Preek 1 Samuel 16:7 en 12b bij startzondag 2014, jaarthema relatie(s). Andere preken van dit jaarthema en voorbeeldliturgie vind je onderaan de preektekst.

Gemeente van de gekruisigde Jezus

1         Relatie als (jaar)thema.
Vandaag de startzondag over het jaarthema: relatie(s). Dat is weer eens wat anders dan de wereldhavendagen; dat is immers elk jaar ongeveer hetzelfde.

A.s. weekend hebben we kerkenraad-heisessie. We gaan in gesprek over dit onderwerp en planning hoe we dat willen uitwerken door het jaar heen.

Nu hebben we al een paar reacties gehad op dit jaarthema. Bijvoorbeeld: goed, belangrijk want dit gaat ieder aan. Eind vorig seizoen is er in het gemeentegebed ook gevraagd om openheid, niet alleen in mooie kanten van relatie, maar ook als het misschien niet goed of minder  gaat. Er is ook gereageerd in de zin van: laat het niet alleen/specifiek gaan over bijvoorbeeld huwelijk of seksualiteit, maar ook over andere relaties zoals vriendschappen. Of deugden die bij relatie en vriendschap horen; trouw, eerlijkheid.

Ongetwijfeld zal ieder het zijne denken van thema ‘relatie(s)’. Maakt nogal wat uit of je gescheiden bent, getrouwd, tiener bent en flink verliefd bent (of juist niet), hoe je huwelijk is, single, hetero-, pedo- of homoseksueel.

Een ding is voor ons gelijk. We zijn van Jezus. Het NT zegt kort en bondig: je bent gekocht (Golgota). Je bent betaald: eer God met je lichaam (1 Kor.6). Punt. Dat geldt voor ieder. De kerk is, hopelijk – en ja, met vallen en opstaan – een niet-discriminatoire samenleving. Niet dat ieder gelijk=hetzelfde is, maar wel dat we van hem zijn. Eer God. Met je lichaam. In (het aangaan van) relaties. Zo geeft Jezus ons een nieuw oriëntatiepunt. Dat is hij zelf.

Gemeente; daarom is het goed om bij deze startzondag te luisteren naar de Bijbel – het boek waarvan wij geloven dat we daarin Jezus ontmoeten (Joh.5). Je kunt natuurlijk gaan zoeken op Google met termen ‘relatie’ of ‘wat zegt de Bijbel over seks’, ‘mag je scheiden’, ‘hoe zit het met seks voor/buiten huwelijk’. Ongetwijfeld kom je dan ergens uit. Maar al een paar jaar volgen wij na de zomer het spoor van het OT. Daar ontmoeten wij Christus. En laten vandaar, vanuit de ontmoeting met hem, eens zoeken naar relatie(s), vriendschap en seksualiteit.

2         Verder kijken.
Vorig jaar zijn we geëindigd bij het debacle van het koningschap van Saul en God die zegt: je moet niet kijken naar het uiterlijk; ik kijk naar het hart (16:7).

God zoekt iemand die zijn volk de juiste richting kan wijzen. Een die voorop wil gaan. Niet om een kalifaat van angst en terreur te scheppen (IS) maar God wil zijn vrederijk op aarde brengen; vrede en recht wereldwijd hand in hand (Ps.72). Saul faalde. Waarom? Omdat hij steeds bezig was met zichzelf, alsof hij al in ons selfie-tijdperk leefde (zie de preek over 1 Sam.15). Wie dan wel? Welke profielschets is nodig?

Samuel, de profeet, moet een nieuwe koning zoeken. Hij denkt dat het Eliab is. Die leek, qua uiterlijk, op Saul. Saul II, zeg maar. Nee zegt God. God kijkt dieper. God zoekt iemand die hem met z’n hele hart zoekt. De jongste van de zonen van Isai wordt gehaald. Hij is het. ‘Hem moet je zalven’ (16:12). Zo gebeurt.

Wacht even. Wat is nou precies het verschil tussen David en Saul? Waarom zou de een niet voldoen en de ander wel? Zie jij het? En wat dat nou over hoe God naar jou en mij kijkt? Wat maakt je goed mens? Hoe kan God zijn plan verder in de wereld brengen? Laten we eens goed kijken naar deze twee. Opvallend.

Van Saul wordt gezegd dat hij er indrukwekkend uitziet (10:23).

1-0 voor Saul.

Van David wordt gezegd dat hij knap is.

1-1.

Als Saul wordt gezalfd door Samuel ‘greep de Geest van God hem aan’ (10:10).

2-1 voor Saul.

Maar als David wordt gezalfd, gebeurt hetzelfde.

2-2.

Als Saul voor het eerst aan de slag gaat, doet hij dat voorbeeldig (hfst.11).

3-2 voor Saul.

De eerste acties van David zijn ook suc6vol (hfst.16).

3-3.

Gelijke stand! Even geschikt. ‘Bij gelijke geschiktheid voorkeur voor een vrouw’- zeggen wij dan. Dat helpt hier niet :).

Of toch verschil? Beetje eng, vind je niet? Lijkt wel lookalike. Zeker eng als er staat in 16:14 dat de geest van de HEER Saul verliet en dat de HEER in plaats daarvan hem een kwade geest stuurt. Geen verschil te zien – zouden wij zeggen. 3-3. En bij de eerste eindigt het afschuwelijk (suïcide, hfst.31) en bij David zo anders.

Is het eng? Of zet de Bijbel het juist zo dicht tegen elkaar om ons beter te laten kijken? Uitnodiging. Zomaar kennen wij elkaar of onszelf maar heel oppervlakkig. Besteden weinig tijd met anderen e/o onszelf. Dwz; wel veel tijd natuurlijk maar niet om de ander of jezelf echt te leren kennen. Als er dan iets ingrijpends gebeurt in het leven van iemand, soms vlak bij je, dan denk je: hè, dat had ik van hem/haar niet verwacht. Of: tjonge; dat viel me ontzettend van mezelf tegen. En gelijk daarachter aan: hoe goed kende ik x of y eigenlijk? Hoe kon het dat ik niet van mezelf wist dat…?

Herken je? Daarover gaat het hier. Wie ben je echt? Wat is geheim van jouw leven? Wie/wat bezíelt je?

Kijk nog eens goed naar beide. Als Saul zijn eerste actie verricht (Jabes bevrijdt) is dat indrukwekkend. Als David Goliath tegemoet treedt, geeft hij ook een kijk in zijn innerlijk. Hoe durft die kerel het leger van de levende God bespottelijk te maken – zegt David (17:36). De levende God, David zegt t vaker (Ps.18/2 Sam.22). En: God heeft mij altijd geholpen, ook als ik herder was en tegen wilde dieren moest opnemen. Nu helpt hij ook. Zeker.

Hé. Voordat hij in the picture is, op het oog een gelijke met Saul, is er blijkbaar al veel gebeurd in leven van David. Onzichtbaar voor ‘de kijkertjes’, ons. Voordat het gaat over allerlei relaties die hij aangaat of krijgt (Jonathan vriend, Saul tegenstander, overspel Batseba) is God God in zijn leven.

Het belangrijkste van David leren wij pas kennen als zijn leven zich telkens meer ontvouwt, duidelijk wordt. Dat is zijn geheim. In prachtige dingen. Maar net zo goed – wat belangrijk dat evengoed te zien – in diepe zonde. God ziet zijn hart. En zag dat al lang. En hij roept David.

3         Naar Gods hart.
Gemeente: wat is jouw geheim? Herken je je in het geheim van Davids leven? En als je niet herkent: zou je dat wel willen? Of heb je het gehad met ‘buitenkantgod’; heb je God idd alleen van buiten of in je hoofd (idee) leren kennen?

Dit jaar gaan we bezig met thema relatie. En nee; echt niet steeds. Volgende week wellicht weer een gewone preek: over (jouw) zonde ofzo of een wraakpsalm, of een gelijkenis. Wie zal het zeggen.

Maar de spiegel die ons hier wordt voorgehouden zegt ons wel dit: wat is het geheim van je leven? Die levende God van David, die wij hebben leren kennen in Christus: die gaat alle relaties te boven. Hém wil ik kennen – zegt de apostel en single Paulus (Fil.3:8). Naar hem wijst het huwelijk – zegt het NT (Ef.5). Eer hem met je leven. Je ziel. Je lichaam. De inzet van je kracht.

Kijk maar eens naar David. Naar al zijn relaties.

Jezus heeft gezegd: heb je vijand lief. Bid voor wie je vervolgt. Over relaties gesproken…. Zo heeft David het al gedaan toen Saul steeds achter hem aanzat. Dat kan alleen als God een levende God voor je is. Als Jezus leeft. Ja, en dan heb je ook ruimte om te klagen (klaagpsalmen) of te roepen om recht/vergelding (‘wraakpsalmen’). We krijgen de spiegel voor: hoe doe jij dat? Juist als het echt moeilijk wordt?

Kijk naar David in zijn vriendschap met Jonatan. Een bijzondere vriendschap. Want Jonatan wist dat David koning werd – in plaats, eigenlijk, van hemzelf. Hun ‘belangen’ liggen precies tegenovergesteld. Toch zijn ze tot de dag van hun dood hartsvrienden geworden. Wat is het geheim van die vriendschap?

De buitenechtelijke relatie met Batseba. Jezus heeft gezegd: als je oog je verleidt, ruk het uit – je kunt beter met een oog gered worden dan met twee verloren gaan (Mat.5). Het is David niet gelukt. Hij faalde, met alle desastreuze gevolgen van dien. De zoon van David bleek sterker en groter dan David zelf (ps.110). Maar kijk juist dan goed! Waar Saul in zijn schulp kroop (‘ik heb toch…’) stapt David van zijn troon en belijdt schuld.

Kijk eens in die spiegel. Jezus wil verder. Er is hoop, vergeving, genezing, verbetering voor ieder.

Zo vieren we straks avondmaal. Om onszelf in hem te zoeken en te vinden.

---

Deze preek staat in het kader van het jaarthema relaties. Iedere maand kwam in een preek een onderwerp aan de orde. Op deze manier:

• Wat is het geheim van jouw leven (7 september 2014). Start van het jaarthema.
• Youp van het Hek en Genesis 1 & 2. Relaties in een selfie-tijdperk (3 oktober 2014).
• Hoe gaan christenen een relatie aan (9 november 2014). Over het trouwklimaat in NL en wat dat voor christenen betekent en over de vraag naar een relatie met iemand die niet gelooft;
• Seks en/in een relatie van trouw (14 december 2014). Over de intieme seksuele relatie;
• Seksualiteit als kado van God (18 januari 2015);
• God hecht zich aan ons. Seksualiteit als ingewikkeld kado (15 februari 2015);
• De getrouwde single. Over de trouwrelatie, het huwelijk (17 april 2015);
• Iemand die bij je past. Homoseksualiteit in/en de kerk (22 maart 2015);
• Terug naar de Heer die ons helemaal één maakt. Over echtscheiding (17 mei 2015);
• Wie is je tegenover? Single in de kerk (19 juni 2015).

Lopende het jaar zijn er gespreksgroepen voor stellen die gaan trouwen en voor stellen die al wat langer (7+ jaar) getrouwd zijn.

Een achtergrondartikel bij dit jaarthema is Relatievorming anno nu. Pleidooi voor een christelijke, holistische visie (november 2014). Andere preken e/o artikel zijn te vinden op mijn blog, onder de categorie relatie.

voorbeeldliturgie

Welkom
Votum,
Groet
Ps.100:1a, 2v, 3m en 4a
Nieuw leven in Christus: Kolossenzen 3
Moment van stilte (stil gebed)
PvN 130
Gebed
Kidsgroep en mini’s Dit is de dag (opw.32)
1 Samuel 16:1-13
Wat is het geheim van jouw leven?
1 relatie(s) als thema
2 goed kijken
3 Gods hart
Opw. 461: mijn Jezus, mijn redder
Afkondigingen kerkenraad
…………
…………..(gemeentezaken met oog op gebed)
GK 174:1 (inleiding op gebed)
Dankgebed en voorbede
GK 174:3 (uitleiding van het gebed)
Collecte
Viering heilig avondmaal (gaande)
(lezing Joh.15:9-17)
GK 125: 1 t/m 6 (tijdens de gaande viering)
zegen