Paulus plaats Hemelvaart in het perspectief van Pasen. Hemelvaart is een feest van goddelijke kracht en macht. Bij het woord ‘macht’ gaan er bij ons al snel alarmbellen af (Toeslagenaffaire). Toch is het vandaag echt feest. Een voorbeeldliturgie staat onderaan de preektekst. We bidden en collecteren vandaag voor het door Corona zwaar getroffen India. Je kunt de preek beluisteren via mijn podcast.

Gemeente van de Heer

1         Feest van goddelijke kracht en macht.
Hemelvaartsdag is de kroningsdag van onze Heer Jezus. En daarmee ook onze kroningsdag. Het is vandaag een groot en belangrijk feest. Fijn dat je vandaag meeviert, gemeente.

Paulus plaats Hemelvaart in een lijn met Pasen (Efeze 1:20). Jezus is opgestaan uit de dood (Pasen) en zit aan Gods rechterhand (Hemelvaart). Dat is een ereplaats en een machtspositie (cf. Psalm 110[i]). Jezus is hoog verheven; boven alle hemelse vorsten, alle machten en krachten en elke naam die ooit genoemd is of genoemd zal worden (Efeze 1:21).

Macht en kracht zijn kernwoorden bij Hemelvaart. Paulus gebruikt zelfs drie soorten woorden voor Gods macht/kracht (Efeze 1:19 en 20). Zo is hij onder de indruk van God.

Goede Macht.
Misschien is het niet zo makkelijk Hemelvaart te vieren. Want macht is een beladen term. In ons land hebben we het in de afgelopen maanden veel over het belang van macht en tegenmacht (dualisme). Want bij de Toeslagenaffaire hebben we gezien dat macht zomaar tekort schiet en zelfs groot onrecht kan veroorzaken. In het vrije Westen zijn we sowieso allergisch voor alleenheerschappij. Wij hechten aan verdeling en controle van de macht. We hechten aan democratie, de wil van het volk.

En dan vieren we vandaag Hemelvaart. Dat is echt een bijzonder feest. Want Hemelvaart maakt duidelijk dat er een Macht is.[ii] Een regeert. Een is koning van en boven alles en allen. Jezus. In hem regeert God. En we belijden dat dat een goede, eerlijke en bevrijdende Macht is. Jezus heeft immers uit liefde zijn leven voor ons gegeven. Wie gelooft in Jezus deelt in zijn kracht. Want Jezus is aangesteld als hoofd van de kerk en zo vervult hij alles en allen (Efeze 1:22 en 23). Onder zijn leiding is het leven goed.

Dat maakt deze dag tot een feestdag. Onze held die zijn leven gaf; hij is koning en Heer.

2         Zicht op goddelijke kracht; Pasen en Hemelvaart samen.
Paulus brengt Hemelvaart ter sprake vanuit Pasen (Efeze 1:20). We moeten dus terug naar de evangeliën en naar het begin van Handelingen om goed zicht op Hemelvaart te krijgen.

Ongedacht Pasen.
Weet je nog; wat er gebeurde op die allereerste Paasdag? Wat de evangeliën vertellen? Niemand hield er rekening mee dat het nog wat zou worden met Jezus van Nazaret. Het eerste woord van de engel is dat de vrouwen niet bang moeten zijn (Matteüs 28:5). Zo geschokt zijn ze.

Het eerste woord van Jezus zelf op Pasen tegen zijn discipelen is net zo; wees niet bang (Matteüs 28:10).[iii] Zo geschokt zijn ze. Er staat zelfs dat sommigen van de discipelen nog twijfelen als ze Jezus zien (Matteüs 28:17). En de geestelijke leiders maken het al helemaal bont op Pasen. Ze verzetten zich tegen Jezus’ opstanding! Ze verzinnen een leugen om de waarheid over wat er gebeurd is bij Jezus’ graf te verdoezelen (Matteüs 28:11-15).[iv]

Dat is Pasen. Voor vriend en vijand gebeurt dat wat voor onmogelijk werd gehouden; de Gekruisigde lééft (Matteüs 28:5). Golgota is niet het eindstation. Op Pasen blijkt het anders te zijn. Pasen laat zien dat dat ‘gruwelijke tafereel’ (Damascus[v]) Gods ongedachte reddingsplan is. Het hoge woord komt er dan ook uit in het slot van het evangelie. Jezus zegt:

Mij is gegeven alle macht in de hemel en op aarde
(Matteüs 28:18).[vi]

Jezus belooft zijn discipelen zijn Geest, hij zegent hen met het oog op de opdracht die ze krijgen en wordt opgenomen in Gods heerlijkheid (Handelingen 1).

Gods nieuwe begin.
Over die kracht/macht spreekt Paulus in Efeze 1. Een nieuw begin dat bestaat uit de vergeving van zonde en de overwinning van de dood. Een ongedacht nieuw begin dat door de Geest ontstaat in de harten van volgelingen – ondanks twijfel, kleingeloof en zelfs dwars tegen verzet in. God voltrekt zijn plan. Hij leert ons zijn liefde in Jezus kennen (Efeze 1:3-14).[vii] Niets en niemand kan dit goddelijke plan tegenhouden. Daarom zeggen we Hemelvaartsdag:

Geprezen zij God. Geprezen de Vader, de Zoon en de Heilige Geest –
zoals het was in het begin en nu en altijd en in de eeuwen der eeuwen.

3.      Open ogen. Open harten.
Paulus bidt dat gelovigen die goddelijke kracht en macht zien. Heel dit stuk is een gebed (Efeze 1). Een gebed dat gelovigen steeds meer oog voor krijgen voor God (Efeze 1:17 en 18). Want zomaar kun je verblind worden door andere krachten en machten. Efeze was indertijd een belangrijke stad voor de (toenmalige) keizer en een stad met veel religieuze activiteit.[viii] Ongetwijfeld waren er veel imponerende dingen te zien en te beleven in die stad. Daarom wijst Paulus de gemeente nadrukkelijk op de goddelijke macht – de Macht die ertoe doet. En wij kunnen vandaag bevreesd zijn voor macht (zie hierboven). Efeze 1 en Hemelvaart leert ons dat de Machtige tegelijk de volstrekt goede en betrouwbare koning is. Zo vieren we Hemelvaart. We leren volgelingen van Jezus te worden. Met open ogen en open harten te zien waar het op aankomt.

Gebed  voor India.
We bidden straks, met het oog op het inzamelen van de gaven, in het bijzonder voor India. Voor onze broers en zussen in het geloof. Voor alle inwoners van dat land. Voor de leiders van dat land. India wordt vreselijke geteisterd door Corona en de gevolgen daarvan. We rekenen op Jezus’ hemelse macht. Zondag hebben we het evangelie gehoord dat Jezus ziekten wegneemt en op zich neemt (Matteüs 8:15).[ix] Weet je nog dat toen gemeenteleden uit India bij ons waren; dat ze vertelden dat iemand die in hun ziekenhuis werd behandeld Jezus zag? Bidden we de Heer dat hij hen niet in de steek laat. Dat heel dat land uit deze crisis kan komen.

Uitzicht.
Er zijn zoveel meer situaties waarin Jezus’ goddelijke kracht en macht nodig zijn. Want het is een kracht die niet vanzelfsprekend is. Die om ‘geloofsogen’ (Efeze 1:17 en 18) vraagt. Want kijk maar naar wat er op Golgota en zelfs nog op Pasen gebeurde; ongeloof, twijfel en soms zelfs verzet. Zo kan het gaan tot op vandaag bij jou en mij. Er kan twijfel in je hart zijn. Moeiten of verdriet kunnen het zicht op Jezus en zijn krachtige macht belemmeren.

Soms zie je alleen maar dat ene glimpje. Maar Pasen en Hemelvaart zeggen: dat is genoeg. Meer dan genoeg. Want koning Jezus laat niet los. God is trouw en laat het werk van zijn handen niet varen. De Geest zal jou en ons niet in de steek laten.

Hulde aan onze koning. Wij aanbidden Jezus in zijn oneindige kracht en macht.

Gezegende Hemelvaartsdag!

---

Zie korte inleiding op diverse Hemelvaartspreken.

[i] Zie Hulde aan onze priester-koning. Hemelvaartspreek over Psalm 110.
[ii] Hierin in het Nieuwe Testament niet ‘origineel’. Beter kun je zeggen dat het Nieuwe Testament duidelijk maakt hoe – beter: in wie – God alle macht heeft; in Jezus. Zie preek The return of the king. Preek Psalm 2. En zie preek God vernietigt het kwaad. Preek Ezechiël 38 en 39.
[iii] Zie Paaspreek Matteüs 28:1-10.
[iv] Zie Hoe onwaarschijnlijk ook; Jezus leeft. Apologetische paaspreek.
[v] Zie preek Goede Vrijdag.
[vi] Over het slot van Matteüs zal ik DV binnenkort preken.
[vii] Zie Gods bevrijdende keuze. Preek Efeze 1 over uitverkiezing (Dordtse Leerregels).
[viii] Tom Wright wijst hierop. Zie ook de uitleg in een preek over een ‘zwijgtekst’ 1 Timoteüs 2:12 (context Efeze).
[ix] Zie preek De oneindige macht van de nederige dienaar. Preek Matteüs 8:2-17.

Voorbeeldliturgie

Vanaf een aardse heuveltop Weerklank 191 (melodie: Halleluja, lof zij het Lam): http://www.dichtbijdebijbel.nl/vrije-liederen/vanaf-een-aardse-heuveltop

Welkom (ouderling van dienst)

Votum en groet, Sela https://www.sela.nl/liederen/1/votum-en-groet.html
Psalm 47 DNP vers 1 en 2 https://www.denieuwepsalmberijming.nl/nieuws/psalm-47-toegevoegd

Gebed

Kindermoment
Toen de Heer was opgestaan, OTH 446

Handelingen 1:1-11
Heer, we kijken omhoog (Sela) https://www.sela.nl/liederen/150/heer-we-kijken-omhoog.html

Efeze 1:15-23

Verkondiging

Opwekking 764 Zegekroon

Geloofsbelijdenis Nicea (samen hardop uitspreken)

Dankgebed en voorbede, in het bijzonder voor kerken in India en heel India (collecte bestemd voor India-mission). Gebed in delen, gedeeltelijk in het Engels.

Collecte

Dan zal hij komen op de wolken (melodie Psalm 72) (https://nederlandzingt.eo.nl/lied/dan-zal-hij-komen-op-de-wolken/POMS_EO_11989135?cHash=2bc08faa570b3ab37dec90719d8fd0b9, )

Zegen
Amen (uitgesproken door gemeente)