Jezus verwijt zijn publiek kinderachtig gedrag; het is nooit goed voor hen. Waarom doet Jezus dat? Stoot je zo geen mensen voor het hoofd? Zegt Jezus ook wat tegen ons? Voorbeeldliturgie staat onderaan de preektekst.

1         Wat wil je nou eigenlijk?
Laatst hadden we het op catechisatie over de vraag hoe leuk/aantrekkelijk het is om te geloven. Stel je hebt op zaterdagavond een feest. Je hebt er zin in. Totdat je ouders erover beginnen dat het zondagmorgen kerkdienst is. 9.30u. Dat betekent: op tijd thuis zijn. En dan zondagmorgen mee. Naar een ander feest; de christelijke samenkomst. Of is dat geen feest? Voelt dat aan als een plicht? Moet dat van je ouders, van God – of van wie dan ook?

Geloven in God is iets bijzonders. Het komt niet gelijk over als een feest. Dat wil zeggen: niet een feest waar jij misschien direct aan denkt. En ja, het is zo; je moet voor het geloof soms dingen laten. Dat geldt trouwens voor alles in het leven: je hobby/sport, studie – noem maar op. Ook geloof in God komt niet aanwaaien. Dat geldt niet alleen voor jongeren. Net zo goed zeggen ouderen – die soms hun hele leven al in God geloven – dat je erin moet (blijven) investeren.

Hoge verwachtingen.
Vanmorgen lezen we een stukje uit de Bijbel waarin Jezus de vraag bespreekt of het aantrekkelijk is om in hem te geloven. Ik wil graag samen met jullie naar Jezus luisteren. Er zitten een paar ingewikkelde zinnen in dit Bijbelgedeelte. Die hebben speciale aandacht nodig. Maar de aanleiding voor dit gedeelte uit de Bijbel is een vraag die wij gelijk begrijpen. Eerst terug naar toen.

Dit was er aan de hand: er gebeurden in de tijd van Johannes (de Doper) en Jezus opzienbarende, wonderlijke dingen. Johannes kondigde de komst van Gods koninkrijk aan (Matteüs 3). Alle gelovigen uit die tijd waren het hierover eens: als Gods koninkrijk komt, dan begint het mooiste feest dat je je kunt voorstellen. Dat feest gaat al onze dromen te boven. En die Johannes was een inspirerend figuur. Als Johannes vandaag had geleefd had hij vast miljoenen volgers op z’n Youtube-kanaal gehad. Heel veel mensen gingen toen naar hem toe om te luisteren wat hij zei (Matteüs 3:5).

Te extreem die Johannes.
Maar nu komt het. Wat Johannes zei loog er niet om. Hij zei: als jij je niet bekeert voordat de koning van het koninkrijk komt dan ga je eraan. Gods vuur zal je verbranden. Geef heel je verkeerde levensstijl op. Alsjeblieft. Stel je voor dat het daarover gaat op catechisatie of in de kerk. Zou er dan nog iemand komen? Johannes durfde zelfs de geestelijk leiders uit te maken voor een stelletje hypocriete figuren.

Wat Johannes deed vond men wel bijzonder maar ook te extreem. De reactie was:

Hoor eens Johannes: dat feest (van Gods koninkrijk); dat willen we wel. En daar willen we ook best wat voor doen. Maar wat jij zegt en wat jij doet gaat te ver. Bekeren? Wij zijn toch al Gods kinderen? Gods óórdeel, Gods vuur!? Hoezo?

En trouwens: in plaats van (feest)taart te eten en ’s avonds een lekker pilsje te drinken at en dronk Johannes zowat niks. Net als Ezechiël[i] zat Johannes zwaar op rantsoen. Wil je bij zo’n iemand horen? Is dit feest?

Fout en te slap die Jezus.
Maar er gebeurde nog iets. Want het belangrijkste wat Johannes zei en deed ging niet over hemzelf. Juist niet. Johannes zei: na mij komt iemand; om hem gaat het echt. Hij is veel belangrijker dan ik (Matteüs 3:11). Met name daarom luisterden de mensen naar Johannes.[ii] De verwachtingen waren hooggespannen. Zou de beloofde, de messias eindelijk komen? Zou het geluk van Gods koninkrijk aanbreken? De Romeinen weg? Nooit meer stress? Vrijheid. Bloeiende relaties. Altijd mooie rapportcijfers. Geen sportblessures meer. Geen ziekte. Een volmaakte samenleving. Wie gaat dat doen?

En Johannes wijst naar … Jezus. Jezus van Nazaret. Hij is het.

Maar… het geluksfeest blijft uit. Nou ja; sommigen worden gelukkig van Jezus komst. Een dode wordt bijvoorbeeld opgewekt. Zieken genezen. Blijde families, natuurlijk. Maar het zijn er maar een paar. En wat opvalt: het uitschot van toen – zoals tollenaars en prostituees – wordt blij omdat Jezus met hen omgaat. Voor hen wordt het feest. Er ontstaan daarom al snel klachten over Jezus. Hij eet teveel. Hij drinkt te veel. Een zuiperd die Jezus. Hij gaat om met slechte mensen. Hij zegt dingen die niet door de beugel kunnen. Zijn macht is maar beperkt; je kunt hem tegenspreken. Nee. Deze Jezus kan het niet zijn. Dat dacht men toen.[iii] Zelfs Johannes de Doper begint te twijfelen (zie vorige week).[iv]

Wat wil je eigenlijk?
Zie je wat er gebeurt? Men verwachtte veel van Johannes – maar hij viel de mensen tegen (te streng). Men keek vervolgens uit naar Jezus – maar die was ook al niet goed genoeg (fout en te slap).

Maar Jezus zegt tegen Johannes: je bent gelukkig als je je niet aan mij ergert. En tegen alle anderen zegt Jezus: wat willen jullie nou? Johannes te streng en ik te soft/fout (Matteüs 11:16-19a)? Wil je de perfecte verlosser; een die met een vingerknip alles voor jou in orde maakt? Zoek je een geloof/leven waarbij jij alle touwtjes in handen kunt houden? Wil jij een fijn leven leiden hier op aarde en straks, als je dood gaat, wel eens zien of er een hemel is waar jij het misschien fijn kunt hebben? Denk je dat God zo is en dat het zo werkt bij God? Gaat het om jouw fijne leven of wil God iets goeds en moois met jou – en heeft Hij jou daarom aan jou leven gegeven?

Jezus en jij.
Wat Jezus zegt en doet is confronterend. Jezus is geen watje. Maar vooral is het heel mooi wat Jezus doet. Hij wil dat de mensen – jij en ik – goed naar hem kijken. Nauwkeurig luisteren. En dat vinden wij vandaag moeilijk.

Om te beginnen heeft dat ermee te maken dat we elke dag wel 1000 dingen hebben om naar te kijken en te luisteren. Dat alleen al maakt het lastig. Maar in Jezus’ tijd was het niet anders dat luisteren naar Jezus niet vanzelf gaat. Ze hadden toen geen smartphones die hen afleidde. En Jezus stond voor hun neus. Maar hij was zo anders dan de mensen dachten en verwachtten. Ze wilden wel feest – maar niet op Johannes’ en Jezus’ manier.

Wat het voor ons moeilijk maakt is dit: de manier waarop Jezus verlost. Dat maakt Jezus anders. Jezus is geen superheld die de boel voor ons opknapt. Of alvast een hemelkamertje voor jou klaar maakt terwijl jij hier je leven leidt. Of aan het kruis hangt zodat jij lekker je leven kunt leiden.

Jezus is geen tovenaar. Jezus verlost. Dat betekent: het gaat op zijn manier. En het is echt wat hij doet. Jezus werkt niet buiten jou om. In jouw leven wil hij Heer zijn. Dat jij hem erkent. Hem erbij betrekt als je een beslissing maakt. Dat je nadenkt over de zin van je leven. Hem vraagt wat goed is. Je verkeerde dingen toegeeft. Dáár had men toen geen zin in. Men had het idee: we zijn al o.k. (Gods volk). En misschien mis jij voor je gevoel wel niks of weinig in je leven. Maar Jezus klopt op de deur van je hart. Bij iedereen. Ook bij jou. Het feest begint en komt telkens meer op gang als je Jezus (beter) leert kennen.

Daarover gaat dit stukje uit de Bijbel. Het stukje is eeuwen oud. En de situatie van toen was heel anders dan jouw leven nu. Dat is zo. Maar het belangrijkste is gelijk. Dat is dat Jezus je goed laat nadenken. Goed laat voelen waar het in je leven om gaat. Er is meer dan dat ene mooie feest. Meer dan die ene kerkdienst. Meer dan die ene mooie dag. Meer dan dat ene verdrietige moment. Leven met Jezus; dát is de moeite waard.

2        Het werkt echt. Probeer het maar.
Dan nog even naar vers 19. Het laatste stukje ervan. Ik heb gekozen voor de Bijbel in Gewone Taal omdat die het duidelijkst zegt waar het op staat. Lees maar mee met wat vertalingen:

• De wijsheid is door heel haar optreden in het gelijk gesteld (NBV).
• De wijsheid is gerechtvaardigd geworden door Haar kinderen (SV. ‘door haar werken’, NV).
• Maar het wijze plan van God komt uit. Dat zie je aan alle dingen die ik doe (BGT).

Mooi gezegd met in die laatste vertaling. Jezus zegt met zoveel woorden: het feest (Gods plan) is wél begonnen. Johannes (de Doper) had gelijk toen hij zei dat ik de beloofde ben. Hij ging op dieet omdat hij wachtte op het feest dat zou komen. En ik eet en drink inderdaad omdat ik de bruidegom ben (Matteüs 9:15).

Jezus noemt Johannes ‘Elia’ die komen zou. Die zin van Jezus snappen wij niet. Maar de gelovigen Joden (voor wie Matteüs schrijft) snapten dat gelijk. Als de gelovigen in het Oude Testament door God worden gestraft (ballingschap) beseffen ze dat het alleen maar goed komt als God zelf hen verlost.[v] De profeet Maleachi had gezegd dat ‘de Heer’ zou komen nadat Elia voor hem was uitgegaan (3:23). Het is in onze indeling van het Oude Testament zelfs het eennalaatste vers van het Oude Testament.

Zo doet Jezus hier wat hij steeds doet. Jezus wijst op zichzelf als de vervulling van al Gods wetten en profeten. Nú is het koninkrijk gekomen. Kom tot geloof en doe mee.

Doe mee.
Het gaat bij geloof in Jezus net als bij alle andere dingen van het leven. Je moet eraan beginnen om te ontdekken wat het is. Als je aan de kant blijft staan (zoals de mensen toen deden) dan is er altijd iets waar je wat op kunt aanmerken. En er zullen altijd aarzelingen zijn. En misschien heb je dan nog wel een punt ook. Als je meedoet, merk je dat het goed is om met Jezus te leven. Ik denk aan die jongere die voor het eerst echt ging bidden of Jezus haar wilde laten merken dat hij bestaat. Ze kreeg rust en het gevoel van vrede. Ik denk aan die jongere die mee ging doen op Staartlicht en ontdekte hoe gaaf dat is. Ik denk aan die oudere die begon te twijfelen en er niet zoveel meer bij voelde maar toch het geloof niet vaarwel wilde zeggen – en trouw bleef aan Jezus. Na verloop van tijd kwam de overtuiging en het gevoel weer terug.

Vaak werkt het zo dat je er achteraf achter komt dat je bent gaan geloven in Jezus. Niemand kan begrijpen hoe de Geest werkt. Het minste dat jij en ik kunnen doen is ervoor open staan. Ons niet ergeren aan Jezus. Niet aan de kant blijven staan of met de armen over elkaar. Maar meedoen. Of op z’n minst: het een kans geven. De rest doet Jezus.

De preek is nu bijna uit. Ik begon met dat feest van je vrienden. In de Bijbel staat dat het belangrijk is om te genieten als je jong bent. Doe dat dus vooral. Heb het goed met elkaar. Er staat ook in de Bijbel dat het belangrijk is voor een jongere om op de momenten dat je geniet God niet te vergeten. Doe dat dus ook niet. Misschien kun je het er eens met je vrienden over hebben wat een goed tijdstip of een goede dag voor een feest is. Het is toch mooi als je rekening met elkaar kunt houden. Leg uit dat je naar de kerk gaat omdat je bij Jezus hoort. Misschien ga je eerder dan de anderen naar huis. Of je spreekt af dat je vriend(in) de volgende keer met jou meekomt naar de kerk. Geniet van wat God je geeft. En vergeet de uitnodiging voor het belangrijkste feest niet.

Zie Trouw, wijsheid en macht van de Drie-ene God. Inleiding prekenserie Matteüs (2019-2021).

[i] Zie Profetie next level. Preek Ezechiël 3 en 4.
[ii] Zie de uitleg van Van Bruggen (CNT) bij dit  gedeelte: men verwachtte ‘meer dan een profeet’. Jezus bevestigt, door Maleachi te citeren (Matteüs 11:10), dat hij (Jezus) ‘de Heer, de engel van het verbond’ (Maleachi 3) is. Omdat Jezus de Heer is, is het koninkrijk begonnen. Het gaat om dat koninkrijk. Dat is meer dan alles; meer dan Johannes (Matteüs 11:11). Het ‘geweld’ waarover Jezus in dit stukje spreekt, gaat over het verzet tegen Jezus.
[iii] Vooral is te denken aan de geestelijke leiders. Maar impliciet zet Jezus het hele volk onder zijn kritiek (Matteüs 11:16 vv). Dat wordt nog veel duidelijker in het vervolg: Matteüs 11:20 vv. Daar pakt Jezus de draad van Johannes’ verkondiging op.
[iv] Zie Zo gek is het niet om in Jezus te geloven. Preek Matteüs 11:6.
[v] Zie Psalm 90 waarin Mozes bidt, in de crisis van ballingschap, dat God zich tot hen bekeert (zie preek Psalm 90). En zie een preek over Ezechiël 11 waarin God door oordeel heel duurzaam herstel belooft door inwoning door zijn Geest.

Voorbeeldliturgie
Welkom
Votum
Groet
Psalm 86: 3 en 4 nieuwe berijming https://www.denieuwepsalmberijming.nl/berijmingen/psalm-86
Leven met Jezus
LvdK 304:3 De Heilge Geest
gebed
kinderen naar voren 1 Samuël 11 (Saul bevrijdt Jabes)
Kinderlied
Kinderen naar kring
Malechi 3:1-4 en vers 23 & 24. En Matteüs 11:7-19 SVP Bijbel in Gewone Taal
Verkondiging langs de kant blijven staan of meedoen met Jezus?
Opwekking 334 https://dagelijksebroodkruimels.nl/opwekking-334/
presentatie van een cursus (uit de gemeente)
Dankgebed en voorbede afgesloten met
Onze Vader (melodie Elly en Rickert)
Kinderen komen terug en
collecte
Psalm 145: 1 en 3 nieuwe berijming https://www.denieuwepsalmberijming.nl/berijmingen/psalm-145
zegen