Dit is het laatste artikel over vroomheid en woestijn (uit 2005). Het vorige artikel ging erover dat de woestijn je zuivert. Vanaf drie verschillende posities wil ik nog eens kijken naar de vragen die in de eerste bijdrage aan de orde kwamen bij een visie op mensen van afzondering. Het zijn deze posities: (1) vanuit de levensbeschrijving van Antonius, (2) vanuit de functie die die levensbeschrijving heeft in de bekering van Augustinus en (3) vanuit een gereformeerd standpunt. Wat hier aan de orde komt, helpt me om een omschrijving te geven van de kanten die aan het verschijnsel vroomheid zitten.

Het leven van Antonius
Kort na de dood van de woestijnvader Antonius is zijn levensverhaal opgeschreven door Athanasius van Alexandrië. Van dat leven is een Nederlandse vertaling beschikbaar.[1] Bij het lezen van deze vertaling zie ik in ieder geval de volgende elementen terugkeren.

De duivel, die ook wel de Vijand wordt genoemd, wil Antonius afbrengen van zijn keuze een goed en Continue reading →

In het vorige artikel werd een begin gemaakt met het zoeken naar wat vroomheid is en uit welke componenten dat bestaat. Meer bepaald werd het onderwerp: vroomheid en woestijn. Na een korte bepaling van het gebied ging het over de vroomheid van mensen van afzondering zoals daarover in een vorig jaar verschenen serie was geschreven. Bij die visie heb ik vragen gesteld en ben ik begonnen met een weergave van een boek van Henri Nouwen over (de uitspraken van) de woestijnvaders. In dit artikel volgt een verdere weergave daarvan en maak ik een tussenoverzicht. De cijfers tussen haakjes verwijzen naar het de pagina’s van het vorige week genoemde boek van Nouwen.

Eenzaamheid als smeltoven
Hoe moet je eraan ontkomen afhankelijk te worden van hoe de omgeving je ziet? Om niet bepaald te worden door de waarden van de maatschappij? Die vraag staat centraal in het boek ‘de woestijn zal bloeien’. Om een antwoord te geven op die vraag kijkt Nouwen naar de woestijnvaders. Volgens Nouwen is de reactie van bijvoorbeeld een Antonius Continue reading →

Hieronder deel 1 van een drietal artikelen over de spiritualiteit van woestijnmonniken. De artikelen komen uit de tijd dat ik in Groningen predikant was (2002-2007). Ik kwam ze tegen in m’n computer en plaats ze (in 2019) met terugwerkende kracht.

In deze maand staat het begrip vroomheid als werktitel centraal. Doelstelling hierbij is om verder te komen in het nadenken over de vraag: wat is vroomheid? Uit welke componenten bestaat dat? Om te voorkomen dat het een onderwerp zal zijn waarin je, door de grootte ervan, zult verdwalen, wil ik het toespitsen: vroomheid en woestijn. Ik hoop duidelijk te kunnen maken dat dit woordenpaar een prachtige en spannende combinatie oplevert die duidelijk maakt met wat voor een moois je te doen hebt bij vroomheid.

Waarom nu juist voor de combinatie vroomheid – woestijn gekozen? Om het kort en bondig te zeggen: omdat in die extreme vorm duidelijk Continue reading →