het onderwerp waarmee de jongeren van de gemeente de aankomende weken aan de slag gaan. Een onderwerp dat voor ieder van belang is. Efeze 4:17 zegt er opvallende dingen over.
Je kunt de preek beluisteren via mijn podcast. Een voorbeeldliturgie staat onderaan de preektekst.
Gemeente van de Heer
1 BeReal. Wees echt.
BeReal. Wees echt. Ken je die app? Het houdt het volgende in: één keer op de dag – je weet niet wanneer – krijg je een bericht. Het is de bedoeling om binnen twee minuten een foto maken en versturen van wat je op dat moment doet. De foto wordt ook gemaakt met je selfie-camera. Je ziet dus niet alleen wat jij op dat moment ziet. Je staat er zelf ook op. Stel; je voelt je niet fijn en loopt wat te somberen op het moment dat je een bericht krijgt om een foto te posten; doe je dat dan? Of je zit midden in een ruzie. Stuur je dan een bericht op de app? En welke tekst zet je er dan bij? Of wacht je even op een beter moment en stuur je dan een vrolijke foto? Je vrienden kunnen wel zien dat je die foto niet op dat moment maar later hebt gemaakt…. BeReal. Wees echt.
Gekend.
In Efeze 4 zegt Paulus in Jezus’ naam (4:17): wees echt. Wees een echt bevrijd mens. Paulus maakt duidelijk dat er genoeg momenten in je leven kunnen zijn waarop je liever geen selfie zou nemen. Als je slaande ruzie hebt of aan het schelden bent, bijvoorbeeld (4:29). Laat staan dat je die foto zou versturen. En dan niet alleen omdat mensen mee kunnen kijken. Maar omdat de hemel ook meekijkt. Paulus weet heel goed uit de Bijbel (Oude Testament) dat God je helemaal kent (Psalm 139). Al je gedachten. Wat je zegt. Wat je het liefste wilt. Nog beter weet Paulus dat in Jezus de waarheid aan het licht is gekomen (4:21). De waarheid van het nieuwe leven. Vergeving van tekorten. Een nieuwe kans. Een leven waarin je Heilige Geest bij je is en je wil troosten en coachen.
Als Paulus de BeReal-app had gelanceerd dat had hij er, denk ik, altijd voor gezorgd dat – wanneer hij de foto ook zou maken – Jezus ergens in beeld zou zijn. Want voor Jezus hoef en kun je je niet anders voordoen dan je bent. De Heer appt je niet één moment op de dag om te vragen waar je mee bezig bent. Ieder moment van de dag ben je bij hem in beeld. En het bijzondere aan Jezus is dat hij altijd twee dingen tegelijk doet. Aan de ene kant zal hij je nooit laten vallen. Hij zal je laten weten dat hij van je houdt. Tegelijk zal Jezus altijd zeggen: volg mij. In dat sombere moment. In een ruzie. Bij huwelijksmoeite. Als je ziek bent. Dat maakt Jezus echt. En dat maakt het leven met Jezus de moeite waard.
Verantwoord leven.
Ik kies om twee redenen voor Efeze 4:17 – 5:2. Om aan te sluiten bij vorige week toen het over het begin van dat hoofdstuk ging.[i] We lezen dit gedeelte ook omdat er een nieuw blok catechisatie/vereniging begint. Het gaat de komende weken over verantwoord leven. Welke apps gebruik je? Welke voordelen zitten daaraan? Zijn er ook dingen waar je op moet letten? Hoe gedraag je je als je een volgeling van Jezus als je online bent? Het gaat niet alleen over je telefoon of wat er allemaal op internet te beleven is. Er zijn zoveel dingen om bij stil te staan. Wat is verantwoord leven als het gaat om het klimaat? Wat betekent dat voor jou en de keuzes die je maakt? Ik ga natuurlijk niet alles verklappen wat er de komende weken aan bod komt. Volgens mij hebben zij weer een mooi program in elkaar gedraaid. Ik wil jullie goede avonden toewensen. We zullen straks bidden om Gods zegen daarop.
2 Gods trouw in beeld.
We gaan nu beter luisteren naar Efeze 4:17 en verdere. Er valt gelijk wat op. Dat is dit. Stel dat we dit stukje vorige week hadden gelezen, tijdens de Openluchtviering in winkelcentrum De Bieshof[ii]; was dat een slim idee geweest? ‘Ga niet langer de weg van de heidenen met hun loze denkbeelden. In hun geest heerst de duisternis…. (etc.).’ Wow. Hoe reageer je op zo’n tekst? Die kerkmensen weten het zeker beter. Zie je wel: de Bijbel keurt ‘foute mensen’/ongelovigen af. Alleen mensen die aan ‘de voorwaarden’ voldoen krijgen zeker een hemels stempeltje. Zo hoeft het van mij niet. En weg ben je.
Goed luisteren.
Nee. Vorige week hebben we 1 Korintiërs 12 gelezen. Over het lichaam. Dat je elkaar nodig hebt. Dat we als kerken Huis aan de Bron en Kandelaarkerk graag onze deuren open willen zetten. En het is waar: als we tijdens onze erediensten uit de Bijbel lezen komen we naast schitterende teksten ook teksten tegen die moeilijk zijn. Zeg dat maar eerlijk. Er zijn best wat Bijbelgedeeltes waar je moeite mee kunt hebben. Of op het eerste gezicht niet wat mee kunt. Bedenk altijd goed: wanneer is dit gezegd en wat bedoelde men er toen mee? En kun je vervolgens ook zien wat het evangelie is? Een paar jaar geleden hebben we tijdens een paar cursusavonden stilgestaan bij moeilijke Bijbelteksten.[iii] En dan zeg je aan het eind nog steeds niet dat je alles begrijpt. Maar als je goed luisteren wilt, kun je op den duur wel zeggen dat je God vertrouwt. Als je heel de Bijbel leest wordt de hoofdlijn wel duidelijk: God is je Maker en houdt in Jezus van je. Hij is trouw en goed en zal alles waaraan Hij begon ook voltooien.
Spiegel voorgehouden.
Kijk op die manier ook naar Efeze 4:17. Paulus spreekt christenen aan die nog maar net tot bekering zijn gekomen. Voor hun bekering deden ze dingen waarvoor zij zich nu schamen. De een was bijvoorbeeld een dief (4:28). Tegen diegene zegt Paulus: steel niet meer, ga werken en geef ook wat weg van je loon. Een ander was nogal een driftkop. Paulus zegt: als je kwaad wordt, laat dat niet met jou op de loop gaan want dat maakt meer kapot dan je lief is (4:26 en 27). Anderen deden mee met extreme feesten. Dan hield je het niet bij drie pils. Met een dronken kop haalde je allerlei stommiteiten uit. En je gaf je over aan allerlei seksuele escapades (4:19). Paulus spoort aan om nuchter te zijn (5:18a). Om weg te blijven bij allerlei excessen. De mensen aan wie deze brief is geschreven weten heel goed waar al deze dingen over gaan. Jij en ik toch ook? Of ben jij een vroom boontje? Heb jij nooit een leugentje klaar (4:25)? Kijk jij nooit te diep in het glaasje? Doe je nooit iets waar je achteraf spijt van hebt? De kern van dit stukje is niet of je iets fout of goed doet (al heeft het ermee te maken). Het gaat om het kennen en dienen van de levende God (4:18b en 20). Dat je weet dat God je in Jezus kent en een plan heeft met je leven.
God is trouw.
Kijk, die app BeReal is wat dat betreft wel interessant. Stel je dat je op het moment dat je aan het liegen bent tegen iemand of aangeschoten of dronken rondloopt een appje krijgt: maak nu een foto; wat dan (als een foto maken dan überhaupt lukt)? Stel je dat net iets heel lelijks over iemand denkt of tegen iemand zegt; mag dat publiek en wat zijn daar de gevolgen van?
Kijk, jij kunt dan nog besluiten om het voor je te houden. Of een paar uur later een vrolijke foto te posten op je app. Het evangelie zegt: God is echt. De Heer kent je zoals je bent. Helemaal. En hij nodigt je uit en spoort je aan om een goed leven te leiden. Een rechtvaardig en heilig leven (4:24). Zie je dat?
Als je goed naar deze woorden luistert, hoor je daarin het begin van de Bijbel. Er staat in het eerste Bijbelboek dat God de mens – man en vrouw – schept naar zijn beeld, om op Hem te lijken (Genesis 1:27). En in je leven kan er heel wat mis gaan (lees Efeze 4). En dan zegt het evangelie dat Gods zijn plan van eerst niet loslaat. Dat Hem dat nog steeds voor ogen staat. Ook zijn plan met jou. In Jezus zet God door.[iv] Dat is de waarheid die aan het licht komt (4:21). Jezus’ dood op Golgota betekent dat God heeft afgerekend met alles wat verkeerd, zondig en krom is. God beschouwt dat als ‘begraven’. Zand erover. Jezus’ opstanding op Pasen betekent dat er een heel nieuwe wereld komt. Een wereld zonder onrecht. Een wereld zonder energiecrisis. Een wereld zonder leugen. Het evangelie zegt: dat leven begint als je Jezus volgt. Dan gebeuren er nieuwe dingen. Ook in jouw leven. Als je online bent. In je omgang met Gods schepping. In het omgaan met elkaar. Alles wordt nieuw.
Hoopvolle toekomst.
Let op, gemeente. Dat Paulus met klem zegt om de weg van dat nieuwe leven te gaan betekent dat het niet vanzelf gaat. De Heer geeft én vraagt dat nieuwe leven. Paulus gebruikt een bijzonder beeld. Hij zegt: het is alsof je de oude mens aflegt en de nieuwe mens aantrekt (4:22 en 24, cf. Catechismus Zondag 33). Zoals je een oude broek die je voor het laatst draagt uittrekt en weggooit en een nieuwe aandoet. Alleen gaat het in het leven niet zo makkelijk. Die ‘oude mens’ steekt zomaar de kop op. Weer die twijfel. Weer die oude, stomme fout. Moedeloos kun je ervan worden. En die ‘nieuwe mens’; tja – soms zie je die niet goed. Kan de Geest er niet wat krachtiger werken?
Gemeente, denk niet klein van God. Onderschat het werk van de Geest niet. Bedroef de Geest niet (Efeze 4:30). Zijn vernieuwingsproces in jouw leven is begonnen. Een proces. Een gevecht (Galaten 5). Maar dankzij Jezus gaat dat lukken. Want hij is de waarheid die aan het licht is gekomen (4:21). En dan komt het goed. Met jou en mij. Met heel Gods schepping. Leef in de waarheid die aan het licht is gekomen.
[i] Zie Eenheid en diversiteit. Preek Efeze 4:1-13.
[ii] Huis aan de Bron en de Kandelaarkerk hebben een openluchtviering georganiseerd, zie een korte impressie op DordtCentraal en zie ons YouTubekanaal om die viering terug te kijken (11 september 15u).
[iii] Zie De God die ik niet begrijp. Cursus over moeilijke geloofsonderwerpen.
[iv] Calvijn zegt dat je aan de schepping en de verlossing kunt denken maar/en dat Gods genade in de herschepping wel veel groter is.
Voorbeeldliturgie
Welkom
Votum, door te zingen deze bewerking van Psalm 124 – en op die melodie:
Van U, o God die aard’ en hemel schiep
En ons als mensen tot uw vrede riep
Verwachten wij in ootmoed en ontzag
uw zegen en uw lieflijk aangezicht
Heer, breng ons uit het duister naar uw licht!
Groet (predikant)
LB 405: 1a, 2v, 3m en 4a Heilig, heilig (Efeze 4:24)
Gods geboden
DNP Psalm 66:3 https://www.denieuwepsalmberijming.nl/berijmingen/psalm-66
Gebed
Kindermoment
Mijn God is zo sterk, OTH 541
Kinderen naar kring
Lezen Efeze 4:17 – 5:2 Op gezag van de Heer…
Verkondiging van het evangelie
Geprezen zij de Heer Opwekking 44/OTH 111
Terugblik Openluchtviering zondag 11 september jl. (ppt toegestuurd
Dankgebed en voorbede afgesloten door
GK 131:5 en 9 Vernieuw ons zwak en zondig hart (Efeze 4:22 en 23)
Collecte (en kinderen komen terug uit kring)
LB 103c: 1 en 3 Loof de Koning (Jezus is het licht)
Zegen, als volgt:
- LB 415: 1 en 2 Zegen ons, Algoede
- Zegen
- LB 415: 3 Amen, Amen
Verdere ontmoeting