Tussen neus en lippen door, zo lijkt het, roept Jezus mensen op om hem te volgen. Vandaag gaat het veel over discipelschap in de kerk. Wat betekent het om Jezus te volgen? Voorbeeldliturgie onderaan de preektekst.

Gemeente van de Heer

1         Discipelschap.
Het voorstel van de kerkenraad is om het dit jaar te hebben over het volgen van Jezus. Over discipelschap. In het mededelingenblad dat vandaag uitkomt vind je meer over het jaarthema. Hoe volg je Jezus in je leven van iedere dag? Hoe doen we dat als gemeente? In de kring?

Het voordeel van het thema discipelschap is dat we mooi bij (het luisteren naar) Matteüs kunnen blijven. We hebben drie keer geluisterd naar Jezus’ schitterende toespraak, de Bergrede.[i] Jezus vervult de wet. Hij zelf is de schat van het evangelie. En Jezus roept om met hem te leven. Hem te volgen. Jezus roept Simon en Andreas (Matteüs 4:18-20). Jakobus en Johannes (Matteüs 4:21 en 22). En zonet lazen we dat Jezus ook Matteüs[ii] roept (Matteüs 9:9).

Bij iedereen gaat het verschillend. Gelijk is wat Jezus zegt: volg mij. Vandaag is bijna tweeduizend jaar verder. Hoeveel er ook veranderd is, dit is gelijk: Jezus roept. Volg mij.

Ik wil het jaarthema graag beginnen in het midden van de gemeente. Bij jullie – aan wie Jezus zijn Geest heeft gegeven. Wat betekent het om Jezus te volgen? Om zijn discipel te zijn.

Ik wil je vragen dit te bespreken met iemand die in je buurt zit (liefst iemand die je minder goed/niet kent). Na afloop vraag ik een paar reacties.

Inventarisatie……………………(als het even kan van verschillende generaties).

Bedankt. Genoeg ruimte dit jaar om hier verder mee aan de slag te gaan. We gaan terug naar Matteüs.

2         Terloops geroepen; in het gewone leven.
Het eerste dat opvalt is dat Jezus’ roep om hem te volgen terloops is. Je aandacht bij het lezen van Matteüs gaat bijvoorbeeld uit naar Jezus’ prachtige toespraak, de Bergrede. Daarvoor staan er die korte zinnetjes dat Jezus zijn discipelen roept. Alsof het niks voorstelt.

In Matteüs 9 lijkt de roep om Jezus te volgen wel heel erg tussen neus en lippen door te gebeuren. Het gaat namelijk eerst over de genezing van een verlamde man (9:1-8). Stel je voor dat je zoiets meemaakt. Iemand staat op uit de rolstoel. Dat vergeet je je leven niet lang niet. Spiritueel gezien is het een pikant stukje omdat Jezus claimt zonden te vergeven. Dat wordt opgevat als godslasterlijk (Matteüs 9:3). Kortom; genoeg te zien en te beleven. De kranten staan er vol mee.

En na de roeping van tollenaar Matteüs gaat het precies zo. Jezus verricht tal van wonderen. Zelfs een dood meisje wekt hij tot leven (Matteüs 9:18-26). Ongelooflijk. Jezus is in een klap een BI-er (BN-er maar dan in Israël, Matteüs 9:26).

En tussendoor die ene zin. Jezus ziet een tollenaar zitten. Volg mij. En Jezus loopt door. Matteüs volgt. Had jij het in de gaten? Je leest er zomaar overheen. Maar evangelist Matteüs zegt: kijk! Deze roeping en het feit dat de tollenaar opstaat[iii] is een even groot wonder als die andere life events.

Als wij denken aan ‘Jezus volgen’ of ‘discipelschap’ denken wij misschien aan actie in de tent of tal van spectaculaire verhalen. En ja; die verhalen zijn er. Gelukkig wel. Ook in onze gemeente (straks meer). Maar meestal gaat het zoals het bij die tollenaar ging. Jezus komt voorbij. En hij roept. En je gaat.

Ik denk aan dat gemeentelid dat zich afvraagt of God wel bestaat. Wat is dan Jezus volgen? Misschien dat je met die vraag je niet afkeert van God of van de kerk. Maar dat je blijft komen. En met je vraag aan de slag wilt gaan.

Neem dat gemeentelid dat zei dat het (vroeger) altijd ging om die dingen die hoorden bij het geloof (kerkgang, die bepaalde krant etc.) terwijl het nu om de vraag: wat is Jezus volgen?

Of die jongere die voor het eerst geld binnenkrijgt van een baantje – en die bedenkt daarvan ook weg te willen geven.

Ik denk aan die broeder die in een conflict bedacht wat hij zelf verkeerd had gedaan en dat eerlijk aan die ander opbiechtte.

Ik hoorde van een stagiair die, ineens, de vraag kreeg: geloof jij in God? Ze schrok ervan. Wat moet je zeggen? Moet je het hele geloof uitleggen? Wat vind die ander nu van me? Ja, inderdaad zei ze. Dat volstaat (zeker in eerste instantie).

Deze berichten komen niet in de krant of op het journaal. Maar Matteüs zou zeggen: zie je wel, het is begonnen. Ook hier en nu roept Jezus en vindt hij gehoor. Haar terloops. In het gewone leven. Zo wordt Gods naam geprezen.

3         Genade voor iedereen.
Het volgen van Jezus wordt tussen de life events in opgeschreven. Omdat het gaat over het gewone leven (zie boven). Maar dat is vooral om een andere reden. Bij het gestorven meisje hield niemand er meer rekening mee dat zij zou leven. Het is een mirakel van de bovenste plank. Hetzelfde geldt, in iets mindere mate, voor de verlamde die kan lopen. Opzienbarend.

Daartussen de roeping om te volgen. Jezus roept. Het is genade. Dat zie je als je Matteüs’ evangelie aan een stuk leest. Discipelen die van hun kant aangeven te willen volgen, lopen ertegen aan dat dat niet zomaar gaat  (zie preek Matteüs 8:18-22). Jezus roept. Het begint iets nieuws. Het evangelie zegt daarmee: zo’n groot wonder is het nou als je Jezus’ stem gaat horen en daarnaar gaat luisteren en Jezus volgt. Vergis je niet! In ons gewone leven gebeurt iets heel ongewoons. Jezus heeft het over zieke mensen. Die hebben een dokter nodig. Jezus begint bij onze zonden (Matteüs 9:2). Hij nodigt de mensen uit die bekend stonden als zondige mensen. Mensen die met de nek werden aangekeken. Zoals de tollenaar Matteüs. Jezus relativeert hun zonden niet. Wat deze mensen doen is niet naar Gods wil. Jezus doet iets anders. Hij zet een extra stap. Hij zegt:

• Zonden worden vergeven.
• Wonden worden genezen.
• Doden worden opgewekt.
• Armen ontvangen het evangelie (Matteüs 5:3)

En dat gebeurt nú. Jezus, de koning van het koninkrijk, is er. De bruidegom (Matteüs 9:15). Feest want alles wordt nieuw. Zie je de stap die Jezus zet? Hij heeft het over iedereen. Ieder mens. De tollenaar Matteüs pikt dat op. Uitgerekend hij volgt. Hij staat op (uit zijn dode leven). Breaking news. Maar dan de diepgelovigen. Je schrikt als je dit leest. Zij gaan in discussie (Matteüs 9:3). Of ze gaan andere gelovigen iets verwijten (Matteüs 9:14 vv). Ze hebben teveel last van zichzelf. Beter gezegd: ze hebben te weinig last van zichzelf. Ze staan er met hun neus bovenop maar volgen Jezus niet. En dreigen daardoor zelf(s) te ontsporen. Jezus’ optreden laat geen ruimte. Genade is er voor iedereen. En evengoed: kies voor Jezus en zijn manier van kijken.

Avondmaal.
Gemeente: het jaarthema discipelschap beginnen we vandaag. En dat doen  we aan de avondmaalstafel. ‘We komen als zieken bij hem die geneest, Als doden bij hem die levend maakt’ (formulier). Het formulier is een echo van Matteüs 9. Vergeving en genezing vinden nú plaats. Omdat Jezus koning is. In ons midden als Gastheer van de tafel. Kom dan ook. Laat je genezen. Geef je zonden en wonden toe. Ieder voor zichzelf. En laat dan het resultaat ook mogen zijn dat ‘we groeien in liefde voor elkaar’ (formulier). Zo wordt Gods naam geprezen.

In het bijzonder heten we vandaag … welkom. Wat mooi dat je met ons het avondmaal viert. …………………..…  (privé). Als je dit overziet, bedenk je: wie volgt nou eigenlijk wie? Volgen wij Jezus? Ja! Maar groter is dat hij ons volgt.[iv] Al die jaren. Nooit ontging jouw leven hem. En nu vieren we je thuiskomst. Welkom in de gemeente! En ook een welkom aan de andere nieuwe leden die lid zijn geworden van de gemeente. We bidden dat ieder tot zegen van het geheel is. Goed te horen, gemeente, dat nieuwkomers steeds een hartelijk ontvangst krijgen. Dat is belangrijk. Als gemeente zijn wij de handen, de mond en het hart van Jezus. In ons welkom klinkt Jezus’ welkom. Zo moet het, gemeente. En we doen dat, door Gods genade, ook. Vieren we het heilig avondmaal. Geprezen zij onze Heer en redder Jezus.

---

Zie Trouw, wijsheid en macht van de Drie-ene God. Inleiding prekenserie Matteüs (2019-2021). (Verderop in het evangelie wordt duidelijk dat Jezus volgen betekent dat je het smalle pad gaat. Zie een preek De omgekeerde wereld van Jezus.)

[i] Zie Alleen met oprecht geloof kom je verder. Preek Matteüs 6:1-18. Dat ws de laatste preek van de recente serie van 3 over de Bergrede (zie die preek voor de andere preken).
[ii] Deze persoon is niet de apostel (en evangelie-schrijver) Matteüs.
[iii] Wright wijst terecht op de woordspeling: tollenaar Matteüs staat op (uit zijn geestelijk dode leven) zoals het dode meisje opstaat (uit de dood).
[iv] Zie De tijger in mij en de leeuw van Juda (naar aanleiding van The life of Pi).

Voorbeeldliturgie (begeleiding door blaasensemble)
Welkom
Votum
Groet
LB 146a: 1 en 7 (Laat ons nu vrolijk zingen)

Leef met Jezus (nieuwtestamentische leefregels)
Psalm 130 alle verzen nieuwe berijming http://www.denieuwepsalmberijming.nl/berijmingen/psalm-130
Gebed
Kinderen naar voren (ark door Filistijnen buitgemaakt)
‘k stel mijn vertrouwen op de Heer mijn God (Opwekking 42)
Kinderen naar kring
Lezing: Matteüs 9:1-17
Verkondiging Jezus volgen. Discipelschap als jaarthema
1. Discipelschap.
2. Terloops geroepen. Het gewone leven.
3. Genade voor iedereen.
LB 345: 1 en 2 (Gij hebt uw woord gegeven. Belijdenislied)

Viering heilig avondmaal (gaand). We lezen uit het evangelie en uit een formulier en belijden ons geloof (Nicea)

Tijdens de gaande viering zingen
• LB 413 alle verzen Grote God wij loven U
• LB 412 alle verzen Wij loven U, o God, belijden U als Heer
• Opw. 544 Meer dan zilver https://www.songteksten.nl/songteksten/82873/opwekking/meer-dan-rijkdom.htm.

Dankgebed en voorbede
Kinderen komen terug uit kring
Collecte
LB 687: 2 en 3 (Wij delen in het vuur)
Zegen