Waarom dit lied?
In het weekend van de 1ste Advent 2015 hebben Ria Borkent, Peter Sneep en ik het lied ‘Vrijheid van het Woord’ aan de kerken aangeboden. Het lied wil helpen om bij extremistisch geweld in vertrouwen te blijven leven.
Een korte toelichting op dat lied vind je hier. De tekst van het lied op muzieknoten en bijbehorende MP3 vind je hier.
Aanleiding tot het lied.
Directe aanleiding voor dit lied waren de aanslagen op Charlie Hebdo en de Joodse supermarkt. De tijd daarna leverde veel onrust, discussie en allerlei ontmoeting op. Ik was toen onder andere aanwezig in een bijeenkomst die de Essalammoskee organiseerde naar aanleiding van die aanslagen. Burgemeester Aboutaleb hield toen een vlammende speech over de betekenis van de jihad. Later gingen imam Azzedine Karrat (Essalammoskee) en ik in gesprek over geloof en geweld. Zie daarvoor:
Laat het oordeel aan God. Bijdrage in gesprek met imam Karrat over geloof en geweld (16 april 2015). Deze bijdrage helpt goed bij het begrijpen van het lied ‘Vrijheid van het Woord’.
Rond die tijd schreef ik de volgende bijdragen:
Christendom niet vredelievender dan islam. Brief in NRC Handelsblad van 17 januari 2015 bij het opnieuw oplaaiende islamdebat na Charlie Hebdo.
Vecht de jihad met moslims mee. Ontmoetingsavonden in Rotterdam na Charlie Hebdo, o.a. in de Essalammoskee op Zuid (24 januari 2015).
Waarom laat God de islam hier opkomen? (Nederlands Dagblad, 9 januari 2015). Na Charlie Hebdo laaide het islamdebat weer op. Het is zinnig hier op een andere manier naar te kijken dan doorgaans gebeurt.
ISIS en de jihad tegen het kwaad. Het ‘rot toch op’ van burgemeester Aboutaleb richting jihadisten brengt christenen in verlegenheid (Nederlands Dagblad, 15 juni 2015).
Laat Jezus bezongen worden!
Toen ik van de meeting op 24 januari 2015 in de Essalammoskee naar huis terug fietste, kwam het idee bij me op hoe mooi het zou zijn om een lied te maken dat de vrijheid van het Woord (Johannes) bezingt. Wij hechten aan de vrijheid van meningsuiting, voelen ook conflicten tussen diverse rechten zoals die van vrijheid van godsdienst en meningsuiting. Dat zijn belangrijke en spannende dingen. Maar lees in dat licht de Bijbel eens. Daar staat dat het Woord dat bij God was en God was, mens werd om ons te dienen (Johannes en Filippenzen 2). Zo vrij is het Woord. Juist Johannes spreekt in zijn evangelie over de kruisdood van Jezus als verhoging (3:14). Laat Jezus zo in onze tijd verhoogd worden en ons perspectief geven.
Daarnaast ben ik in de afgelopen jaren veel bezig geweest met de hierboven genoemde onderwerpen. Bijvoorbeeld in het aangaan van de religieuze dialoog, in het maatschappelijke debat over vrijheid van meningsuiting, door te preken en schrijven over geweldsteksten in de Bijbel – ook in samenhang met religieuze klimaat in post-christelijk Nederland. In die zin is ‘Vrijheid van het Woord’ een concrete vrucht van christen zijn anno nu. Hieronder een paar verwijzingen.
Publicaties in het maatschappelijk debat (m.n. NRC Handelsblad).
Verlegen met de jihad (NRC Handelsblad, 5 december 2014) en Westers geluk (NRC Handelsblad, 12 mei 2015). Jihadisten roepen een bepaalde verlegenheid/leegte op in onze samenleving.
Wet godslastering geeft juiste signaal in 2013 (NRC Handelsblad, 29 november 2013). Welke uitstraling wil Nederland anno nu hebben als het gaat om het omgaan met geloof(sgevoelens) in de samenleving?
Wilders kruisigen helpt niet (NRC Next, zaterdag 22 maart 2014). In de week van “minder, minder Marokkanen” een bijdrage over vrijheid van meningsuiting en de “Joods-christelijke” cultuur.
Wie lijdt heeft helemaal geen boodschap. Over het gelijk van Margriet Oostveen als zij (in NRC) christenen bespot; christenen die een liefdesboodschap uitzenden bij het dood- en verderf-zaaiende ISIS.
Herhaalde spotprent in NRC Handelsblad (brief aan de ombudsman van NRC). Hoor je er wel bij als je niet durft te kwetsen? Debat na Charlie Hebdo.
Geweld en vriendelijkheid tegen terreur ISIS. We zitten met onze handen in het haar: wat helpt er tegen ISIS? Alleen bommen gooien kan de situatie verergeren.
Artikelen naar aanleiding van het islamdebat.
Dank God voor iedere moslim (redactioneel OnderWeg, 24 januari 2015). Na Charlie Hebdo werden veel moslims met de nek aangekeken. En christenen maakten vergelijkingen tussen (de waarde van) godsdiensten. Hoe is dat mogelijk!?
Hoe christelijke is het om een fatwa te vragen tegen ISIS-strijders? Over de islamitische oemma en de verbondenheid die Jezus geeft.
The innocence of Jesus (Nederlands Dagblad, 22 september 2012). De woede na the innocence of muslims laat voelen hoe absurd Golgota is.
Artikelen en preken over recht en bevrijding (in een post-christelijke cultuur e/o met het oog op de opkomst van ISIS).
Spreken over Gods oordeel begint bij de gekruisigde Jezus (De Reformatie, juni 2014). Hoe spreek je in een westers klimaat dat van (Gods) oordeel niet wil weten over moeilijke Bijbelteksten? (Zie ook de reactie daarop van Koert van Bekkum)
Gods eentext-tweet. Preek 1 Samuel 15. (Hoe) kunnen we in onze samenleving spreken over een door God bevolen ‘genocide’? Deze preek werd besproken op de opiniesite van de VARA, Joop.nl (zie bij die preek).
De kerk kan niet zonder wraakpsalmen (Nederlands Dagblad, 17 april 2002). Wat betekent de fatwa dat alle kerken in het Midden-Oosten moeten verdwijnen in een cultuur die liever niet van oordeel spreekt?
Noord-Irak en Syrie even veilig als Nederland (De Reformatie, oktober 2014). Als ISIS een eindtijd-gevecht wil, realiseren we ons dat goddelijk recht en ingrijpen nodig is; met het oog op alle volken.
De hel van veraf en dichtbij (Onderweg, maart 2015). De hel wordt als middeleeuws ervaren. Tegelijk groeide IS-beul Jihadi John die ‘middeleeuwse, helse barbarij’ uitvoert, in het Westen op. Hebben christenen hem iets te zeggen?
Rechter van de wereld; grijp reddend in (Reformatorisch Dagblad, 14 december 2013). Over de roep om recht ten opzichte van Syrië.
Tsunami van vluchtelingen geeft een nieuwe setting (Nederlands Dagblad, 12 september 2015). Wat betekent de komst van vluchtelingen uit een andere cultuur dan de onze en de vraag dat er zich onder hen potentiële aanslagplegers bevinden? (zie daaronder ook de verwijzing naar een bijdrage daarover in NRC Handelsblad).
Wereldwijd bant God oorlogen uit. Preek Psalm 46. Woord van hoop na de desastreuze zomer van 2014 (o.a. ramp met MH17, opkomst ISIS).
De omgekeerde wereld van Jezus. Preek Lucas 9:23. De wereld wordt niet beter als wij bij elkaar komen om problemen te bespreken. Jezus nodigt ons uit aan zijn tafel om vrede te ontvangen.
Op een lijn met Christus. Preek 1 Petrus 1:2 en 3. Preek gehouden net na de moord op de koptische christenen (maart 2015).
Guided tour door het koninkrijk. Preek over Psalm 1, onder andere toegespitst op de brute moord op priester Hamel in Rouen.
Voor de ontmoeting en dialoog met moslims:
zie hier