Zijn er argumenten voor het bestaan van God? Is het zinnig om je geloof te verdedigen? Een gesprek over apologetiek, geloof en Jezus’ kerk.

1. Start bij jezelf. Ongetwijfeld is je wel eens gevraagd waarom je gelooft. Wat was/is je reactie?

• Getuig je, gebruik je argumenten (welke?), klap je dicht of reageer je anders?
• Ben je hierin in de loop van de tijd veranderd of juist niet?

2. Apologetiek is de verdediging van het geloof; het is redelijk om in God te geloven.

• Past bij tijd waarin we leven (postchristelijk, multireligieus).[i]
• Aansluiting bij vroege kerk (Justinus, Origines, (vroege) Athanasius). Zie ook bij 7 hieronder.
• Koudwatervrees t.o.v. apologetiek in GKv? GKv was sterk rationeel. Nu heeft er een omslag plaatsgevonden: ‘ik krijg er kippenvel van’ (= het is waar. Voor mij).[ii]
• Grote gebod: God liefhebben met alles; handen, hoofd en hart (Deuteronomium 6).
• Wie/wat wordt er bij apologetiek bedoeld met ‘God’?

3. We luisteren naar een stukje uit een podcast (Ongelooflijke podcast EO) over tot geloof komen en apologetiek. Gesprek: wat valt je op? Herkenbaar of juist niet?

4. Positie hedendaagse apologetiek:

• Geloof in God kan een basisovertuiging (Plantinga) zijn. Argumenten kunnen oneigenlijke intellectuele blokkades wegnemen of bijdragen aan intellectueel klimaat waarin Godsgeloof redelijke optie is (En dus bestaat God, De Ridder/Rutten, pagina 10). Sciëntisme (alleen wetenschap is legitieme bron van kennis) kan hinderlijke rol spelen (a.w. pagina 12).
• Na inklappen positivisme en postmodernisme ruimte voor filosofie om weer op zoek te gaan naar willen begrijpen van ware aard van de werkelijkheid (a.w. pagina 12 en Contra Kant).
• Westerse gelovigen moeten uit ‘atheïstische valkuil’ komen (God bewijzen, Paas/Peels): niet het geloof moet gerechtvaardigd worden maar kritiek op het geloof. Hoofdstuk 1 van God bewijzen heet dan ook: Geloven, waarom niet? En Rutten zegt: ‘Als God niet bestaat, kun je dat niet weten’ (tweede uitgangspunt modaal-epistemisch argument).

5. We bekijken een fragment op Youtube waarin een hoofdstuk van God bewijzen (Paas/Peels) wordt toegelicht. We bespreking dit fragment.

6. Overtuigt hedendaagse apologetiek?

• ‘Rutten is zelf christen en het lijkt wel of hij … koste wat het kost zijn wereldbeeld een rationele basis wil geven’ (Messeman in Trouw). Tja. Zie verhaal van Rutten zelf (bij 3)!
• Argumenten van vier atheïsten komen er stuk minder vanaf (Trouw, 7 augustus 2019).
• ‘Ending religion is a bad idea’ (Richard Dawkins, The Times 5 oktober 2019).[iii]

7. Tegengeluid t.a.v. apologetiek. We leven in tijd van Godsverberging en apologetiek is ‘fluiten in donker’ (Van de Beek). Samevatting artikel Apologetiek als teken van hoop (OnderWeg).

8. Bijbelstudie Matteüs 11:1-6.[iv]

• Context: Jezus komt zwaard brengen (Matteüs 10:34), ook voor ‘apologeet’ Johannes.
• Wat is precies de vraag van Johannes?
• Jezus’ antwoord deel 1 (Matteüs 11:4 en 5) bevestigt Johannes’ werk.
• Jezus’ antwoord deel 2 (Matteüs 11:6) is een eindeloze sprong in het diepe.

9. Laat het schip van de kerk vandaag ALLE zeilen hijsen. Credo (Nicea) centraal.

Dordrecht/Rotterdam 13 februari 2020.

Zie Apologetiek als teken van hoop (OnderWeg, februari 2020).

Is geloven in God rationeel? Een gesprek over apologetiek

[i] Zie De (af)goden van onze tijd. Themadienst 2016. En zie Dat ene grote mysterie. Inleiding op een serie Marcuspreken (2018).
[ii] Zie Kerk in post-truth samenleving. Blogpost 2017 (na synodebesluiten vrouwelijke ambtsdrager). En zie Hoe kies je vandaag een preektekst? Blogpost 2019. Zie Discussie eerste doopvraag is een teken van secularisatie. Blogpost 2019.
[iii] Zie Hoe verstandig is het om God te verjagen? Brief aan NRC Handelsblad, najaar 2019 (met online verwijzing naar The Times van 5 oktober 2019)..
[iv] Zie Zo gek is het nog niet om in Jezus te geloven. Preek Matteüs 11:1-6.