De Geest, de kerk en de verhoogde Jezus. Inleiding op een korte serie (Catechismus)preken

Klassiek gereformeerde kerken kennen het fenomeen ‘voorbereiding heilig avondmaal’. Daar valt heel wat van te zeggen. Bijvoorbeeld dat het goed zou zijn elke zondag avondmaal te vieren. Alleen al zo onderstreep je het belang van dat bijzondere feest. Een ‘aparte’ voorbereidingszondag is dan niet nodig. Beter gezegd: elke zondag is dat dan. Iedere dag van de week. Leef steeds in verbondenheid met God. En leef uit Gods genade. Zo hoort het.

Voorbereiding Pinksteren
Maar goed. Ik heb de (klassieke) gedachte ‘voorbereiding avondmaal’ toegepast op Pinksteren. Want op Pinksteren verschijnt God zelf. Hij neemt in Jezus’ gelovende mensen in

bezit. Hij geeft je een bepaalde manier van leven en een eigen blik op de werkelijkheid. Hoe ziet dat eruit?

Ondanks toenemende aandacht voor het werk van de Geest kan het nog wel eens zo zijn dat christenen (enige) verlegenheid kennen als het om de Geest gaat. Of het gesprek gaat al snel over wat de Geest geeft (gaven) en niet wie Hij is en wat dat betekent. Daarom wilde ik voorafgaand aan Pinksteren de Geest centraal zetten.

Daarbij is de setting als volgt. Van de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) wordt vandaag gezegd dat het evangelische kerken zijn geworden. Als we terug gaan naar onze wortels: wat zegt ons leerboek over de Geest? Zondag 20 is uiterst sober. Twee zinnetjes! Is dat niet een charismatisch/evangelisch tekort creëren?

Pinksteren afschaffen
Verder speelt mee dat in ons land de roept steeds luider klinkt om de christelijke feestdagen af te schaffen, in te ruilen of een andere betekenis te geven. Een trend die past bij een deel van onze omgang met ons christelijke verleden.[i] Anderen doen het andersom: zij proberen Pinksteren trending te krijgen om er maar voor te zorgen dat andere culturen (lees: de islamitische) de overhand niet krijgen. Hoe viert de kerk in die setting Pinksterfeest?

Wie het credo volgt (zoals de Catechismus doet) spreekt na de Geest over de kerk. Dat is vandaag nu niet echt een logische stap. Geloven ‘mag’, al een tijdje, weer. Yvonne Zonderop komt met haar boek Ongelooflijk. Over de comeback van religie (2018) terug van het afschaffen van religie in de jaren zestig van de vorig eeuw. Prachtig. Tegelijk is het geloof ‘van niemand’. Dat klinkt als: niet van de (gevestigde) kerken.[ii] En is dat een reactie op wat christenen er zelf soms van maken als het gaat om de Geest en de kerk?

Waar is de hemel?
Te midden daarvan is het Hemelvaart. Het graf houdt Jezus niet vast. Hij triomfeert. Maar waar is de hemel? Hoe regeert Jezus en wat betekent dat? Ik heb bij een deel van de Hemelvaartpreek een boekje betrokken dat we met een groep jongeren in de kerk aan het bespreken waren: Eenvoudig christelijk van Tom Wright. Dat boek gaat expliciet in op de vraag hoe hemel en aarde zich tot elkaar verhouden.

Aan de serie preken voeg ik een toespraak toe. Dat was een toespraak gehouden voorafgaand aan dodenherdenking op 4 mei. De link met de preken zit erin dat ik aandacht heb gevraagd voor de plek van religie in de samenleving. En ik voeg een korte brief toe die ik schreef naar aanleiding van het dividenddebat in de Tweede Kamer. De link is de taalverwarring in dat debat. Dat lijkt op de gebeurtenissen bij Babel (Genesis 11); de tegenhanger van Pinksteren (Handelingen 2).

Bij de prekenserie zelf grijp ik een paar keer expliciet terug op een serie Marcuspreken die ik recent hield.[iii]

Overzicht prekenserie:

Dordrecht 24 mei 2018

[i] Zie Alternatief voor Europese leegte. Een brief in NRC van
[ii] Zie Artemis, Baudet, Jezus of Aisja. Over de rol van de vrouw in de kerk.
[iii] Dat ene grote mysterie. Korte inleiding op een serie preken over het evangelie van Marcus.

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.