Dit jaar Pinksteren eens niet vanuit Handelingen 2 – waar over de komst van de Geest wordt gesproken. Pinksteren vanuit Galaten 3 werpt verrassend licht op de zaak.

Je kunt de preek beluisteren via mijn podcast. Een voorbeeldlitu

rgie staat onderaan de preektekst.

Gemeente van de Heer

1         Pinksteren brengt tot aanbidding.
Wereldwijd vieren christenen vandaag Pinksterfeest. God zelf bezielt zijn mensen! Zo gaat God alles gereedmaken voor zijn grote dag, de dag van Jezus.

Soms hoor je christenen zeggen dat ze de Geest vaag vinden. Jezus – hij is mens als wij (geworden). God de Vader – daar kun je je wat bij voorstellen. De Geest bungelt er wat (achter)aan en komt er bekaaid vanaf.

Nu we met Pinksteren uit Galaten 3 lezen, zie je hoe God God is. Paulus zet de Geest niet ergens achteraan. Hij begint met de Geest. Zo fundamenteel Hij. Als de kerken in Galatië dreigen te vallen voor een fake-evangelie, zegt Paulus:

Ik wil maar één ding van u weten: hebt u de Geest ontvangen door de wet na te leven of door te geloven wat u hebt gehoord? Bent u werkelijk zo dwaas dat u, terwijl u met de Geest begon, nu weer uitkomt bij het aardse?
(Galaten 3:2&3)[i]

Zie je? De Geest waait, stormt, beweegt en bekeert mensen tot Gods genade in Jezus. Denk niet minder van de Geest maar kijk goed naar God. Jezus is Heer. God is Schepper van alles dat bestaat. De Geest is Heer en maakt levend (Nicea). Aanbid God in zijn grootheid, het mysterie van zijn Drie-eenheid.

2         Terug naar de basis.
Galaten helpt je om het wonder van Pinksteren te zien. Niet-Joden, heidenen, krijgen Gods Geest. De (joods-christelijke) gelovigen snappen daar niets van. Het past niet in hun geloofshart en hoofd. Denk aan Petrus, Jezus’ belangrijkste discipel. Petrus aanvaardt het wonder van Pinksteren pas na een hemels visioen (Handelingen 10&11). En we hebben in de Galatenbrief gezien dat de gelovigen die Paulus achterna reizen en hem corrigeren geen genoegen nemen met het geloof in Jezus en het ontvangen van Gods Geest. Wil je er helemaal bij horen dan komen er ook wat porties toewijding aan te pas. Je hebt nog heel wat stappen te zetten om bij God en zijn volk te horen. Deze gelovigen dachten God – Gods heiligheid en zijn verbond – recht te doen. Het oogt heel vroom.

Maar Paulus ontmaskert dit ‘evangelie’; het is fake news (Galaten 1:6). Het is naar de mens (Galaten 1:11). Zo zouden jij en ik het doen als wij een religie of wereldbeschouwing op poten zouden zetten. Een ‘god’ die je best wat gunt, als jij tenminste… (en dan komen de voorwaarden).

Kijk naar God.
Paulus leert je te beseffen dat God uniek is. Dat dat blijkt uit alles wat Hij doet. Op Golgota heeft Hij onze vrome lijstjes (dit en dat moet) doorkruist. Op Pinksteren giet Hij vervolgens zijn Geest uit. Als een onstuitbare rivier (Ezechiël 47). Een onblusbaar vuur. Er is geen houden aan. Het mooie van Galaten is dat Paulus steeds terug gaat naar de basis. Paulus zegt:

• Je hebt gemerkt dat je Gods Geest kreeg (Galaten 3:2&3). Zo is en doet God; Hij geeft zich, tastbaar, door zijn Geest.
• Je hebt Jezus leren kennen als de gekruisigde (Galaten 3:1b). Jezus geeft zijn leven om je te redden. Zo is en doet de Heer.
• Abraham, de vader van het geloof, werd al gerechtvaardigd door het geloof – en alle volken (Galaten/Nederlanders) met hem (Galaten 3:8-11). Zo werkt God en geeft Hij zijn Geest.

Pinksteren is: onder de indruk komen van God. God is goed, rechtvaardig en trouw. Gemeente: vier Pinksterfeest. Eer de Vader, Zoon en Heilige Geest.

3         Met nieuwe ogen kijken.
Nu nog een moment goede aandacht voor wat Paulus nog meer zegt in deze verzen.

Op Goede Vrijdag hebben we al naar dit stukje uit Galaten geluisterd. Jezus die voor ons tot vloek is geworden, Galaten 3:13.[ii] Direct daarna komt Pinksteren in beeld; Galaten 3:14. Goede Vrijdag en Pinksteren zijn onlosmakelijk aan elkaar verbonden. In Jezus – door geloof[iii] – ontvang je de Geest. Het moment waarop Jezus sterft wordt een Levensbron. God draait echt alles om en zet alles recht (rechtvaardiging[iv]).

‘De schrift’ als levende getuige.
Misschien herinner je je ook nog dat dit stuk uit Galaten 3 niet eenvoudig is. Paulus vlecht maar liefst zes oudtestamentische teksten[v] samen tot een geheel.

Er komt wat bij. Als protestants gelovige denk je misschien dat het vanzelfsprekend is dat Paulus met de Schrift op de proppen komt en daar zijn autoriteit aan ontleend. Maar zo eenvoudig ligt het niet. Wat goed mogelijk is, is het volgende. De predikers die Paulus achterna zijn gereisd, begonnen tegenover de Galaten over die heilige geschiedenis van God; over Abram en de besnijdenis. Allemaal uit de Schriften (Genesis 17). Tja. Wie kan daar tegenop? God heeft het toch gezegd? Het staat in de Bijbel en regel is regel. Boek dicht en klaar. Kom maar op met dat mes (besnijdenis). Dan hoor je er helemaal bij.

En dan gaat Paulus zijn brief aan de Galaten schrijven. ‘Beginnen zij uit de Schrift over Abraham? Dan ga ik mee. Maar wel in Jezus’, zegt Paulus. Zo dient Paulus via de Galaten die predikers van repliek. En zegt hij wat het evangelie is. Daar gaat het om (Galaten 1:7).

Paulus gebruikt de Schrift op een bijzondere manier. In Galaten wordt van meet af aan duidelijk dat God niet de God van de wet of van de Schrift is. God is ‘de God en Vader die Hem (Jezus Christus) uit de dood heeft opgewekt’ (Galaten 1:1).[vi] Dat typeert God. Niet dat Hij een boek of wetten geeft. Golgota en Pasen zeggen wie God is; in Jezus geeft God zichzelf! Dat zegt ‘de Schrift’. Paulus kan het na zijn bekering niet anders zien.[vii] Zo gaat Paulus Bijbellezen. ‘De Schrift’ is niet een wetboek waarin staat wat je wel of niet moet doen. De Schrift is een levende getuige. Een persoon haast. ‘De Schrift voorzag’ zegt Paulus (Galaten 3:8). Alsof de Bijbel ogen heeft. De Schrift zegt; als de Bijbel een eigen stem heeft. Zo belijdt de kerk het later: ‘Hij (de Geest) heeft gesproken door de profeten’ (Nicea). Pauls leest met nieuwe ogen (cf. Efeze 1:18).[viii] De ogen van het evangelie. De ogen van Jezus. Jezus zegt immers dat de Schriften van hem getuigen (Johannes 5:30-49).[ix]

Zicht op het evangelie.
Hoe Paulus de Schrift uitlegt moet in zijn tijd verbazingwekkend en vernieuwend hebben geklonken. [x] De nieuwe predikers begonnen over de besnijdenis als Gods altijddurende instelling (Genesis 17). Paulus wijst erop wat er veertien jaar eerder gebeurde, toen Abram niet besneden was (Genesis 15). Abram was toen net als die mensen uit Galatië; heidenen/onbesneden. Hij was net als jij en ik – met je ups en downs in het geloof. Genesis 15 begint met een vraag, met twijfel. Is dat een probleem voor God? ‘Nee’, zegt Paulus. Want die ‘heiden’ Abram durft het met God te wagen. Hij vertrouwt erop dat God doet wat Hij belooft. En zo verklaart God hem rechtvaardig. Op die manier, zegt Paulus, getuigt de Schrift ervan dat het niet gaat om wet/besnijdenis – om jouw trouwe inzet of gebrek daaraan – maar om wat God (later) doet in Jezus, dé nakomeling van Abraham (Galaten 3:16).

Zie je? Paulus wijst het evangelie in de Schrift aan (Galaten 3:8). De Galaten hebben dat zeker herkend. Net als Abram, de eerbiedwaardige founding father, waren zij niet besneden. En zoals er voor Abram nog geen wet was om zich aan te houden (Galaten 3:17) hielden zich ook niet aan de wet. Hebben zij een tekort, zoals de nieuwe predikers hen willen aanwrijven? Nee. Ze krijgen het grootste dat je bedenken kunt. Gods Geest – God zelf in hen (Galaten 3:2&3)![xi] Zij roepen door de Geest God aan als ‘Abba, Vader’ (Galaten 4:6). Daaruit klinkt vertrouwen. Zo maakt God belofte waar (Galaten 3:14, cf. Handdelingen 2:33).

Gemeente, kijk je ogen uit. Verbaas je opnieuw. Blijf niet hangen in twijfel, kleingeloof of het idee dat jij een geweldige gelovige moet zijn. Kijk op naar God. Wat is God goed en trouw. Al zijn beloften maakt Hij waar. Tot op vandaag. In onze gemeente. In jouw leven.

Wat een evangelie. Wat een Heer. Vier Pinksteren. Dank de Heilige Geest!

================================

Zie Geroepen tot Christus’ vrijheid. Introductie prekenserie Galaten.

[i] Zie preek Galaten 3:1-5.
[ii] Zie preek Goede Vrijdag Galaten 3:13.
[iii] De Boer (Galatians, 2011) zegt dat het om het geloof van Jezus gaat. Ik volg hem erin als hij zegt dat het gaat om je identiteit in Jezus (geloof versus wet).
[iv] Zie uitleg van rechtvaardiging in de preek over Galaten 2:19&20.
[v] Zie de hierboven genoemde Goede Vrijdagpreek.
[vi] Zie Paaspreek Galaten 1:1, 4&5.
[vii] Zie preek bekering Paulus, Handelingen 9.
[viii] Zie preek Efeze 1:18.
[ix] Zie preek Johannes 5:30vv.
[x] Zie De Boer (a.w.) pagina 188. Abrahams geloof in Genesis 15 werd in de Joodse traditie gezien als horend bij Abrahams gehoorzame en wetsgetrouwe houding.
[xi] Zie de preek over Galaten 3:1-5: de Geest is bij uitstek de belofte die God in de Schriften geeft.

Voorbeeldliturgie

De wind steekt op (Sela) De wind steekt op – Sela | Tekst & Gratis bladmuziek – Sela

Welkom

Votum en groet

Voorganger: Onze hulp is in de naam van de Heer
Gemeente: Die hemel en aarde gemaakt heeft
Voorganger: Die trouw houdt tot in eeuwigheid
Gemeente: en niet laat varen het werk van zijn handen

Groet (predikant)
Amen (uitspreken door allen)

U brengt ons samen (geloofsbelijdenis) Breng ons samen – Sela | Tekst & Gratis bladmuziek – Sela

Psalm 51 Psalmproject (schuldbelijdenis en vernieuwing door de Geest) The Psalm Project – Witter dan sneeuw (psalm 51) – YouTube

Gebed

Kinderen naar voren en kindermoment
Opwekking kids Ik moet weggaan ik moet weggaan – YouTube

Lezing Galaten 3:2–14 Ik wil maar een ding van u weten….
Verkondiging van het evangelie
LB 675: 1 en 2 Geest van hierboven

Viering heilig avondmaal (tafel) formulier 4, zie Formulieren – Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (gkv.nl)

Gebed en nodiging

Tafel 1 viering, afgesloten door Ja, de Trooster is gekomen GK 102a, Isaac da Costa. Hertaling David Heek en René Barkema.

Tafel 2 viering, afgesloten door vers 4 Geest van kennis, Geest van waarheid,

Tafel 3 viering, afgesloten door vers 5 Toorster, zalver, U zult komen

Dankgebed en voorbede

Collecte. Kinderen komen terug uit kring. Tijdens collecte luisterlied Ik kan niets zonder U, Christian Verwoerd Ik kan niet zonder U – Christian Verwoerd – YouTube

Heer, uw licht en uw liefde schijnen https://nederlandzingt.eo.nl/lied/heer-uw-licht-en-uw-liefde-schijnen/POMS_EO_1481955?cHash=1916ba40d8ed2970472a8daaac1b1c5e

Zegen
Amen (hardop uitspreken)

Korte presentatie jongerenvereniging 16+

Verdere ontmoeting