God zegt hoogverheven te zijn en dichtbij degenen die met lege handen zijn. Wat betekent deze wonderlijke tekst? De preek is ook bedoeld als voorbereiding op de bediening van de heilige doop. Voorbeeldliturgie onderaan de preektekst.
In alles van Jezus.
Op de dag dat … geboren werd kregen jullie van familie een tekst uit een dagboek toegestuurd. De tekst kwam uit Jesaja 57 en gaat over God die leven neemt en leven geeft.
De tekst zette jullie stil. Want niet lang geleden verloren jullie … (privé). Een ingrijpend verlies. …………… (privé). We hebben om jullie heen gestaan in ons gebed. Dat willen we blijven doen. Jullie hebben troost ervaren – zo hebben jullie verteld. Het is anders gegaan dan we hoopten. Kort daarna kregen jullie nieuw leven. Heel bij zijn jullie met …. … wordt straks gedoopt. Ook nu delen we in jullie levenssituatie. Met jullie zijn we blij. En de gemeente legt straks, net als jullie dat als ouders doen, een plechtige belofte af.
De doop laat zien waar het om gaat. We zijn in alles met Christus verbonden: Jezus is de held die sterker is dan afbraakkrachten; zonde en dood (Romeinen 14).[i] Hij stierf aan het kruis, werd begraven maar stond op uit het graf.
Verheven en dichtbij.
We staan vanmorgen stil bij Jesaja 57. Ik wil de aandacht van dat indrukwekkende hoofdstuk wel een klein beetje verleggen. De tekst die jullie noemden komt uit vers 16. Het vers daarvoor zegt op de meest bijzondere manier wie God is en hoe Hij bij ons is. Daarin zit de kern van het evangelie:
Dit zegt hij die hoog is en verheven,
die troont in eeuwigheid – heilig is zijn naam:
In hoogheid en heiligheid zal ik tronen
met hen die verslagen en onaanzienlijk zijn,
opdat de onaanzienlijke geest herleeft,
opdat het verslagen hart tot leven komt.
(Jesaja 57:15)
Die tekst staat op de kaart die we na elke bediening van de heilige doop meegeven:

God roept je bij je naam. (Jesaja 43) De doopkaart laat Gods reddende werk zien. Zoals Gods volk eens door de Rietzee ging richting de vrijheid (Exodus 14) zo bevrijdt Jezus ons van de macht van de zonde en de dood.
God is hoog, heilig en verheven. Tegelijk is Hij bij degenen die verdriet hebben, vastlopen – mensen die weten dat ze sterfelijke, kwetsbare, zondige mensen zijn (Jesaja 57:16a, zie Psalm 103[ii]).
Een wonderlijke uitspraak. Een paradox. Want makkelijk denk je in karikaturen over God. ‘God is hoog/verheven’ denken we; Hij zit ergens boven op een troon. Ja; God ís heilig en verheven. Maar sluit God niet op in de hemel. Alsof ons verdriet, onze pijn in zonden en wonden Hem zou ontgaan. In de doop belooft God je altijd voor te gaan. Geen moment alleen te laten. Hij is voor je.
Voor altijd met Jezus leven.
Straks, na de doop, bidden we: geef dat … eens dit leven mag verlaten en zonder angst mag verschijnen voor zijn rechter en redder.
Daar heb je die heilige, hoog verheven troon (Jesaja 57:15). Daar komen jij en ik eens voor te staan. Soms komt er wel eens reactie op dit gebed. Is dit niet een beetje te somber; bij het begin van een leven beginnen over het moment van sterven? Natuurlijk: we bidden de Heer om een gezegend leven. Zeker. ……
Maar begrijp je wel wat de doop betekent? Het is niet een familie- of gezinsfeestje. De doop is ook geen polis dat je ‘later in de hemel mag komen’. En die majestueuze rechter van straks is geen ander dan die zijn leven voor je gaf op Golgota.
De doop is: begraven worden met Jezus en met hem opstaan in een nieuw leven (Romeinen 6). Je wordt gedoopt met het oog op het moment dat je Jezus ziet; het eeuwige leven.[iii] Dat leven is begonnen voor …. Het is begonnen voor jou en mij; wij die geloven in Jezus. Denk aan het woord van Jezus waar we kortgeleden naar luisterden: het koninkrijk is gekomen, het is onder ons; in Jezus (Matteüs 4:17 en 12:28).[iv] Zomaar vergeten we dat. Je leeft je leven. Je hebt het druk met van alles en nog wat. Je werk, je studie/opleiding, je relatie. Ga maar door. Jezus staat zomaar ergens in een hoekje. Maar Jezus laat zich niet wegdringen. Hij is het leven. Zonder hem gaat niet.
Dat is de doop. Je wordt een nieuwewereld-burger. Gefeliciteerd met … en wat fijn dat jullie naar voren willen komen om … te laten dopen.
Laten we zingen over de heilige God die ons leven helemaal kent: Opwekking 411 Geprezen zij de Here.
Toekomst vol van hoop.
Om de betekenis van Jesaja 57:15 scherper te krijgen zijn twee dingen nodig.
Gods belofte in Jesaja.
Het vers komt uit het derde deel van Jesaja (hoofdstuk 56-66). Het deel dat gaat over de hoop die God aan zijn volk (in ballingschap) geeft. God belooft een goede toekomst. Het vers grijpt duidelijk terug op de troost die Jesaja (in deel twee van het profetenboek) eerder mocht uitspreken, ‘troost, troost mijn volk’ in hoofdstuk 40. Daar zegt God een eeuwig God te zijn die niet voorbij gaat aan de ellende van zijn volk.[v]
De belofte van God vraagt reactie. Jesaja 57 liegt er niet om. Wie zonder God leeft, zal de rust en vrede van God niet ervaren (57:20 en 21). Wij zeggen vandaag wel eens: wie zegt dat God bestaat? En we blijven met onze armen over elkaar zitten. God zegt: je kunt me alleen ervaren en kennen als je naar Me naar me toekomt en luistert (Hebreeën 11:6).[vi] De uitnodiging en de oproep om de keus te maken voor de levende God, die doet Jesaja al.
Jezus gekruisigd.
Wie Jezus kent, ziet hem in Jesaja 57:15. Eerder sprak Jesaja, op een indringende manier, over Gods lijdende knecht (Jesaja 53). Een die gebroken wordt vanwege onze zonden en wonden. Een die onze ziekten en de dood op zich neemt.[vii] Zo is God (na)bij zijn volk. God, de heilige en hoogverheven God, is hoogstpersoonlijk[viii] bij ons in de nederige gestalte van Jezus van Nazaret.
Heb je gehoord wat Jezus als eerste zegt in de zaligsprekingen? Gelukkig ben je als je … nederig van hart bent (Matteüs 5:3). Je mag ook zeggen: armen van geest (Statenvertaling). Je staat met lege handen voor God. Kijk naar … : je staat helemaal aan het begin van je leven bij God (doop). We zijn kwetsbare, sterfelijke mensen.
Gelukkig ben je als je dat beseft – zegt Jezus in de bergrede. Jezus pakt de profetieën van Jesaja op.[ix] Kom naar mij met al je lasten; ik geef rust. Leer van mij want ik ben nederig – zegt de Heer (Matteüs 11:28-30).[x] Zo is hij ons leven geworden. Tot in de dood. De dood van een verworpen nobody (Golgota). In hem is de hoogverheven God de meest onaanzienlijke (Jesaja 57:15). En andersom: de onaanzienlijke Jezus is, aan het kruis, hoogverheven (Johannes[xi]). Vertrouw Jezus en vind rust en vrede (Jesaja 57:20 en 21). Een toekomst vol van hoop. Eren en danken wij onze God en redder; onze hoogverheven rechter en redder.
—————————–
[i] Zie Je leeft en sterft niet voor jezelf. Preek Romeinen 14.
[ii] Zie Loof de HEER vanuit het diepst van je ziel. Preek Psalm 103. (En Psalm 103 staat weer niet los van boetelied Psalm 51 zie God is de goede rechter).
[iii] Zie Opstanding in heerlijkheid over de opstanding van en met Jezus en Eeuwig leven is begonnen. Themadienst over de opstanding (Zondag 17 Catechismus).
[iv] Zie Bekeer je want het koninkrijk der hemelen is nabij. Preek oudjaar 2019. En zie Jezus blijkt de allersterkste te zijn. Preek Matteüs 12:22-37.
[v] Zie Mijn God waarom? Over God en lijden themadienst 2. Jesaja 40.
[vi] Zie God beloont wie Hem zoekt. Preek Hebreeën 11:6 in een situatie van tot geloof komen en gedoopt worden. Dit punt raakt aan het onderwerp: is het geloof in God te verdedigen (apologetiek)? Zie mijn artikel hierover in OnderWeg (1 februari 2020).
[vii] Zie Een vriend in de duisternis. Preek Psalm 88.
[viii] Zie Matteüs 1:23 Immanuel, God met ons. Zie een kerstpreek (2019) over Matteüs 1.
[ix] Zie Gelukkig is wie treurt. Preek Matteüs 5:4.
[x] Zie Welke rust Jezus geeft. Preek Matteüs 11:28-30.
[xi] Zie Jezus tot op het kruis verhoogd Preek Goede Vrijdag bij Johannes. Deze evangelist ziet het scherpst dat Golgota juist Gods uitmuntende liefde voor mensen is. Dat zit er vanaf het begin van het evangelie in. Denk aan Johannes 3: ‘de mensenzoon moet hoogverheven worden’. Zie een preek Op een nieuwe manier mens worden.
Voorbeeldliturgie
Welkom
Votum en groet (Sela) https://www.sela.nl/liederen/1/votum-en-groet.html
Psalm 147: 1 en 4 (Jesaja 57) https://www.denieuwepsalmberijming.nl/berijmingen/psalm-147
Nieuwtestamentische leefregels
GK 154: 3 en 4 Heer, gij wekt een mens tot leven
Gebed
Kinderen naar voren
Ezra 7-10 Ezra vraagt trouw aan Gods geboden
Kinderlied
Kinderen naar kring
Lezing 1 Jesaja 57:14-21
2 Matteüs 5:1-3
Verkondiging Onze hoogverheven rechter en redder
Opwekking 411 Geprezen zij de Here. https://dagelijksebroodkruimels.nl/opwekking-411/
Een toekomst vol van hoop https://www.sela.nl/liederen/190/een-toekomst-vol-van-hoop.html
Kinderen komen terug uit kring en
Bediening van de heilige doop aan ………..
GK 124:1-3 (Jouw leven staat aan het begin) voor en
GK 124: 4 en 5 na de bediening van de heilige doop
Collecte
GK 70: 1 tm 3 Gij dienaars van Hem (Jesaja 57: ‘God troont in licht en zoekt in de Zoon wie machteloos is’)
Feliciteren doopouders, koffie drinken en verdere ontmoeting