De discussie over het ondertekenen van verklaringen van scholen met reformatorische opvattingen over homoseksualiteit maakt duidelijk dat de tijdgeest verandert (Homo-uitspraken ontploffen in het gezicht van minister Slob, NRC 11 november).

Ik ben blij met de uitkomst van dit debat.[i] Tegelijk vraag ik me af wat de consequenties zijn. Vandaag is het bijzonder onderwijs aan bod. En morgen? Kan ik blijven preken over bijbelteksten waarin staat dat God de mens als man en vrouw schiep? Of legt dat ‘beperkingen’ op en gaat de overheid daarnaar kijken? In dit verband denk ik terug aan het boerkaverbod (augustus 2019).[ii] Bij die wetgeving schreef filosoof Ger Groot in NRC: „De staat wordt een morele instantie, en zelfs een vervangend vervuller van de levensbeschouwelijke behoeften die de burger ondanks alles blijft koesteren.” De levensbeschouwelijke behoefte van de burger kwam deze week glashelder op tafel. In vele talkshows klonk afgrijzen ten aanzien van minister Slobs uitspraken.[iii] In het kabinet volgde een ‘oorwassing’ (De Telegraaf).[iv] Het nieuws dat het OM ging bekijken of er sprake was van strafbare uitspraken werd gretig gedeeld.[v] De symboliek daarvan is helder.

Ik ben niet bang voor deze ontwikkelingen. Ik geloof dat God de geschiedenis leidt. Een kromme stok kan rechte slagen maken.[vi] Daarmee bedoel ik de groei onder gelovigen van een goede houding ten opzichte van lhbti’ers. Maar wat doet groeiende maatschappelijke druk met christelijke gelovigen?[vii] Het risico bestaat dat zij verharden in standpunten (‘de boze wereld’) of juist verwateren om in de smaak te blijven vallen. [viii] Beide reacties zouden zonde zijn.

NRC Handelsblad en Next, 13 november 2020.

PS 1 Over religie en samenleving in NRC: brief Boerkaverbod (2019), Alternatief voor Europese leegte (2016), Dédain ten opzichte van gelovigen (2016) en Reactie op afschaffen Zondagswet (2013). Zie ook De missiedrang van de Staat. Nederlands Dagblad (2015).

PS 2 Over LHBTI en geloof: Wees inclusief over homoseksualiteit (Trouw, 2019), Heilige en veilige kerk (preek n.a.v. NashvilleVerklaring), Homoseksualiteit en de kerk (longread XL, 2018), Jezus doorbreekt de cultuurstrijd (achtergronden NashvilleVerklaring, 2019) en Iemand die bij je past. Preek homoseksualiteit (2015).

[i] Ik bedoel dat het belangrijk is dat LHBTI-ers op (christelijke) scholen even welkom zijn als niet-LHBTI-ers.
[ii] Zie mijn brief in NRC over het Boerkaverbod. In die brief leg ik het verband tussen de Boerkawet en het voor christenen belangrijke artikel 23.
[iii] Ik heb Talkshow M (NPO 1) gezien, Beau (RTL) en Op1 (NPO). Ik vond de bijdrage van Herman van Wijngaarden (Op1) een verademing.
[iv] Ik zie dit bericht – dat het zo zou zijn gegaan in het kabinet – en het graag delen van dat beeld als horend bij de levensbeschouwelijke behoefte van burgers.
[v] Zo ging het ook bij de Nashville Verklaring. Onze tolerante samenleving tolereert dit soort geluiden niet langer. NB: dit ontslaat gelovigen niet om zorgvuldig om te gaan met geloofsstandpunten en het communiceren daarvan. Zie Vanwaar zoveel commotie rondom de Nashville Verklaring.
[vi] Dat heb ik ook gezegd in 2015  toen minister Bussemaker mensenrechtenambassadeurs naar scholen stuurde om daar de Bijbel of de Koran uit te gaan leggen. Zie De missiedrang van de Staat. Nederlands Dagblad. Deze missiedrang zit in onze westerse cultuur en speelt mee in het LHBTI-debat. Zie Wees inclusief over homoseksualiteit (Trouw, 2019) en onder 2 Westerse waarden onder druk (onder Veranderende cultuur) van mijn longread over homoseksualiteit en kerk (2018).
[vii] Ik las later dit artikel Langzaam meer openheid over (homo)seksualiteit op Refoscholen (NRC, 13 november). Hoeveel en wat er verandert, zie deze reportage over Het Revius (Rotterdam) van Marije van Beek in dagblad Trouw. Ik denk dat de verandering onder Reformatorische christenen erg hard gaat. Zie onder Kerk als moeder (onder Reformatorisch) in mijn XXL-blogpost (boekje) over homoseksualiteit en de kerk.
[viii] Ik zie de Nashville Verklaring als een uiting van verharde standpunten. Zie mijn brief aan NRC: Nashville Verklaring is een teken van secularisatie. Zie ook Hoe verder na de Nashville Verklaring (Gereformeerde Kerkbode). Als het gaat om verwateren denk ik aan het vlagvertoon (‘iedereen welkom’) van kerken als welkom aan LHBTI-ers. Natuurlijk: heet iedereen welkom. En helemaal bij dit soort gebeurtenissen. Maar vlagvertoon lijkt op hedendaagse symboliek (Nederlandse vlag in de Tweede Kamer) in de discussie over identiteit. De kerk heeft maar een andere banier; Golgota. Zie Vanwaar zoveel commotie over de Nashville Verklaring.

Volgens mij zijn beide reacties (verharden of verwateren) uiting van hetzelfde probleem: een teveel op de cultuur gericht of teveel door de cultuur beïnvloed christendom. Zie Jezus doorbreekt de cultuurstrijd. Beter kijken naar de achtergrond van de Nashville Verklaring. Artikel van Nienke en Maarten Verkerk en mij in het blad OnderWeg.