Deze preek gaat over de aantrekkingskracht van de kerk. De preek staat in de serie over de Geest en een eerdere preek over de kerk. [i] Lezing: Handelingen 2 (gedeelte) en Zondag 21, vraag en antwoord 55 en 56 in een hedendaagse weergave: zie onderaan de preektekst bij de voorbeeldliturgie.

Gemeente van de Heer, lichaam van de Heer

1         Aantrekkelijk lichaam.
Vandaag leven we in een lichaamscultuur. Op reclames zie je altijd mensen met strakke, aantrekkelijke lijven. (Semi)reality series laten (bijna) blote mannen en vrouwen zien die elkaar op bountystranden het hof maken. We besteden veel aandacht aan hoe we eruit zien. Sportscholen, massagesalons en pedicures varen er wel bij. Logisch dat we, aan de andere kant, zoveel moeite hebben met aftakeling en de dood. Actrice Katja Schuurman verwoordde dat eens treffend toen glossy Dood uitkwam. Ze zei: ik vind de dood maar een stompzinnige uitvinding. Daar zou toch wat op gevonden moeten worden.[ii] Deze cultuur heeft grote (maatschappelijke) gevolgen. Als de lat hoog ligt, wordt het lastig te voldoen aan de norm. Ouder worden, niet (meer) aantrekkelijk zijn of mee kunnen doen; we kunnen er niks mee.[iii] Zomaar val je buiten de boot. Je kunt je teveel voelen.

In déze setting, gemeente, zijn wij lichaam. Lichaam van Christus. Dat is een manier waarop de Bijbel de kerk van Jezus aanduidt. Lichaam. Of, nog mooier in dit verband: bruid. Waar onze cultuur pas recent een lichaamscultuur is geworden maakt de kerk zich al sinds Hemelvaart mooi voor de Heer; ze ziet naar hem uit.[iv]

Wie Handelingen 2 leest, ontdekt gelijk de aantrekkingskracht van de kerk, het lichaam van Christus. Dat gaat hierom:

I           De kerk leeft uit Jezus’ dood en opstanding.
Onze cultuur houdt lichamelijkheid en aftakeling/dood ver van elkaar af, als twee uitersten (polen). Handelingen 2 zet die pal naast elkaar. Sterker nog: het lichaam van Jezus, de kerk, ontstaat uit Jezus’ dood! Petrus zegt met zoveel woorden op het Pinksterfeest: wat jullie vandaag aan ons zien, begint bij een verhaal over… een graf. Het graf van Jezus, nota bene: de gekruisigde. Dat graf kon Jezus niet vasthouden. Jezus leeft en geeft ons zijn levendmakende Geest (Handelingen 2:31-36).[v]

Niets kan (het lichaam van) Jezus tegenhouden. De dood niet. Stormachtig is de groei van Jezus’ lichaam sinds Pinksteren. Duizenden bekeren zich, worden gedoopt en ‘ingelijfd’ (Handelingen 2:41 en 42). Als er later tegenstand komt, buiten en ín de kerk zelf (Handelingen 4 en 5), kan dat (de groei van) het lichaam niet overwinnen. Het lichaam van Jezus wordt maar sterker en sterker.[vi] Voor de tegenstanders is dat een beangstigende gedachte. Ze vragen zich af met welke kracht ze te maken hebben (Handelingen 5:33-42). Wie z’n ogen en hart opent, krijgt daar een heel helder antwoord op. Gods kracht. De Geest.

Let op het reliëf en de kern.
Nu is het zaak, gemeente, om het reliëf goed in de gaten te houden. Hoe lezen wij Handelingen 2? Door de eeuwen heen is Handelingen 2 gezien als een model waarop je wilt lijken, waartoe je je bekeren wilt (Reformatie). Maar het boek Handelingen is – zo valt het beste aan te nemen – geschreven na 70 PN. Dat wil zeggen: na de verwoesting van Jeruzalem en de tempel.[vii]

Handelingen 2 krijgt daarmee een ander karakter. Dat was toén. Het is niet zozeer een model waarnaar je moet streven om precies zo te zijn. Handelingen 2 heeft het karakter van een bemoediging. Zó is het begonnen. En de Heer laat het werk van zijn handen niet los. Vergeet dat niet als de realiteit, zoals in de gemeente van Korinte bijvoorbeeld, zo is dat er allerlei partijen/groepen in de gemeente ontstaan. Terug naar de eenheid in de gemeente. De eenheid in Jezus die Handelingen 2 laat zien. En vergeet niet dat je uit genade leeft (Handelingen 2) als je denkt dat je het toch nog zelf voor elkaar moet zien te krijgen – zoals de gemeente van de Galaten dacht (zie Galaten 3:1).

De realiteit gaat verder na Handelingen 2 tot 5. Het is niet meer zoals het toen was. Christen, Geestdragers, blijken zondige mensen te zijn. De kerk, de bruid, kan zelfs – ik trek de lijn nu even helemaal door – trekken gaan vertonen van haar tegenbeeld; de afgrijselijke hoer (Openbaring 17 en 18).[viii] De hoer dat is de ‘vrouw’ die zich aantrekkelijk maakt met als doel mensen te verleiden los van God en tegen Hem in te leven. Daarom is het ook zo ontzettend goed en belangrijk dat de Catechismus nog in déze Zondag spreekt over (vergeving van en strijd tegen de) onze zonden! Straks meer daarover.

Het punt is dit. Als de Catechismus belijdt wat de christelijke verbondenheid is, zegt ze dit:

De gelovigen hebben samen en persoonlijk een levensband met Christus.
De gelovigen hebben ook een band met elkaar, en moeten zichzelf graag en op een voor de ander positieve manier inzetten (hedendaags gezegd).

Daarmee gaat ons leerboek recht naar de kern van de zaak. Weer een pluspunt voor de Catechismus. Dit is Handelingen 2. Zonder te zeggen dat onze gemeente er precies zo moet uitzien als die eerste gemeente.

In onze individualistische tijd is het bevrijdend om te horen dat het niet eerst gaat om ‘de band die ik met Jezus heb’ of ‘hoe ik mijn relatie met God ervaar’. Dat is niet onbelangrijk. Misschien hebben we dat in het verleden zelfs verwaarloosd. En dat is niet goed. Maar toch. Het gaat erom wie wij, de gemeente, voor Christus zijn en wat wij met hem hebben. Dat maakt ons kerk. Zo gaf de Geest verbondenheid op Pinksteren. Zo geeft de Geest ons dat. Iedere keer als we samenkomen en avondmaal vieren.

Íedereen deelt in Gods genade!
Wat is dan zo aantrekkelijk aan het lichaam, de kerk? Kijk maar eens. Iedereen doet mee. Ouderen en jongeren. Kinderen en volwassenen. Gezonden mensen en zieke. We bidden voor ieder. Gehandicapt of niet, hoog opgeleid of praktisch geschoold, werkeloos of 70 werkuren per week; het doet er niet toe als je lid bent van de gemeente. Mannen, vrouwen, hetero’s en homo’s: we zitten aan dezelfde (avondmaals)tafel. Welkom zijn mensen die tachtig jaar lid zijn en mensen die voor het eerst komen (zoekers). Twijfelaars en zeker-weters. Allen worden aangesproken. Ereleden; daar doen we niet aan in de kerk. Ja, die Ene; hij is Heer. Voor de rest zijn we allen gelijk: we leven van dezelfde genade.

Er is geen enkele andere vorm (lichaam) in onze maatschappij die hierop lijkt. Dit is het aantrekkelijke lichaam van de Heer. Dat was de eerste gemeente. Dat zijn, door Gods genade, wij.

De vaart erin houden.
Ik denk dat je je alleen positief wilt inzetten voor de ander (antwoord 55 Catechismus) en dat wilt blijven doen als je je realiseert dat het gaat om een verbondenheid die groter is dan jij & ik samen. Het gaat erom dat de beweging die in Handelingen 2 is ingezet, vaart blijft houden. De beweging die al loopt sinds Genesis 4 (zie preek vorige week). Ook in onze tijd. En door onze gemeente.

In een aantal opzichten zul je als kerklid verder moeten kijken dan je neus lang is. Vandaag zeggen we in de GKv vaak tegen elkaar: we moeten elkaar blijven vasthouden. Want er zijn veel dingen waarin we het, in tegenstelling tot eerder, niet eens zijn met elkaar. Maar wat is ‘vasthouden’? De kerk is niet ons project. Als dat het wel is, kunnen we er beter gelijk mee ophouden.

We lezen Handelingen 2 en Zondag 21. Terug, gemeente. Terug naar wie we samen voor Jezus zijn. Misschien moeten we vooral leren wat het betekent dat verbondenheid een kado is dat Jezus ons door zijn Geest geeft. En we worden herinnerd aan de kracht die uitgaat van Jezus’ lichaam. Niets kan de groei daarvan tegenhouden. Als we in het juiste spoor leven, geldt die belofte ook voor ons.

II         Jezus lichaam (kerk) zet Jezus centraal.
Het tweede aantrekkelijke van het lichaam van Jezus is dat de Heer centraal staat. Dat is in onze tijd in twee opzichten aantrekkelijk.

Shine, Jesus; shine!
In onze lichaamscultuur draait het om jou. Je ziet er goed uit zodat anderen zeggen: wow! en je nafluiten. Jij schittert. En je gevoel voor eigenwaarde wordt zomaar bepaald door de mate waarin je er goed uitziet en mee kunt komen. Zo werkt het bij ons. Dat is best vermoeiend. Want je mag nooit een steekje laten vallen. Je moet er altijd tip-top uitzien.

Bij het lichaam van Jezus is dat anders. Dat wil zeggen: de orde is anders. Jézus straalt. De Bijbel spreekt in dat opzicht  van het woord hoofd (Efeze). Dat wil zeggen: gaven functioneren en gelovigen leven zo dat hun Heer de eer krijgt. O.k; dat lukt zeker niet altijd. Want ook hierin is niets menselijks gelovigen en de kerk vreemd. Het is een proces van vallen en opstaan.

Maar kijk nog weer even naar Handelingen 2. Petrus had kunnen zeggen: ik was eerst een loser. Want ik had Jezus verloochend. Maar na Jezus opstanding kwam hij – natuurlijk – eerst naar mij (1 Korintiërs 15). Ik heb me verbeterd en sluit je nu bij ons aan. Dat was een mooie peptalk geweest. Herkenbaar ook. Want wie maakt geen fouten en wil zich niet door middel van een herkansing verbeteren? Ongetwijfeld had Petrus met dit verhaal een aantal mensen bekeerd. Maar Petrus’ verhaal is anders. Het is ijzersterk. Tot vandaag boeit het. Omdat hij steeds wijst op de concrete uitkomst van Gods belofte in Jezus. Petrus gaat naast die mensen staan die de Bijbel (Oude Testament) kennen. Hij wijst daarin aan wie Jezus is in zijn dood en opstanding. Zó kan men niet om Petrus heen. Zó wordt hij de rots waarop Jezus zijn gemeente bouwt (Matteüs 16).  De mensen horen en zien Jezus door Petrus’ toespraak heen. Petrus hoeft zich niet beter/anders voor te doen dan hoe hij is. Bevrijdend. Dat leven krijg je als je in geloof meedoet in de gemeente. Shine, Jesus; shine!

Wij zijn van de Heer (identiteit).
Hier komt wat bij. In ons land (westerse cultuur) gaat het steeds over identiteit. Het wordt steeds belangrijker ergens bij te horen.[ix] Je bent voor of tegen de Zwarte Piet. Je bent voor gelijke (seksuele) rechten voor ieder (homo’s, lesbiennes, transgenders) of je sluit je liever aan bij de tegenbeweging die verschillen benadrukt. We benadrukken, tegen de opkomende (politieke) islam, dat we hier wél een eigen, Hollandse cultuur hebben.

Dit zijn een voor een belangrijke zaken. Zaken waarvoor we als christen niet onze kop in het zand kunnen of mogen steken. Het punt waar het me vanmorgen om gaat is dit: wij zijn allereerst van de Heer. Hij is onze identiteit. Hoe bijzonder het is om zijn lichaam te zijn beginnen we des te meer te voelen nu het steeds over identiteit gaat. Wij zijn zíjn lichaam. Niet allereerst geroepen om ‘partij’ te kiezen in al die identiteitskwesties. Wij zijn kerk; geroepen en bedoeld om God te eren, goed te zijn voor anderen en – voor zover mogelijk – geen aanstoot te geven aan anderen.

Als we zo leven maakt dat de kerk aantrekkelijk. Wij zijn echt vrij. Heel mooi merk je in het boek Handelingen hoe vrij de gemeente is. Petrus toespraak voor de Joden (hoofdstuk 2) is heel anders dan Paulus toespraak voor de Grieken (hoofdstuk 17). Het is hetzelfde evangelie.Jezus staat centraal. Dat is het ‘standpunt’ dat we allereerst innemen. Zo zijn we vrij om te laten zien wie de Heer is. Ook in en aan onze cultuur.

2         Een paar praktijkvoorbeelden.
Mooi gesproken – zeg je misschien. Maar werkt het zo? Je hebt gelijk: het gaat niet vanzelf. Vorige week en de week ervoor kwam aan bod hoeveel er mis kan gaan in de kerk. Maar dat het goed en zelfs uitstekend gaat is evengoed realiteit. Ik geef wat voorbeelden.

Voor het eerst in de kerk.
Een vrouw van ergens tussen de vijftig – zestig jaar oud kwam eens in de kerk. Als ik het goed begreep was dat voor haar voor het eerst. Ze geloofde niet in God. Had nooit wat met welke vorm van geloof dan ook maar gedaan. Ze was er op uitnodiging van een collega (een gemeentelid), bij een bijzondere gelegenheid. Na afloop zei ze: dit is wel mooi. Jullie zijn verschillende mensen. Het is mooi om samen voor iets groters samen te zijn. Zoiets ken ik niet. Het spreekt me wel aan.

Wat heeft zij ervaren? Ik denk precies dat wat Zondag 21 zegt. Verbondenheid rondom Een die ons aan alle kanten overstijgt. Je kunt die Ene niet zien. En toch ook wel. Je kunt God niet (zomaar) ervaren. En toch ook wel. Hoe dan? Deze vrouw zei: dit is mooi. Ze raakt de kern. Het aantrekkelijke lichaam van de gemeente. Ik denk dat ze daarin iets van de Heer zelf heeft geproefd. Dan gaan wij misschien gelijk op de tour: o, wil je een folder, ga je de Alpha volgen!? Nou ja; wie weet waar zij behoefte aan heeft. Maar het belangrijkste is al gebeurd. En dat komt door de kerk. Gemeente: geloof, vertrouw in de kracht die God in ons midden legt. Die kracht is niet te onderschatten.

En ander voorbeeld. Een jongere kwam voor het eerst in de kerk. In opdracht van school moest die jongere een werkstuk maken over een kerk. Na afloop zei die jongere: wat raar; wat gek – dit had ik niet gedacht! Ik vroeg: wat bedoel je? Nou, zei die jongere: ál die kinderen en jongeren in de kerk! Blijkbaar was de gedachte dat er een paar grijze hoofden in de kerk zitten. Zo van: wie gaat er tegenwoordig nog naar de kerk? Een stereotype dat, helaas, heel wat mensen hebben. Daar is geen kruid tegen gewassen. Of wel? Ja. Wíj kunnen dat stereotype beeld veranderen. Door er te zijn en God te aanbidden. Want wat heeft deze jongere nu gemerkt? Ik denk dit: het is een levendige boel, die kerk. Dat is precies wat Zondag 21 zegt. Daar staat niet dat we de juiste gebruiken in stand moeten houden. Er staat iets dat veel verder gaat. Namelijk: houd de verbondenheid met Jezus levend. Doe dat allereerst samen. Iedereen. En met alle gaven die God je geeft; in muziek, spreken, zingen, gebed, lezing. Alles. Zo zijn wij het uithangbordje van God. In ons gemeenteleven laat God merken dat Hij leeft. Die ‘taal’ wordt begrepen door ieder mens. Een jongere. Een niet-gelovige. Maakt niet uit.

Nieuwe leden.
Leden die afgelopen jaar lid werden geven allemaal aan: we voelen ons welkom. We worden aangesproken. Je wordt opgenomen. En dat begint al in de hal van de kerk. De leden die welkom heten zijn het eerste uithangbordje van Jezus. Welkom! zeggen zij in Jezus’ naam. De toon is gezet.

Uit onderzoek blijkt dat nieuwkomers of zoekers al vrij snel in de gaten hebben of ze wat te zoeken hebben in een kerk of niet. Dat zit niet allereerst in een vorm van muziek, een preek of een gebouw. Hoe belangrijk die dingen ook zijn. Mensen die binnenkomen merken of het echt is of niet. Dat gaat om de (atmo)sfeer. De uitstraling. Gedrag van gemeenteleden. Een welkom. Een groet. Zo laten wij in Jezus naam zien, horen en voelen: het is goed om samen te komen. Het is goed om in je leven te eren wie eer toekomt. Zo laten we zien dat de kerk is niet ons bedrijf is maar zíjn zaak.

Maatschappelijke aantrekkingskracht.
Er wordt wel eens een onderzoek gedaan naar hoeveel kerken de maatschappij besparen. Denk aan de inzet van vele vrijwilligers en de vele projecten die kerken dragen. Nu is het een treurig punt in onze maatschappij dat we alles in geld willen uitdrukken. De kerk is geen nutsbedrijf (zie vorige preek). Maar toch. Als je dan gaat meten, komen daar indrukwekkende getallen uit. De maatschappij mag dan wel (eens) schamper doen over kerken. Maar als de kerk eens ging staken…. Ook in dit opzicht laat de kerk zien dat ze het goede wil doen in de maatschappij. Een niet te missen en niet te onderschatten signaal.

Sociale context.
Ook te denken is aan het samen met elkaar optrekken. Een schaduwzijde van onze individualistische samenleving wordt o.a. zichtbaar in eenzaamheid. Wat is het goed anderen om je heen te hebben. Dat je elkaar regelmatig tegenkomt. Samen dingen doet. Door generaties heen aan elkaar verbonden bent. In de kerk krijg je het allemaal. Gratis. Het hoort erbij; bij het lid zijn. Als je verhuist, is er daar ook een ‘filiaal’ waarbij je je kunt aansluiten. Overal. Binnen- en/of buitenland. Want de kerk is de eerste multinational. ‘Niemand mag eenzaam zijn’ zegt het bevestigingsformulier van de diakenen. Want we zijn samen van de Heer. Ook dit gaat in de kerk niet perfect. Maar een ‘vangnet’ is er wel. Doe mee!

3         Vergeven zondaren.
Dan nog kort over vraag en antwoord 56 over vergeving van zonden. Ik had deze week niet de tijd om het uit te zoeken. Maar als het bewust is om het belijden over de kerk te verbinden aan zondevergeving in een en dezelfde Zondag; wat een greep!

Kijk; het gaat natuurlijk fout als het als argument wordt gebruikt om eigen tekorten te verdoezelen. Alsof er hier zou staan dat tekorten er niet toe doen in de kerk omdat we nu eenmaal zondige mensen zijn. Dat is de wereld op z’n kop. En toch horen ze wel bij elkaar: de kerk en vergeving van zonden. Juist als je samen optrekt loop je tegen je tegen eigen en andermans tekorten aan. Kun je dan verder? Hoe dan?

Antwoord 56 licht een tipje van de sluier op. Vraag en antwoord 54 en 55 belijden iets heel groots. Een geheim. Dat de kerk, door Gods genade, mag delen in Gods bestaan. Wij horen bij dat ene, grote mysterie; bij Hem die ene God; Vader, Zoon en Heilige Geest.[x] En antwoord 56 zegt: evengoed zijn christenen – en daarom ook de kerk – zondaren. Maar let goed op hoe de Catechismus dat zegt. Het gebeurt heel subtiel. Aan de ene kant ben je vergeven zondaren! Want je leeft uit Jezus’ dood en opstanding. Aan de andere kant zul je als vergeven mens, zegt de Catechismus, tot je laatste adem toe moeten vechten tegen je zonden. Wat een uitgebalanceerd woord![xi]

Je kunt dit ook allemaal anders zeggen. Recht voor de raap. Iemand zei eens toen er gevraagd werd wat er toch mis was met de kerk: u en ik. Dát is er mis met de kerk. En zo is het.

Zo zijn we kerk, gemeente. Bevrijd. Ja. God zij dank. En tot aan de wederkomst van Jezus blijft de kerk vechten tegen haar tekorten. God zal in Jezus alles in orde maken. Want het is echt zíjn zaak. Zoals Jezus in het oordeel de schapen van de bokken scheidt[xii], zo worden aan het einde ook – in het Godsoordeel – de twéé aan elkaar tegengestelde vrouwen volledig openbaar; de hoer en de bruid (Openbaring 18-21). De hoer wordt veroordeeld tot de hel. Zij heeft geen perspectief. En de bruid wordt verheerlijkt. Als een nieuwe stad daalt zij uit de hemel neer. Dan wordt het leven een groot feest (avondmaalsformulier). Dat is het wenkende perspectief.

Gemeente: wij horen bij God. Wij zijn van Jezus. We zijn Geestdragers. Laten we daarom de moed niet verliezen. Ook niet als het gaat over de realiteit  van zonden.

Misschien mogen we het zo zien. De vorige week ging het over de kerk naar aanleiding van Genesis 4. De mensheid leerde op te kijken omdat het allemaal uit de hand was gelopen. Er staat: ‘toen begon men de naam van de HEER aan te roepen’ (Genesis 4:26). Juist dat maakt die mensen anders. Zij vormen ten opzichte van Kaïn, Lamech en anderen een aantrekkelijk ‘lichaam’. En God gaat dan ook met hen verder. In die lijn belijdt Zondag 21. We zijn van de Heer.

lijf ook opkijken! Want God is goed. Niets en niemand houdt (het evangelie) van Jezus tegen. Laat je leiden door de Geest. Wees kerk in de naam van de Drie-enig God.

---

Deze preek hoort bij een korte serie over de Geest, de kerk en de verhoogde Jezus (Hemelvaart). Voorbeeldliturgie: zie onderaan.

[i] Bijna Pinksteren. Wie is de Geest? Preek Zondag 20. En Is er toekomst voor de kerk? Preek Zondag 21
[ii] Zie De mens is voor een tijd een plaats van God. Oudjaarspreek over Psalm 90.
[iii] Zie Het geheim van de zelfredzame afhankelijkheidsmens. Preek dankdag onder andere over de discussie voltooid leven.
[iv] Zie Hemelvaart: Jezus komt eraan! Preek Hemelvaart 2018.
[v] In de lijn van o.a. Handelingen 2 houdt Catechismus de Geest nauw verbonden aan Christus en vervolgens aan de kerk. Zie de preken bij noot i . Zie En de Catechismus houdt Jezus, de Geest en de kerk nauw aan elkaar verbonden.
[vi] De explosieve kracht van de kerkgroei – nieuwkomer in en te midden van de toen vele indrukwekkende, lang bestaande godsdiensten –  kan alleen verklaard worden uit de voor ieder onverwachte opstanding van Jezus uit de dood. Zie Hoe alles verandert en hetzelfde blijft. Preek Marcus 16:9-20. De Catechismus zegt dan ook terecht dat Gods zoon de kerk bijeenbrengt en bewaart ‘van het begin tot het einde van de geschiedenis’ (zie preek Zondag 21 bij noot i).
[vii] Zie Alleen Jezus is de Christus. De rest is fake. Preek Marcus 13 waarin de verwoesting van de tempel wordt aangezegd.
[viii] Niets menselijks is de kerk vreemd. Zie de preek over de kerk bij noot i.
[ix] Zie Verzet. Toespraak voorafgaand aan de dodenherdenking op 4 mei.
[x] Zie prekenserie over Marcus; de inleiding en vooral God, de Enige, is in Jezus onze naaste geworden.
[xi] Deze opmerking past bij de spiritualiteit van de Catechismus. Zie een preek over o.a. Zondag 44 van de Catechismus (het kleine (!) begin waarin christenen leven). Zie ook God is de goede rechter. Preek over schuldbelijdenispsalm 51.
[xii] Zie Onwetende goeddoeners. De parabel van de schapen en de bokken. Preek Matteus 25.

Voorbeeldliturgie
Psalmen voor Nu 84 Wat houd ik van uw huis
10 woorden
Psalm 50: 7 en 11
Gebed
Kinderen naar voren
Genesis 11:1-10 Toren van Babel
Zingen Uw Woord is een lamp voor mijn voet en een licht op mijn pad E&R
Lezen Handelingen 2:29-47 (enige introductie is nodig)
GK 123: 5

Zondag 21 v.a. 55 en 56 op deze manier:
55. Wat betekent ‘de gemeenschap (verbondenheid) van de heiligen’?
1. De gelovigen hebben samen en persoonlijk een
levensband met Christus.
2. De gelovigen hebben ook een band met elkaar, en moeten
zichzelf graag en op een voor de ander positieve manier inzetten.
56. Wat betekenen de woorden ‘vergeving van de zonden’?
Christus heeft voor al mijn zonden betaald.
Daarom wil God nooit meer aan mijn zonden denken.
Niet aan de zonden die ik doe, ook niet meer aan de zonde die in mij is
en waartegen ik mijn leven lang vechten moet.
Alleen zo komt het weer goed met mij.

Verkondiging. De aantrekkelijke kerk van Jezus
1. Aantrekkelijk lichaam.
I De kerk leeft uit Jezus’ dood en opstanding.
• Let op het reliëf en de kern.
• Íedereen deelt in Gods genade!
• De vaart erin houden.
II Jezus lichaam (kerk) zet Jezus centraal.
• Shine, Jesus; shine!
• Wij zijn van de Heer (identiteit).
2. Een paar praktijkvoorbeelden.
3. Vergeven zondaren.
Opw. 334 Heer uw licht en uw liefde schijnen.
Dankgebed en voorbede afgesloten met
GK 174:3
Kinderen komen terug
Collecte
GK 111 Jezus leeft in eeuwigheid
zegen