Hoe Israëls God geprezen wordt. Preek Matteus 15:29-16:12

L’histoire se répète (de geschiedenis herhaalt zich). Die indruk krijg je als je Matteüs 15:29 en verdere leest. Jezus komt weer uit bij de berg (zoals bij de Bergrede, Matteüs 5) om mensen te genezen (zoals in Matteüs 8). Toch gebeurt er iets spectaculairs. Maar dan moet je wel goed opletten. Zie de preektekst hieronder. Voorbeeldliturgie staat helemaal onderaan deze blog. We zingen onder andere het schitterende lied Psalm 91 over vertrouwen bij ziekte en gevaar (zie toelichting liturgie).

We zijn met een kleine groepje gemeenteleden aanwezig in de kerk, vanwege Corona. Zie onze site http://www.kerkindordt.nl voor maatregelen (volg de updates). Thuis meeluisteren kan via de site van de kerk, via http://www.kerkomroep.nl (Dordrecht, Kandelaarkerk).

Nieuw is dat de preek te beluisteren is via Preacher Podcast Dordtsedominee.

Geduld
Geduld is een schone zaak. Een prachtig spreekwoord. Totdat… je zélf geduld moet opbrengen. Dan kan het zomaar een ander verhaal worden.

Bij het luisteren naar Matteüs zijn we nu op een punt aangekomen dat we geduld moeten hebben. Woensdag (biddag) ging het in volle vaart. We luisterden naar de schitterende geloofsbelijdenis van een vrouw, een buitenstaander nog wel (‘Kanaänitische’).[i] Dat is een kantelmoment in het evangelie. De belijdenis over de vraag wie Jezus is breekt door.

  • In het buitenland weliswaar (Matteüs 15:21).
  • Uit de mond van een vrouw weliswaar (voor toen opvallend).
  • Uit het hart van een ‘heiden’ weliswaar.

Maar ondertussen gebeurt het maar mooi wel. Het evangelie begint open te bloeien. ‘De zoon van David’ (Matteüs 15:22 en 1:1[ii]) vindt geloof. Je gaat op het puntje van je stoel zitten. Nu doorpakken! Laat Gods volk Israël nu tot geloof komen. Dan komt het geluk waarvan alle profeten hebben gesproken.

God staat voor je neus
Maar… we moeten geduld hebben. Geduld is immers een schone zaak? Nou nee. Want hoe tergend is het vervolg. Jezus komt weer bij het meer van Galilea en gaat de berg op (Matteüs 15:29). Zie je? Dit is terug bij af. Jezus is weer bij de Bergrede (Matteüs 5-7).[iii] En het gaat precies zoals toen: mensen komen op hem af en hij geneest ze allemaal (Matteüs 8 vv). En dan moet je opletten. Dit is echt wat. Dit staat er over de reactie van de gelovigen:

ze brachten hulde aan de God van Israël!
(Matteüs 15:31).

Zie je? Zie je! De mensen kijken omhoog naar hun God, daar ergens hoog boven de wolken: laten we Hem bedanken. Maar ‘De God van Israël’ is IN HUN MIDDEN. Het is Jezus, de koning van het koninkrijk (Matteüs 4:17 en 12:28).[iv] Hij geneest. Hij vergeeft (zonden). Hij herstelt (wonden). Hij vervult de profeten. Dat doet hij aan de lopende band. ALLE beloften van de profeten beginnen uit te komen. De Kanaänitische vrouw ziet en erkent het (Matteüs 15:21-28). Maar Gods volk ziet er langs heen. Wat een tekst is dit, gemeente. Horen en zien vergaan je.

Trouw
Geduld is een schone zaak, zeggen we dan. Jaja. Hoe zou dit voor Jezus zijn geweest? Nou, dat staat er niet en wel. Niet in deze zin: we krijgen geen inkijkje in Jezus’ hart. Wel in deze zin dat Jezus verder gaat met het oppakken van het werk waaraan hij begonnen is. Hij is trouw en goed en laat zich niet uit het veld slaan. Hij komt bij zijn doel. Jezus roept zijn leerlingen bij zich en zegt dat hij medelijden heeft met de mensen omdat ze een lege maag hebben (Matteüs 15:32). Dat is Matteüs 14 op herhaling. Toen zei Jezus ook al tegen zijn leerlingen dat zij de mensen te eten moesten geven.[v] Is het kwartje dan voor de discipelen gevallen? Ze hebben

  • gezien hoe Jezus eerder duizenden mensen te eten gaf.
  • hem over het water zien gaan, de golven kalmerend.
  • gezien hoe Jezus geneest en heelt.
  • gehoord; de belijdenis van de Kanaänitische vrouw.

Maar… nee. ‘Waar halen we hier brood vandaan?’ – zeggen ze (blijkbaar hadden ze niet gehamsterd, Matteüs 15:33). Goedemorgen. Jezus leert hen, opnieuw, dat ze ook met weinig meer dan genoeg hebben (Matteüs 15:34) omdat HIJ, ISRAËLS GOD, IN HUN MIDDEN IS. Jezus stapt in de boot en vertrekt (Matteüs 15:39).

Zo herhaalt heel de geschiedenis van Matteüs zich, vanaf de Bergrede tot aan het wonder van de broodvermenigvuldiging.

Groei
Is het om moedeloos van te worden?

Nee. Dat is het niet. Integendeel zelfs.

Je moet, gemeente, in de Bijbel altijd heel goed lezen. Met aandacht. En in geloof. En dan zie je, als het ware tussen de regels door, hoe Gods koninkrijk het toch – ondanks ongeloof, zwakte, verzet, en dankzij geloof en noem maar op – altijd wint. Let daarop. Allereerst voor jezelf. Jezus is trouw. Hij zal ook het werk dat hij in jou begint niet loslaten. En je moet echt niet denken dat je zo makkelijk van Jezus afkomt.

Dit stukje evangelie is precies wat Jezus eerder zei in zijn gelijkenis van het zaad (Matteüs 13).[vi] Het koninkrijk groeit. Ja, dat gaat langzaam. Tergend langzaam soms. Kijk maar naar jezelf hoe snel je met allerlei dingen bezig kunt zijn die minder slim zijn, de plank misslaan of domweg verkeerd zijn. En soms ben je in de kerk met van alles en nog wat bezig maar zie je niet waarom (om wie) het gaat. Maar de naam van ‘Israëls God’ zal worden geprezen! Jezus komt tot zijn doel.

Zo lezen we Matteüs 15:29-16:12. Ergens – tussen de regels door – begint het kwartje toch te vallen. Ontstaat groei. Lees maar verder in hoofdstuk 16. Jezus krijgt (opnieuw[vii]) te maken met tegenstand van de religieuze leiders (Matteüs 16:1 vv). Ze willen een bewijs van Jezus, een teken. Het zijn net westerse mensen…. Maar Jezus geeft geen teken behalve het teken van Jona (Matteüs 16:4). Dat klinkt nogal raadselachtig voor ons. Maar het moet voor de gelovigen van toen duidelijk zijn geweest. Jona was in zee terecht gekomen. De golven sloegen om hem heen (cf. Matteüs 14![viii]). In het zeemonster kwam hij terecht. Hij was als dood. Maar hij mocht toch, door een wonder, leven en Gods koninkrijk aan de heidenen brengen. Als Jezus het heeft over Jona spreekt hij op een verborgen manier over zijn eigen dood en opstanding. Jezus zélf is het teken.[ix] Net zoals bij Jona zou zijn (Jezus’) dood en opstanding alle volken ten goede komen. De dood wordt overwonnen. Gods dag breekt stralend aan. Dat zegt Jezus.

DE belijdenis
En in de discussie die dan volgt gaat er een lampje branden bij de discipelen (Matteüs 16:12). En wat voor een lampje. Dit is de Geest zelf die aan het werk is (1 Korintiërs 12:3b). De discipelen gaan

  • inzien dat ze weg moeten blijven bij slecht onderricht (cf. Matteüs 15:1-20[x]); ze moeten kiezen
  • begrijpen dat Jezus de weg en de waarheid is
  • zien wie Jezus is.

En dan schalt de belijdenis van Petrus je tegemoet (Matteüs 16:16).

Maar, gemeente… zover is het nog niet. Geduld.

Want geduld, weet je nog, is een schone zaak. Het is alsof Matteüs hier juist aan slow down doet. Met opzet vertraagd. Alles in terugspoelt en nog eens laat zien. Heb jij een idee waarom Matteüs dat doet? Zou hij misschien jou en mij iets  willen laten zien? Net zoals je een mooi doelpunt graag nog eens in slow motion terugziet, zo is Matteüs 15:29-16:12. Matteüs kijkt jou aan. Nee. Beter gezegd: in en door het evangelie van Matteüs kijkt Jezus jou aan. ‘En jij?’ – vraagt Jezus. ‘Wat zeg jij nou op die vraag wie ik ben?’

Daar gaat het hier om. We staan tussen deze mensen in. Naast die Kanaänitische vrouw. Tussen die gelovige Joden. We herkennen misschien zelfs wel het verzet van de religieuze leiders. We kijken mee over de schouders van de discipelen. En daar staat Jezus. Zie je wie hij is? Leef jij met hem? Is het kwartje gevallen? Is het lampje aangegaan?

Geduld is een schone zaak. Zeker. Maar niet als het gaat om een antwoord geven op de vraag wie Jezus is. Geef Jezus je hart. Wacht daar niet mee. Leef met hem. Zo wordt ‘Israëls God’ (Matteüs 15:31) geprezen.


Zie Trouw, wijsheid en macht van de Drie-ene God. Inleiding prekenserie Matteüs (2019-2021).

[i] Zie Hoe een buitenstaander je leert bidden. Preek Matteus 15:21-28.
[ii] Zie Kerstpreek Matteus 1.
[iii] Zie de preken over dat gedeelte: Gelukkig wie treurt, Jullie zijn licht en zout van de aarde en Alleen met oprecht geloof kom je verder.
[iv] Zie Bekeer je want Gods rijk komt (4:17) en Jezus blijkt de allersterkste te zijn (12:28).
[v] Zie Als de golven over slaan. Preek Matteus 14.
[vi] Zie Het geduld van de komende rechter. Preek Matteus 13.
[vii] Zie Jezus blijkt de allersterkste te zijn. Preek Matteus 12:28.
[viii] Zie En als de golven overslaan. Preek Matteus 14.
[ix] Zie ook Matteus 11:6 Zo gek is het niet om in Jezus te geloven. Daar spreekt Jezus erover dat je je niet aan hem ergert. Geloof is niet blind of dom. Er zijn goede redenen om te geloven, zie Apologetiek als teken van hoop (OnderWeg, januari 2020). Tegelijk is de menswording van Gods zoon, Golgota en Pasen een mysterie dat in geloof aanvaard en toegeëigend wordt.
[x] Zie Helpt handen wassen tegen het gevaarlijkste virus dat bestaat? Preek Matteus 15:1-20.

Voorbeeldliturgie
Welkom
Votum en groet van Sela https://www.sela.nl/liederen/1/votum-en-groet.html
GK 132 (dank U voor deze, dat ik met al mijn zorgen bij U komen mag): 1, 4 en 6
Gebed
Psalm 91: 1 en 4 https://www.denieuwepsalmberijming.nl/berijmingen/psalm-91. Lied van vertrouwen bij ziekte en gevaar. Het lied is niet goedkoop alsof je je geen zorgen maakt. Het lied hoort bij Psalm 88 waar een grote klacht klinkt. Zie Mijn enige vriend in de duisternis. Preek Psalm 88. God wil en belooft te redden in nood. Daarop vertrouwen we.
Kindermoment
Lezing Matteüs 15:29-16:12
Psalm 72: 1, 6 en 7 https://www.denieuwepsalmberijming.nl/berijmingen/psalm-72
Verkondiging Hoe Israëls God geprezen wordt.
GK 123:1 (‘k Geloof in God) staande (credo)
Geloofsbelijdenis over Gods zoon
GK 123:5
Dankgebed en voorbede afgesloten door
Onze Vader (Elly en Rikkert)
Kolossenzen 3 (gedeelte daaruit); leven met Jezus
GK 111 Jezus leeft in eeuwigheid
Zegen
Collecte bij de uitgang

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.